Jevsevije Samosatski
Jevsevije Samosatski poznat i kao sveštenomučenik Jevsevije bio je hrišćanski svetitelj i episkop samosatski.[1]
| Jevsevije Samosatski | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 330. |
| Mesto rođenja | Samosata, |
| Datum smrti | 379 |
| Mesto smrti | Dolihina, |
| Svetovni podaci | |
| Poštuje se u | Pravoslavna crkva, Rimokatolička crkva |
| Praznik | 22. jun (Pravoslavna crkva) 21. jun (Rimokatolička crkva) |
Bio je veliki protivnik arijanstva. Kada se upraznilo mesto antiohijskog patrijarha, njegovim nastojanjem je izabran Meletije za patrijarha. Međutim arijanci su ubrzo proterali Meletija iz Antiohije. Kada je umro Konstantinov sin, Konstancije (337 - 361), nasledio ga je Julijan Odstupnik (361 - 363). Za vreme gonjenja hrišćana koje je organizovao Julijan, sveti Jevsevije je skinuo sa sebe svešteničku odeću a obukao se u vojničko odelo, i kao vojnik obilazio gonjene crkve po Siriji, Fenikiji i Palestini,[1] svuda utvrđujući pravoslavnu veru i postavljajući potrebne jereje i đakone i ostale klirike, a ponegde i episkope. Posle Julijanove smrti sveti Jevsevije je savetovao Meletija da sazove sabor u Antiohiji 361. godine, na kome je učestvovalo dvadeset sedam arhijereja i na kome se još jednom osudilo arijanstvo, a potvrdilo učenje koje je izraženo na Prvom vaseljenskom saboru. Pored Meletija i Jevsevija na ovom Saboru naročito se isticao sveti Pelagije Laodikijski. Taj Sabor je održan za vreme vladavine cara Jovijana (363 - 364). Međutim ovaj car je ubrzo umro, a nasledio ga je Valentinijan I (364 - 378), s kojim je opet otpočeo progon hrišćana. Sveti Meletije je prognan u Jermeniju, Jevsevije u Trakiju, a Pelagije u Arabiju. Posle Valentinijana car je postao Gracijan (375 - 383), koji je dao slobodu Crkvi a zatočene arhijereje vratio na njihova mesta. Kada je Jevsevije došao u grad Dolihina, da bi novoga arhijereja ustoličio i arijevsko učenje, koje je u tom gradu bilo jako iskorenio, neki arijevac je bacio sa krova crep na Jevsevijevu glavu i ranio ga, od čega je on i umro 379. godine.
Srpska pravoslavna crkva slavi ga 22. juna po crkvenom, a 5. jula po gregorijanskom kalendaru.[2]
Reference uredi
- ^ a b „Sveti sveštenomučenik Jevsenije”. SPC. Arhivirano iz originala 01. 02. 2021. g. Pristupljeno 28. 1. 2021.
- ^ „SVEŠTENOMUČENIK JEVSEVIJE, EPISKOP SAMOSATSKI”. Pravoslavna crkva. Arhivirano iz originala 02. 02. 2021. g. Pristupljeno 28. 1. 2021.
Literatura uredi
- Ohridski prolog, Vladika Nikolaj Velimirović
Spoljašnje veze uredi
- Sveštenomučenik Jevsevije (jezik: srpski)
- „Žitija svetih“, 22. jun, Justin Popović (jezik: srpski)
- Žitije svetitelja na days.pravoslavie.ru (jezik: ruski)
- Jevsevije Samosatski u Catholic Encyclopedia