Arheološka nalazišta u Jagodini
Ovaj članak sadrži spisak literature, srodne pisane izvore ili spoljašnje veze, ali njegovi izvori ostaju nejasni, jer nisu uneti u sam tekst. |
Ovaj članak možda zahteva čišćenje i/ili prerađivanje kako bi se zadovoljili standardi kvaliteta Vikipedije. Problem: Nedovoljno unutrašnjih veza, stil. (mart 2021) |
Na zemljištu koje danas obuhvata opština Jagodina, kao i njenoj blizini i okolini, još u praistorijsko doba strujao je život o čemu svedoče mnogi fosilizovani nalazi koji se čuvaju u Zavičajnom muzeju.
Pošto je veći deo vodene mase Panonskog mora istekao Moravsko-vardarskom dolinom ili Dunavom, srednje-pomoravski basen nije i dalje ostao pod prostranom vodenom površinom Panonskog jezera, a u daljim fazama isušivanja postao je nezavisna vodena celina, odnosno područje prekriveno sa više samostalnih baruština. Tokom ovih zbivanja uporedo se javlja i raznoliki biljni i životinjski svet, sa danas potpuno izumrlim primercima u čijoj rekonstrukciji služe slučajno nađeni fosilni ostaci, ali još uvek neizučeni i relativne naučne vrednosti.
Prema kartografskom pregledu nalaza fosila, najizrazitiju tačku predstavlja podnožje Đurđevog brda okrenuto prema gradu. Najznačajnije poznate nalaze predstavljaju fosilni ostaci vilice dinoterijuma-gigantisimusa, nađeni pod Đurđevim brdom i čija se starost procenjuje na oko 1,5 miliona godina, kao i skeletni delovi mamuta nađeni tokom iskopa zemlje, stari oko 100000 godina, dok se starost nekih drugih odmiče i na pet miliona godina. Međutim, iako potiče iz geoloških slojeva, teško je za bilo koji reći da ovde leži od prvih dana, jer je moguće da je nanesen sa erozivnim materijalima, budući da se radi o delovima.
Po svemu sudeći, najsigurniji argument u pogledu fiksiranja najniže prostorne granice čovekovog kretanja prema kotlini čine nalazi iz starijeg kamenog doba (paleolita), na dvadeset kilometara jugozapadno od Jagodine. Reč je o predmetima materijalne kulture nosilaca koji se mogu smatrati savremenicima Krapinskog pračoveka, sa starošću od oko 100.000 godina, čija naseobina na ovom mestu indicira da je vodena površina dosezala dovde.
Na osnovu brojnih drugih pokazatelja, koje pružaju naselja mlađeg kamenog doba, do intenzivnog naseljavanja kotlinskog dela dolazi tek pre oko 8.000 godina, što međutim nije zavisilo samo od uslova tla, već i od njihovog migracionog pravca.
Položaj praistorijskih naselja uslovljavala su obično tri faktora - da su izložena suncu, zaklonjena od vetrova i blizu vode. Ovo tlo je obilato ispunjavalo sve te uslove, pa se život na njemu rano javlja i traje u kontinuitetu sve do danas. Međutim, kako prva dva faktora imaju istu vrednost na celoj površini, pojedinačni položaj je mahom zavisio od vode koju je obezbeđivala Belica, a ponegde i jači izvori.
Naselja mlađeg kamenog doba se javljaju na prelazu između aluvijalnih i deluvijalnih tvorevina, pa ih srećemo severnije i južnije od Jagodine, verovatno otuda što je lučni venac zapadne kose činilo neplodno zemljište, dok je dno ravni često plavila Belica praveći ga močvarnim.
Prva naselja bronzanog doba su gradinskog tipa smeštena na višim i nepristupačnim terenima. Tek pred kraj ovog perioda živi se i na ravnim terenima kada su zasnovana naselja u podnožju Đurđevog brda i kod Matične ciglane.
Sličan mehanizam prati i gvozdeno doba, pa se nešto ranije naselje javlja na Đurđevom brdu kod Majura, u podnožju prema reci Belici i na levoj obali Lugomira. Na taj period odnosi se i prvi zapis o Pomoravlju koji potiče od grčkog istoričara Herodota (484. - 425. godina pre nove ere), koji zna za Južnu i Veliku Moravu ali ih smatra jednom i naziva ih Brongos.
Pre Rimljana Pomoravlje su naseljavali Iliri (zapadni deo) i Tračani (istočni deo). Kasnije dolaze Kelti koji naseljavaju središnji deo kotline, neposredno oko Morave.
Rimljani su tokom svoje uprave od 1. do 4. veka ostavili nešto bogatije tragove razasute na više mesta. Najznačajniju urbanu celinu činio je njihov put poznat kao Via Militaris sa važnim usputnim stanicama: Singidunum (Beograd), Horeum Margi (Ćuprija), Naisus (Niš) i dalje prema jugu i istoku. Ne manje značajnu urbanu celinu činio je i njihov put koji se pružao po liniji Velika Morava - podnožje Đurđevog brda - Levač sa manjim utvrđenjem (kastelom) u kome je boravila vojnička posada i civilno naselje, u pojasu prema reci u kome su živele porodice, zanatlije i drugo stanovništvo. Kao potvrda ovoj tezi su i tri umetnički izrađene glave od terakote, nađene u Jagodini 1960. godine. Inače, arheolozi su u srednjovekovnoj župi Belici registrovali tridesetak arheoloških izvora koji nedvosmisleno ukazuju na postojanje naselja u ovom kraju.
Tokom seobe naroda od 3. do 7. veka Pomoravlje pustoše, pale i pljačkaju varvarska plemena, naročito Huni, Goti, Avari i Sloveni.
Moravsku kotlinu bez tragova života, dok se nad njom formalno uspostavlja uprava Vizantije, Ugara ili Bugara.
Od otkrivenih arheoloških vrednosti u opštini Jagodina i njenoj okolini, turistima se mogu prezentovati u Zavičajnom muzeju u Jagodini. U ovom muzeju postoji stalna postavka eksponata koja svedoči o vekovnom toku života i rada na ovim prostorima. Pored stalne postavke, organizuju se tematske izložbe, a samostalno, ili u saradnji sa drugim ustanovama, pripremaju se i štampaju vredne publikacije.
Jerinin grad nalazi se na Juhoru u Ivkovačkom prnjavoru. U blizini je Ivkovački manastir.
Nalazišta iz prelaznog doba iz bronzanog u gvozdeno i iz starijeg gvozdenog doba
uredi- Bagrdan, lokalitet Krušar
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda, površine oko 0,6 hektara, nalazi se na terasi u maloj kotlini reke Osaonice. Površinske nalaze čine kućni lep i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Bagrdan, lokalitet Kućište
Jednoslojno gradinsko naselje starijeg gvozdenog doba Kućište u Bagrdanu nalazi se na visokoj terasi iznad najužeg dela Bagrdanske klisure. Površinske nalaze čine kućni lep i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Bagrdan, lokalitet Reka
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i jednoslojno naselje iz starijeg gvozdenog doba Reka-Gradina, koje zahvata površinu od približno 1 hektara, nalazi se na jednoj terasi uz reku Osaonicu. Površinske nalaze čine: kućni lep, lomljeni kamen, fragmenti keramike, životinjske kosti keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Bagrdan, lokalitet Ćeramidište
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i starijeg gvozdenog doba Ćeramidište u Bagrdanu nalazi se u blizini nekadašnjeg ušća Osaonice u Veliku Moravu. Pokretne arheološke nalaze iz prelaznog perioda i starijeg gvozdenog doba pretežno čine keramika, lomljeni kamen i životinjske kosti. Znatno su malobrojni predmeti od metala, kosti i kamena. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
Jednoslojno gradinsko naselje starijeg gvozdenog doba Gradina u Belici nalazi se na temenu jednog jezičastog ogranka Crnog vrha, koji je prirodno zaštićen klisurama reka Belice i Jelice. Ova gradina dominira prirodnom komunikacijom kroz koju je u današnje vreme trasiran put Jagodina – Kragujevac, kao i komunikacijama koje vode dolinama Jelice i Belice. Arheološki nalazi su malobrojni, a čine ih keramički fragmenti i kućni lep. Sa ovog mesta potiče i jedan manji bronzani kelt. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Belica, lokalitet Igralište
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i jednoslojno naselje iz starijeg gvozdenog doba Igralište u Belici nalazi se na prostranoj terasi u severozapadnom delu jedne kotline reke Belice. Površina lokaliteta je oko 2 hektara. Nalazi iz starijeg gvozdenog doba nalaženi su sporadično. Najveći broj nalaza iz prelaznog perioda čini keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Bresje, lokalitet Đula
Jednoslojno gradinsko naselje starijeg gvozdenog doba Đula u Bresju nalazi se na platou jednog malog i niskog ogranka Juhora, koji dominira Bresjanskim poljem, poslednjom kotlinom u dolini Lugomira. Naselje na tom mestu sa tri strane je bilo zaštićeno strmim padinama ovog ogranka Juhora, dok se na četvrtoj strani, gde je postajao prirodan ulaz, nalazi se odbrambeni rov. Pokretne nalaze sačinjavaju kućni lep, lomljeni kamen, keramika i životinjske kosti. Nađen je i jedan metalni predmet. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Bukovče, lokalitet Bukovačka česma
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i starijeg gvozdenog doba Bukovačka česma u Bukovču, površine približno 1,5 hektara, nalazi se na severozapadnom delu jagodinskog polja. Nalaze čine kućni lep, keramika i predmeti od metala, kostiju i kamena. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Bunar, lokalitet Gaj-Novine
U nastavku lokaliteta Stari Bunar u Bunaru, na jednoj manjoj terasi uz potok Stari bunar, evidentirano je višeslojno naselje Gaj-Novine iz prelaznog perioda i starijeg gvozdenog doba. Pokretne nalaze sačinjavaju kućni lep i fragmenti keramike. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Bunar, lokalitet Koliba Živojina Simića
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda Koliba Živojina Simića u Bunaru nalazi se na levoj obali potoka Stari bunar. Nalaze sačinjavaju kućni lep i fragmenti keramike. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Bunar, lokalitet Ribnjak-Zvezdana
Jednoslojno naselje iz starijeg gvozdenog doba Ribnjak-Zvezdana u Bunaru nalazi se na terasi pored desne obale reke Belice. Kulturni sloj je tanak i znatno oštećen. Sporadično je nalažena keramika i kućni lep. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Bunar, lokalitet Stari bunar
Veliko višeslojno naselje iz prelaznog perioda Stari bunar nalazi se delom na terasi uz istoimeni potok, a delom na blagoj kosi, sa desne strane potoka. Zahvata površinu od oko 15 hektara. Kulturni sloj je znatno oštećen. Nalaze sačinjavaju kućni lep, životinjske kosti i fragmenti keramike. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Vinorača, lokalitet Bure
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i starijeg doba gvozdenog doba Bare u Vinorači, površine oko 5 hektara, nalazi se na nekoliko terasa uz desnu obalu Štipljanske reke. Pokretne nalaze čine kućni lep, keramika i predmeti od kamena i kostiju. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Vojska, lokalitet Jerinin grad
Gradinski lokalitet Jerinin grad u Vojsci nalazi se na temenu kupaste uzvišice na severnom kraju Bagrdanske klisure. Nalažena je samo keramika iz starijeg gvozdenog doba. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Vrba, lokalitet Lipovik
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i starijeg gvozdenog doba Lipovik u Vrbi nalazi se na prirodnoj zaštićenoj terasi iznad ušća Vrbskog potoka u Jelicu. Vrbski potok protiče kroz rased koji predstavlja prirodnu vezu Jagodinskog polja i doline reke Belice sa Kragujevačkom kotlinom i Levčem. Površina lokaliteta iznosi oko 1,5 hektara. Pokretne nalaze sačinjavaju kućni lep, fragmenti keramike i predmeti od kamena. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Glogovac, lokalitet Grobljište
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda Grobljište u Glogovcu nalazi se u sredini terase uz obalu Velike Morave. Zahvata površinu od više hektara, ali je materijal iz prelaznog perioda sporadično nalažen. Pokretne nalaze sačinjavaju kućni lep i fragmenti keramike. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Gornji Račnik, lokalitet Zbekče
Jednoslojno gradinsko naselje starijeg gvozdenog doba Zbekče u Gornjem Račniku nalazi se na teško pristupačnoj terasi iznad mesta Sastav, gde se spajaju dva potoka koji grade Račničku reku . Površina lokaliteta iznosi oko 1 hektar. Površinske nalaze sačinjavaju kućni lep, keramika, lomljeni kamen i životinjske kosti. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Gornji Račnik, lokalitet Reka
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i jednoslojno naselje iz starijeg gvozdenog doba Reka u Gornjem Račnik. Površina naselja iznosi oko 1 hektara. Nalaze sačinjavaju kućnog lepa, nađeno je mnogo fragmenata keramike. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Deonica, lokalitet Brdo
Jednoslojno naselje gradinskog tipa iz starijeg gvozdenog doba nalazi se na temenu uzvišenja koje dominira zapadnim delovima Jagodinskog polja i ima površinu od 1 hektara. Nalaze čine keramika i životinjske kosti. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Deonica, lokalitet Kod topola
Jednoslojno naselje iz starijeg gvozdenog doba nalazi se na terasi na obodu Štipljanske reke. Površine je skoro 1 hektara. Nalaze iz starijeg gvozdenog doba čine kućni lep, fragmenti keramike i životinjske kosti. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Deonica, lokalitet Savin potok
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda ima površinu od pola hektara. Nalazi se na niskoj terasi uz Savin potok. Nalaze čine kućni lep i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Dobra Voda, lokalitet Markul
Jednoslojno naselje iz prelaznog doba nalazi se na terasi uz Dubočku reku. Površine je približno 1 hektara a nalaze čine kućni lep, fragmenti keramike, životinjske kosti i lomljeni kamen. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Dobra Voda, lokalitet Pavlov potok
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda ima površinu od približno 1 hektara a nalazi se na terasi uz istoimeni potok. Nalaze čine kućni lep, fragmenti keramike i životinjske kosti. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Velike livade
Višeslojno nalazište iz prelaznog perioda ima površinu od 1 hektara a nalazi se na terasi uz Štipljansku reku. Nalaze čine kućni lep, fragmenti keramike, lomljeni kamen i predmeti od kamena. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Voljavče
Višeslojno nalazište iz prelaznog perioda površine oko 1.5 hektara a nalazi se na jednoj terasi u Bagrdansko-jagodinskoj udolini. Nalaze čine kućni lep, fragmenti keramike, lomljeni kamen i predmeti od kamena. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Gligorac
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda ima površinu od pola hektara. Nalazi se na jednoj terasi iznad ušća jednog potoka u Štipljansku reku. Nalaze čine kućni lep, keramika i lomljeni kamen. Tu je nađeno i jedno bronzano dleto. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Donja mala
Višeslojno nalazište iz prelaznog perioda, površine 1 hektara. Nalazi se uz ušće Jevtićkog potoka u Štipljansku reku. Nalaze čine kućni lep i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Zemljoradnička zadruga
Višeslojno nalazište iz prelaznog perioda površine 1 hektara. Nalazi se uz ivicu veće terase blago nagnute prema dolini Štipljanske reke. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Zliski potok
Višeslojno nalazište iz prelaznog perioda površine 1 hektara. Nalazi se na ušću Vučkovskog potoka u Vranovački potok. I ovo naselje locirano je pokraj Bagrdansko-jagodinske udoline, prirodne komunikacije kojom se zaobilazila Bagrdanska klisura. Nalaze čine kućni lep, fragmenti keramike, lomljeni kamen i predmeti od kamena. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Konjska Dolja
Višeslojno nalazište iz prelaznog perioda površine 1 hektara. Lokalitet čine nekoliko stepenasto raspoređenih terasa uz levu obalu Voljevačkog potoka. Kulturni sloj je tanak i dosta oštećen. Nalaze čine lomljeni kamen, keramika, kućni lep i životinjske kosti. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Lipar
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda u Donjem Štiplju površine je od 3 hektara. U stvari naselje čine tri naselja koja su veoma blizu jedna drugom. Naselja su raspoređena duž Bagrdansko-jagodinske udoline. Nalaze sačinjavaju kućni lep, keramika, životinjske kosti, predmeti od kamena i lomljeni kamen. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Liparska Mala
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda u Donjem Štiplju površine je oko 0,5 hektara, nalazi se na jednoj terasi pokraj Bagrdansko-jagodinske udoline. Nalaze sačinjavaju keramika i lomljeni kamen. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Milićevska reka
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i jednoslojno naselje iz gvozdenog doba u Donjem Štiplju površine je od 6 hektara i prostire se na terasi u proširenju Milićevske reke. Nalaze sačinjavaju kućni lep, predmeti od kostiju, kamena i metala. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Panađurište
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda u Donjem Štiplju površine je oko 2 hektara. Nalazi se na terasi prirodno zaštićenoj koritima dva potoka. I ovo naselje se nalazi pokraj Bagrdansko-jagodinske udoline, prirodne komunikacije kojom se zaobilazila Bagrdanska klisura. Nalaze čine kućni lep, lomljeni kamen i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Ristićske kuće
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i jednoslojno naselje iz starijeg gvozdenog doba površine je oko jednog hektara. Prostire se na središnjoj delu terase uz Štipljansku reku. Nalaze čine kućni lep i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Donje Štiplje, lokalitet Selo plac
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda, površine 0,7 hektara. Nalazi se na blagoj kosi iznad jedne kotline Štipljanske reke. Nalaze čine životinjske kosti, kućni lep i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Dragocvet, lokalitet Vrbica
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i starijeg gvozdenog doba, površine je oko 5 hektara. Nalazište je opasano koritima Belice, Jošaničko reke i Breštanskog potoka. Pronađena je jedna zemunica a nalaze čine životinjske kosti, predmeti od kostiju, predmeti od kamena i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Dragocvet, lokalitet Grobljište
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda, površine oko jednog hektara. Nalazi se na nižoj rečnoj terasi na desnoj strani ušća reke Jošanice u Belicu. Nalaze čine keramika i kućni lep. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Dražmirovac, lokalitet Dražmirovčić
Jednoslojno naselje iz starijeg gvozdenog doba, površine je skoro oko jednog hektara. Nalazi se na visokoj terasi koja dominira udolinom kojom je sa istoka moguće obići Bagrdansku klisuru. Nalaze čine keramika i kućni lep. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Duboka, lokalitet Bučina
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda, površine oko 0,7 hektara. Nalazi se na terasi uz potok Bučina. Na mesto gde se nalazi prirodan ulaz u ovo naselje konstatovan je objekat u obliku tumula. Nalaze čine kućni lep, keramika i lomljeni kamen. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Duboka, lokalitet Veliki branik
Jednoslojno gradinsko naselje iz starijeg gvozdenog doba, površine je oko jednog hektara. Nalazi se na platou brega koji duboko zalazi u jednu kotlinu Dubočke reke. Nalaze čine kućni lep, fragmenti keramika i životinjske kosti. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Duboka, lokalitet Igralište
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda, površine oko jednog hektara. Nalazi se na središnjem delu terase, iznad ušća Dubočke reke u Moravu. Nalaze čine keramika i kućni lep. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Duboka, lokalitet Josićski potok — Cerova kosa
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda, površine oko 0,1 hektara. Nalazi se na jednoj terasi u poslednjoj klisuri Dubočke reke. Položaj i veličina ukazuju da je ovo naselje služilo kao osmatračnica prema dolini Velike Morave i ujedno štitilo ulaz u dolinu Dubočke reke, u kojoj je postojalo više istovremenih naselja. Nalaze čine kućni lep i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Duboka, lokalitet Ključ-Bare
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda i iz starijeg gvozdenog doba, površine oko 3 hektara. Nalazi se na prostranoj terasi iznad napuštenog meandra Velike Morave na južnom kraju Bagrdanske klisure. Nalaze čine kućni lep, keramika, predmeti od kamena i kostiju i životinjske kosti. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Duboka, lokalitet Mali branik
Jednoslojno naselje iz prelaznog perioda, površine oko 0,3 hektara. Nalazi se na zapadnom ulazu u kotlinu, u kojoj je utvrđeno više istovremenih naselja (Čerova kosa, Selište, Bučina). Nalaze čine lep i keramika. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
- Duboka, lokalitet Selište
Višeslojno naselje iz prelaznog perioda, površine 1,5 hektara. Nalazi se u središnjem delu kotline, potkraj ušća Bučinskog potoka u Dubočku reku. Svi prilazi ovom lokalitetu zaštićeni su malim naseobinama: Cerova kosa, Bučina, Mali branik i drugim. Na središnjem delu lokaliteta ispitana je osnova nekog arhitektonskog objekta i jedna jama koja predstavlja silos u kome je nađena ugljenisana pšenica. Arheološka građa se čuva u Zavičajnom muzeju u Jagodini.
Literatura
uredi- Milorad Stojić, Gvozdeno doba u basenu Velike Morave, Beograd-Jagodina, 1986.