Jakov Serski
Ovaj članak sadrži spisak literature (štampane izvore i/ili veb-sajtove) korišćene za njegovu izradu, ali njegovi izvori nisu najjasniji zato što ima premalo izvora koji su uneti u sam tekst. Molimo vas da poboljšate ovaj članak tako što ćete dodati još izvora u sam tekst (inlajn referenci). |
Jakov Serski, prvi iguman manastira Svetih Arhanđela, mitropolit Sera i srpski književnik.
Biografija uredi
Nije poznat tačan datum njegovog rođenja, ali se zna da je preminuo između 1360. i 1365. godine. Za njega Ostrogorski (1965) kaže: To je čuveni Jakov, istaknuta figura srpske crkvene i kulturne istorije toga vremena, Dušanov lični prijatelj, prvi iguman njegove zadužbine manastira Svetih Arhanđela kod Prizrena. Njegov lik je poznat iz jedne minijature u Četvorojevanđelju na pergamentu bugarskog cara Jovana Aleksandra iz 1354. godine, danas u Britanskom muzeju u Londonu.[1] Učestvovao je na državnom saboru na kome su proglašeni srpska patrijaršija i carstvo 1346. godine. Na sudskoj presudi Sreske mitropolije iz oktobra 1348. godine, stoji ispod grčkog teksta, njegov srpski potpis. Pretpostavlja se da je izabran za serskog mitropolita odmah po Dušanovom osvajanju Sera 1345. godine. Takođe je učestvovao na saborima 1349. i 1353. godine, na kojima su doneti prvi i drugi deo Dušanovog zakonika. Car Dušan, pa car Uroš mu 1353. godine poveljom daruju crkvu Sv. Nikole pod Kožljem.[2]
Književni rad uredi
Đorđe Radojčić (1962) ga naziva knjigoljubac i pesnik srpski 14. veka. Po njegovom nalogu 1354. godine neki rasoder Kalist napisao je Četvorojevanđelje na pergamentu, a za Bogorodičin manastir na Sinaju Jakov Serski dao je 1359. godine[3] da se prepišu Posni triod i Cvetni triod, uz koje je dodao Sinajske stihove — četiri majstorski izgrađena i simetrično versifikovana stiha, sa dve rime i jednim paradoksom, jedino što je ostalo sačuvano od njegovog originalnog književnog rada.[4]
Reference uredi
- ^ Britanski muzej: Katalog rukopisa sa minijaturama Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. mart 2016). Pristupljeno 20. februara 2016.
- ^ Miloš Ivanović: "'Dobri ljudi' u srpskoj srednjevekovnoj državi", Beograd 2017.
- ^ Georgije Ostrogorski: "Serska oblast posle Dušanove smrti", Beograd 1965.
- ^ „Jakov Serski - ISTORIJSKA BIBLIOTEKA”. www.istorijskabiblioteka.com. Pristupljeno 2023-02-01.
Literatura uredi
- Đorđe Sp. Radojičić, Tvorci i dela stare srpske književnosti, Titograd (1963). str. 125—131.
- Dimitrije Bogdanović, Istorija stare srpske književnosti, Beograd (1980). str. 188.
- Đorđe Trifunović: Kratak pregled jugoslovenskih književnosti srednjega veka, Beograd, Filološki fakultet Beogradskog univerziteta, 1976.
- Dejan Mihailović: Vizantijski krug (Mali rečnik ranohrišćanske književnosti na grčkom, vizantijske i stare srpske književnosti), Beograd, „Zavod za udžbenike“, (2009). str. 81.
