Crkva Svetog Nikole u Srđevićima
Crkva Svetog Nikole je hram Srpske pravoslavne crkve koji se nalazi u Srđevićima u opštini Gacko, Republika Srpska. Pripada Eparhiji zahumsko-hercegovačkoj. Sagrađen je tokom srednjeg vijeka, a posvećen je Svetom Nikoli.
| Crkva Svetog Nikole u Srđevićima | |
|---|---|
 Crkva Svetog Nikole u Srđevićima | |
| Osnovni podaci | |
| Status | Nacionalni spomenik Bosne i Hercegovine |
| Tip | crkva |
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Eparhija zahumsko-hercegovačka i primorska |
| Osnivanje | srednji vijek[1] |
| Posvećen | Sveti Nikola |
| Arhitektura | |
| Nivo značaja | Nepokretno kulturno dobro Republike Srpske |
| Lokacija | |
| Mesto | Srđevići |
| Država |  Republika Srpska |
| Koordinate | 43° 9′ 57.70″ N 18° 28′ 54.68″ E / 43.1660278° S; 18.4818556° I |
  Crkva Svetog Nikole u Srđevićima Crkva Svetog Nikole u Srđevićima na karti Bosne i Hercegovine | |
Prošlost uredi
Tačno vrijeme gradnje nije utvrđeno ali se zna da je crkva od prije 1598. godine. U manastiru Žitomislić čuva se Minej iz srđevićke crkve pisan na pergamentu iz 1358. godine.[2]
Crkva Svetog Nikole su vjerovatno sagradili gatačke vojvode Srđevići ili njihovi srodnici Trkovići. Vojvode Trkovići Radoje, Petar i Ivan se povezuju sa ktitorstvom crkve. Njihova se grobnica nalazi nedaleko od crkve. Tripkovići su izginuli u borbi protiv Turaka, vjerovatno u 16. vijeku.[3]
Odlike hrama uredi
Crkva Svetog Nikole u Srđevićima je jednobrodni hram sa polukružnom apsidom. Dimenzija je 10,25 h 5,60 metara sa spoljne strane. Pokrivena je kamenim pločama, sa preklopom kamenih ploča na sljemenu. Mali prozori nalaze se na južnom zidu i oni davaju osvjetljenje crkve zajedno sa uskim otvorima koji se nalaze na apsidi i ispod zvonika. Zvonik na preslicu je dozidan u 19. vijeku. Pod je urađen od kamenih ploča.
Freske u crkvi su datovane u sedmu i osmu deceniju 16. vijeka. One su veoma oštećene, a sačuvali su se djelovi kompozicije Poklonjenje arhijereja Hristu-agnecu i Bogorodica Širšaja nebes u oltaru, Blagovjesti na istočnom zidu, Sveti Đorđe na sjevernom i Sveti Dimitrije na južnom zidu. Živopis crkve je uradio dobar i obrazovan slikar, prefinjeni kolorista.[4]
Galerija uredi
Vidi još uredi
Izvori uredi
Literatura uredi
- Ševo, Ljiljana (2004). Kulturna baština Republike Srpske. Novi Sad: Pravoslavna reč. ISBN 978-86-7530-116-5.