Vevčani
Vevčani (mkd. Вевчани) su naselje u Severnoj Makedoniji, u zapadnom delu države. Vevčani su sedište i jedino naseljeno mesto opštine Vevčani.
 Pogled na Vevčane | |
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država | Severna Makedonija |
| Opština | Vevčani |
| Stanovništvo | |
| — (2002) | 2.433 |
| — gustina | 106,7/km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 41° 14′ 26″ S; 20° 35′ 36″ I / 41.2405° S; 20.5933° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 870 m |
| Površina | 22,8 km2 |
  Vevčani Vevčani na karti Severne Makedonije | |
| Ostali podaci | |
| Poštanski broj | 6335 |
| Pozivni broj | +389 (0)46 |
| Registarska oznaka | VV |
| Veb-sajt | www |
Geografija uredi
Naselje Vevčani je smešteno u krajnje zapadnom delu Severne Makedonije, na svega 6 km od državne granice sa Albanijom. Od najbližeg grada, Struge, naselje je udaljeno 12 km severozapadno.
Vevčani se nalaze u istorijskoj oblasti Drimkol, koja obuhvata priobalno područje Ohridskog jezera oko Struge, na mestu istoka reke Crni Drim (poreklo imena). Naselje je smešteno u zapadnom delu oblasti, gde se od Struškog polja na istoku uzdiže planina Jablanica ka zapadu. Planina je istovremeno i granica ka susednoj Albaniji. Nadmorska visina naselja je približno 870 metara.
Klima u naselju, i pored znatne nadmorske visine, ima župne odlike, pa je pre umereno kontinentalna nego planinska.
Istorija uredi
U mestu je između 1868—1874. godine (ili 1867—1876)[1] radila srpska narodna škola.[2] Nju je tajno pomagala Kneževina Srbija sa 12 carskih dukata.[3]
Godine 1875. u Vevčanima je bilo 400 srpskih kuća. Tu je nekoliko crkvi sa zvonima. Stanovništvo Struge i okolnih mesta gde spadaju i Vevčani, čine Srbi preseljeni iz Bosne i Hercegovine u vreme turskog sultana Sulejmana.[4]
Po statistici sekretara Bugarske egzarhije, 1905. godine Vevčani su mesto sa 2.590 stanovnika, vernika Bugarske egzarhije. U međuvremenu je formirana i Srpska crkvena opština Carigradske patrijaršije kojoj je 1910. godine pripadalo stanovništvo 17 domova.[5]
Od 1868. godine u selu je postojala bugarska muška škola „Sveti Spas“, a od 1890. godine i ženska škola. Tu je bugarska škola i 1888. godine.[6]
Spasoje Kostić preduzimač rodom iz Vevčana, izvodio je 1928. godine radove na izgradnji pravoslavne crkve zadužbine vladike Nikolaja Velimirovića u njegovom rodnom mestu Leliću kod Valjeva. Kostić je do tada gradio preko 50 pravoslavnih hramova, među kojim crkvu Sv. Spasa u Ohridu.[7]
Pre Drugog svetskog rata Vevčani su varošica.[8] Tu su 1937. godine zdravstvena zadruga sa stalnim lekarom i pošta.[9] Njegovi stanovnici dvojica pečalbara meštana, Dimitrije i Simon Kostojčinović su sami i o svom trošku gradili prvu električnu centralu u svom rodnom mestu. Iako skromni i siromašni, oni su godinama, vraćajući se iz pečalbe, malo-po-malo gradili svoju centralu na Vevčanskoj reci. Prvo su kupili polovnu dinamo-motor, pa kajiš za turbinu i ostalo, utrošivši 7.000 dinara. Prilikom svog rada na elektrifikaciji sela, nisu međutim imali podršku svojih komšija.[10]
Vevčani su po novom zakonu o registracionim područjima dobili automobilsku registraciju ВВ, pri čemu su postali najmanji region sa svojom registracijom u celoj Severnoj Makedoniji.
Stanovništvo uredi
Vevčani su prema poslednjem popisu iz 2002. godine imali 2.433 stanovnika.
Većinu stanovništva čine etnički Makedonci (99,6%).
Većinska veroispovest je pravoslavlje.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ "Carigradski glasnik", Carigrad 1904. godine
- ^ "Delo", Beograd 1899. godine
- ^ "Velika Srbija", Solun 11. april 1918.
- ^ "Sion", Beograd 24. jun 1875.
- ^ Brancoff, D.M. "La Macedoine et sa Population Chretienne". Paris, 1905, r.118-119.
- ^ "Otadžbina", Beograd 1888.
- ^ "Vreme", Beograd 14. septembar 1928.
- ^ "Pravda", Beograd 30. septembar 1939.
- ^ "Pravda", Beograd 1937.
- ^ "Politika", Beograd 1939. godine
