Jovan M. Jovanović Pižon
Jovan Jovanović – Pižon (Beograd, 3. septembar 1869 — Ohrid, 20. jun 1939) bio je srpski diplomata, političar i pisac. Uoči izbijanja Julskog ultimatuma je bio ambasador Srbije u Austrougarskoj.
| Jovan Jovanović Pižon | |||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Jovan M. Jovanović Pižon | |||||||||||||||||||||||||||||
| Lični podaci | |||||||||||||||||||||||||||||
| Datum rođenja | 3. septembar 1869. | ||||||||||||||||||||||||||||
| Mesto rođenja | Beograd, Kneževina Srbija | ||||||||||||||||||||||||||||
| Datum smrti | 20. jun 1939. (69 god.) | ||||||||||||||||||||||||||||
| Mesto smrti | Ohrid, Kraljevina Jugoslavija | ||||||||||||||||||||||||||||
| Politička karijera | |||||||||||||||||||||||||||||
| Politička stranka | Zemljoradnička stranka | ||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||
Biografija uredi
U Beogradu je završio osnovnu školu i gimnaziju, kao i prava na Velikoj školi 1891. godine. Zatim je nastavio studije prava na univerzitetu u Parizu, gde je stekao "lisans" (diplomirao). Po povratku maja 1892. godine postavljen je za pisara u beogradskom Varoškom sudu.[1]
Nosio se otmeno, sa visokim okovratnikom i u odelu krojenom po pariskoj modi. Zbog toga je dobio nadimak Pižon što na francuskom znači golub.[2]
Između 1899. i 1903. bio je pisar Poslanstvu Kraljevine Srbije u Carigradu, pisar Ministarstva finansija (1901-1903) i sekretar Ministarstva inostranih dela. Izabran je još 1900. godine za vanrednog profesora Velike škole. Tokom 1903-1904. godine Jovanović je bio u Sofiji, otpravnik poslova, a nakon pauze, 1906. godine diplomata u Atini, gde je kratko vršio je dužnost otpravnika poslova u poslanstvu Kraljevine Srbije u Grčkoj. Godine 1907. on se bavi poslom u Kairu, pa preuzima dužnost konzula na Cetinju 1907-1909. godine.[3]
Uz Svetislava Simića, bio je jedan najzaslužnijih državnih službenika za pomaganje i organizaciju srpskog četničkog pokreta u Makedoniji.[4] Na upravi srpskog konzulata u Skoplju bio je od jula 1909. do 1911. godine. Godine 1911. postaje načelnik odeljenja Ministarstva inostranih dela, a 1912. godine i ministar ovog ministarstva. Od 1912. do 1914. godine bio je poslanik u Beču, zatim pomoćnik ministra inostranih dela 1914-1915. godine. Bio je stalno uz predsednika vlade Pašića, sa kojim se povlačio iz Niša, preko Kraljeva, Raške, Prištine, Prizrena do Skadra. Nakon konsolidicaje državnog vođstva u izgnanstvu, sa ostrva Krfa je otišao u novu diplomatsku misiju. Postao je poslanik Kraljevine Srbije u Londonu 1915-1916. godine, i Vašingtonu 1919-1920. godine. Penzionisan je 1920. godine po svom zahtevu, kao diplomata u Americi, i po povratku u novu državu Kraljevinu SHS, ulazi u politički život. Kada je osnovana Zemljoradnička stranka ulazi u nju, i već na prvim izborima 1920. godine izabran je kao nosilac liste u banjalučkom okrugu za narodnog poslanika. U tom okrugu će biti biran za poslanika i na sledećim izborima - 1923, 1925. i 1927. godine. Tokom šestojanuarske diktature apstinira, i jedan je od osnivača Udružene opozicije. U politički život se aktivno vratio pred izbore 1935. godine, i to na listi dr Vladimira Mačeka. Poslednji put je izabran za poslanika, takođe na Mačekovoj opozicionoj listi, 1938. godine u Oplenačkom srezu.
Celog života je bio aktivni dopisnik srpskih uglednih časopisa i pisac. U Srpskom književnom glasniku pisao je pod pseudonimom Inostrani. Sarađivao je i sa časopisima „Zorom”, „Delom”, „Novom Evropom” i više dnevnih listova, „Politikom” i drugim. Napisao je i značajno delo Južna Srbija od kraja 18. veka do oslobođenja.[5]
Preminuo je u Ohridu juna 1939. godine; pozlilo mu je tokom održavanja političke konferencije u hotelu „Srpski Kralj”.
Njegov „Dnevnik (1896-1920)“ objavljen je 2015. godine.[6][7]
Reference uredi
- ^ "Politika", Beograd 21. juna 1939. godine
- ^ Biljana Vučetić: "Naša stvar u Otomanskom carstvu", Beograd 2012.
- ^ "Politika", Beograd 1939. godine
- ^ Biljana Vučetić, Istorijski časopis LVII(2008)413-426
- ^ M. Stanić, Uspomene na mitropolite sa kojima sam radio Mihaila G. Ristića, 123.
- ^ „Dnevnik (1896-1920)“ COBISS.SR 293653255
- ^ Kraljevina Srbija u Pižonovom dnevniku („Politika“, 23. mart 2015)
Literatura uredi
- Stanišić, Mihailo (1999). Ekspanzionizam Hrvata i rastrojstvo Srba. Službeni list SRJ. str. 369. ISBN 86-355-0429-1.
- Radojević, Mira (2015). „Jovan M. Jovanović i pitanje odgovornosti Srbije za izazivanje Prvog svetskog rata”. Srbi i Prvi svetski rat 1914-1918. Beograd: SANU. str. 203—220.
- Radojević, Mira (2015). „Jovan M. Jovanović on the outbreak of the First World War”. The Serbs and the First World War 1914-1918. Belgrade: Serbian Academy of Sciences and Arts. str. 187—204.
