Bernard Kac
Bernard Kac, FRS[1] (engl. Bernard Katz; 26. mart 1911 — 20. april 2003)[2] je bio biofizičar rođen u Nemačkoj, zapažen po svom radu vezanom za biohemiju nerava. Delio je Nobelovu nagradu za fiziologiju ili medicinu 1970. godine sa Džulijusom Akselrodom i Ulfom fon Ojlerom. Iste godine dodeljena mu je titula viteza.
| Bernard Kac | |
|---|---|
 | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 26. mart 1911. |
| Mesto rođenja | Lajpcig, Nemačko carstvo |
| Datum smrti | 20. april 2003. (92 god.) |
| Mesto smrti | London, Engleska, Ujedinjeno Kraljevstvo |
| Obrazovanje | Londonski univerzitetski koledž |
| Naučni rad | |
| Polje | neurofiziologija |
| Institucija | Univerzitetski koledž Londona Sidnejska bolnica |
| Poznat po | Neurofiziologija sinapse |
| Nagrade |  Nobelova nagrada za fiziologiju ili medicinu (1970) |
Život uredi
Rođen u Lajpcigu u jevrejskoj porodici, obrazovao se u Albertovoj gimnaziji u istom gradu između 1921. i 1929. godine, nakon čega je počeo da studira medicinu na Univerzitetu u Lajpcigu. Diplomirao je 1934. godine, a u Ujedinjeno Kraljevstvo je prebegao februara 1935. godine, zbog Hilerovog uspona. U Britaniji se zaposlio na Univerzitetskom koledžu Londona, gde je prvobitno bio pod tutorstvom Arčibalda Vivijana Hila. Doktorirao je 1938. godine i dobio je Karnegijevu stipendiju za proučavanja u Sidnejskoj bolnici. Godine 1941. dobio je australijsko državljanstvo, a Kraljevskom australijskom vazduhoplovstvu pristupio je 1942. godine. Drugi svetski rat je proveo u Pacifiku kao radarski oficir. Oženio se sa Margeritom Penli 1945. godine i vratio se na Univerzitetski koledž Londona kao pomoćnik direktora 1946. godine. Po povratku u Englesku je takođe radio sa dobitnicima Nobelove nagrade iz 1963. godine, Alanom Hodžkinom i Endruom Hakslijem. Kac je postao profesor na Univerzitetskom koledžu Londona 1952. godine, a zatim i šef katedre za biofiziku. Takođe je izabran kao član Kraljevskog društva[1]. Ostao je šef katedre za biofiziku do 1978. godine, kada je postao profesor emeritus. Umro je u Londonu 20. aprila 2003, u svojoj 92. godini.
Istraživanje uredi
Kacovo istraživanje je otkrilo fundamentalna svojstva sinapsi, spojeva preko kojih nervne ćelije šalju signale drugim nervnim ćelijama i ostalim tipovima ćelija. Do 1950-ih godina, studirao je biohemiju i uticaj acetilholina, signalizujućeg molekula, preko kojeg sinapse koje spajaju „motorne nerve“ sa mišićima stimulišu kontrakciju. Kac je dobio Nobelovu nagradu za svoje otkriće da je oslobađanje neurotransmitera u sinapsama „kvantalno“, tj. da kod bilo koje sinapse količina oslobađenog neurotransmitera nikad nije manja od određene količine, a ako je veća od te količine, uvek je njen celobrojni umnožak. Sada naučnici znaju da do ove pojave dolazi zbog toga što se, pre nego što se oslobode u sinaptičku prazninu, molekuli transmitera nalaze u potćelijskim paketima slične veličine, vezikulama.
Kacovo otkriće imalo je direktan uticaj na proučavanje organofosfata i organohlorida, osnove novih posleratnih proučavanja nervnih agensa i pesticida.
Dela uredi
- The Release of Neural Transmitter Substances (The Sherrington Lectures X), Charles C Thomas Publisher, Springfield (Illinois) 1969, pp. 60
Reference uredi
- ^ a b Sakmann, B. (2007). „Bernard Katz. 26 March 1911 -- 20 April 2003: Elected 1952”. Biographical Memoirs of Fellows of the Royal Society. 53: 185—202. PMID 18543466. doi:10.1098/rsbm.2007.0013.
- ^ „School of Katz” (PDF). Quarterly Journal of Experimental Biology. 1990. Arhivirano iz originala (PDF) 26. 03. 2009. g. Pristupljeno 30. 10. 2012.
Spoljašnje veze uredi
- Biografija ser Bernarda Kaca Arhivirano na sajtu Wayback Machine (2. decembar 2001). Nobelova fondacija
- Čitulja u Gardijanu
- Čitulja u Australian Neuroscience Society
- Sabatini, R. M. E: Neurons and synapses. The history of its discovery IV. Chemical transmission. Brain & Mind, 2004.
- Physiology Online, PhysiologyNews, broj 52, jesen 2003
- Bernard Kac: "An autobiographical sketch"
- Gimnazija Kralja Alberta, Lajpcig
