Ante Mandić
Ante Mandić (Trst, 2. jun 1881 — Lovran, 15. novembar 1959) bio je hrvatski pravnik i političar.
Ante Mandić | |
|---|---|
| Datum rođenja | 2. jun 1881. |
| Mesto rođenja | Trst, Austrougarska |
| Datum smrti | 15. novembar 1959. (78 god.) |
| Mesto smrti | Lovran, FNRJ |
| Roditelji | Frane Mandić |
Biografija uredi
Rođen je 1881. godine u Trstu. Završio je Pravni fakultet u Gracu, nakon čega je bio advokat u Trstu, Voloskom i Opatiji. Godine 1915, kao predstavnik Jugoslovenskog odbora u Petrogradu, učestvovao je u organizovanju jugoslovenskih dobrovoljačkih odreda u Odesi. Od oktobra 1917. bio je sekretar centralnog ureda Jugoslovenskog odbora u Londonu, a nakon povratka u Kraljevinu SHS predsednik Jugoslovensko-češke lige (od 1919) te advokat u Voloskom (1921–1937), Beogradu (1937—1941) i Opatiji (do 1943).[1]
Nakon kapitulacije Italije 1943, bio je izabran za predsednika opatijskog Narodnooslobodilačkog odbora, većnika ZAVNOH-a te člana Prezidijuma AVNOJ-a. Od 1944. bio je predsednik Oblasnog odbora jedinstvenog narodnooslobodilačkog fronta Istre i Komisije za ratne zločine Hrvatske, a od marta do novembra 1945. član Kraljevskog namesništva osnovanog u okviru Sporazuma Tito–Šubašić.[1]
Pošto je 7. avgusta 1945. godine u Beogradu otpočelo Treće zasedanje AVNOJ-a, kralj Petar II je odlučio da proglasom od 8. avgusta opozove svu trojicu kraljevskih namesnika. Međutim, namesnici se nisu povinovali opozivu, a Privremena vlada je zaključkom od 10. avgusta i formalno anulirala kraljevu odluku.[2]
Nakon proglašenja republike i ukidanja Kraljevskog namesništva (29. novembar 1945. godine) otišao je u penziju.[3]
Godine 1956. pod naslovom Fragmenti za historiju ujedinjenja objavio je dokumentarnu građu o delatnosti Jugoslovenskog odbora u Londonu 1914–1917. godine.
Umro je 1959. godine u Lovranu.
Reference uredi
- ^ a b Enciklopedija.hr: Mandić, Ante, pristupljeno 23. 10. 2013.
- ^ Dimić 2001, str. 320.
- ^ Sušačka revija 66/67: Život obilježen Aušvicom, pristupljeno 23. 10. 2013.
Literatura uredi
- Dimić, Ljubodrag (2001). Istorija srpske državnosti. 3. Novi Sad: Ogranak SANU.
- Petranović, Branko (1964). Političke i pravne prilike za vreme privremene vlade DFJ. Beograd: Institut društvenih nauka.
- Petranović, Branko (1980). Istorija Jugoslavije 1918-1978. Beograd: Nolit.
- Petranović, Branko (1988). Istorija Jugoslavije 1918-1988. 2. Beograd: Nolit.
