Galina Višnjevskaja

Galina Pavlovna Višnjevskaja (rus. Гали́на Па́вловна Вишне́вская; 25. oktobar 1926 — 11. decembar 2012) bila je ruska operska pjevačica i solistkinja Boljšoj teatra. Pored muzike, Galina Pavlovna se bavila i glumom, pa je radila i kao glumica i pozorišna rediteljka. Bila je i učiteljica i šef Moskovskog operskog pjevačkog centra. Proglašena je narodnom umjetnicom SSSR-a.

Galina Višnjevskaja
Lični podaci
Ime po rođenju	Biserka Katušić
Datum rođenja	(1926-10-25)25. oktobar 1926.
Mesto rođenja	Lenjingrad, SSSR
Datum smrti	11. decembar 2012.(2012-12-11) (86 god.)
Mesto smrti	Moskva, Rusija
Zanimanje	operski pevač
Muzički rad
Aktivni period	195044—1982
Žanr	Opera
Instrument	Vokal

Biografija

Rođena je u Lenjingradu 1926. godine u radničkoj porodici, ali je djetinjstvo i mladost provela u Kronštatu. Roditelji Pavel i Zinaide su se razeli mjesec dana po njenom rođenju, pa je brigu o Galininom odrastanju preuzela baka Darija. Razvod roditelja i njihova nezainteresovanost za Galinu, kao i ponašanje okoline uticaće na njen budući život i odluku da bude bolja od drugih. Sa 14 godina dočekala je rat, a dvije godine kasnije umire joj baka. Galina preživljava zahvaljujući ženama koje su pretražujući stanove tražile ranjenike i žive u ratnom vremenu. Ona se tad priključuje lokalnom odredu protivvazudušne odbrane, a istovremeno je sa džez ansamblom priređivala koncerte za vojnike i mornare. U ratnom Kronštatu se zaljubljuje i prvi put stupa u brak sa mornarom Grigorijem Višnjevskim. Po završetku rata nagrađena je ordenom "Za odbranu Lenjingrada". Odlikovana je i 1971. godine Ordenom Lenjina. S krajem 1943 i početkom 1944 bila je član Muzičke škole za odrasle Rimski-Korsakov u Lenjingradu, u klasi solo pjevanja. Po završetku opsade postala je član regionalnog hora Lenjingradskog operetnog pozorišta. Bila je jedan od prvih solista Novgorodske filharmonije. Od 1947. radila je u Lenjingradskoj filharmoniji sve dok nije upoznala Veru Nikolajevnu-Garinu i zainteresovala se za operu. Vera Nikolajevna je i sama bila operska pjevačica i bečki student. Nakon razvoda od prvog muža, mornara Višnjevskog, prijavila se na takmičenje za pripravnika Boljšoj teatra 1952. godine. Taj nastup se može smatrati i prekretnicom u njenom životu jer pobjedom na takmičenju postaje član Teatra. Ubrzo postaje vodeća solistkinja glavne opere u zemlji, gdje je izvela više od 30 uloga. Od 1955. godine gostovala je zemljama širom svijeta: Čehoslovačkoj, Istočnoj Nemačkoj, Finskoj, Velikoj Britaniji, Italiji, Francuskoj, Belgiji, SAD-u, Kanadi, Jugoslaviji, Austriji, Japanu, Australiji, Novom Zelandu itd. Dana 9. maja 1960. godine, prvi put se pojavila u Sarajevu u Narodnom pozorištu kao Aida. Diplomirala je na Moskovskom konzervatorijumu kao spoljni student 1966. godine, iste godine je dobila status narodnog umetnika SSSR-a i glumila u naslovnoj ulozi u filmu-operi „Katerina Izmailova”. Poznati dirigent Herbert fon Karajan nazvao je ovu adaptaciju opere najboljom u svim godinama. Održavala je puno koncerata. Kamerni repertoar pjevačice obuhvatao je djela Musorgskog, Čajkovskog, Prokofjeva, Šostakoviča, Šumana, Vagnera, Debisija, Štrausa i drugih. Bila je prva izvođačica niza djela koja su joj posvetili Šostakovič i drugi istaknuti savremeni kompozitori. Postala je jedna od prvih sovjetskih operskih pjevača koji su dobili priznanje u svjetskoj operskoj sceni sa obimnom diskografijom koja sadrži snimke opera i kamerne muzike.

Progon iz Rusije

Uprkos tome što je bila velika i priznata umjetnica, Galina Višnjevskaja morala je napustiti zemlju zbog sukoba sa tadašnjom vlašću jer je pružila podršku piscu Aleksandru Solženjicinu krajem 60-ih. Njeno ime se više nije pominjalo u novinama i na televiziji, a sve aktivnosti bile su joj ograničene. Na njen račun stigla je i žalba kolega Centralnom komitetu KPSS, koji je zahtijevao da se otkaže snimanje opere „Toska”, gdje je glavni dio izvela Galina Višnjevskaja.

Godine 1974. Ministarstvo kulture je dozvolilo Galini i njenom suprugu viliončelisti Mstislavu Rostropoviču put u inostranstvo što se vodilo kao službeno putovanje. Par sa djecom odlazi iz Rusije iste godine, ačetiri godine kasnije, kad su se smjestili u Pariz, SSSR im je oduzeo sovjetsko državljanstvo, nazvavši ih ideološkim izrodima. Umjetinca je sa porodicom provela više od deset godina u prisilnoj emigraciji. Živjeli su i radili u Francuskoj, Britaniji i SAD-u. U tom periodu Višnjevskaja je nastupala u najvećim pozorištima na svijetu i kao rediteljka pripremala operske predstave, sve do 1982. godine kada je objavila odluku da završava karijeru. Poslednji nastup imala je u "Evgenije Onjeginu" u Parizu, nakon čega se posvetila radu predavača. Dvije godine kasnije, Višnjevskaja je objavila knjigu „Galina. Istorija života”, u kojoj negativno ocenjuje društveni sistem u SSSR-u. Knjiga je objavljena na engleskom, ruskom i mnogim drugim evropskim jezicima.

Povratak u Rusiju

Godine 1990. nakon žalbi brojnih umjetničkih radnika, vraćeno je državljanstvo SSSR-a, ali i sve nagrade njoj i suprugu. U februaru iste godine se vratila u SSSR, ali i u kulturni život zemlje. Oboje su se odrekli državljanstva, navodeći da nisu tražili da im ga oduzmu ili vrate. Po povratku Višnjevska je postala počasni profesor Moskovskog konzervatorijuma. Od 1993. bila je dramska glumica na sceni Moskovskog umjetničkog pozorišta Voidla je operski pjevački centar koji je ponio njeno ime od 2002. godine, a četiri godine kasnije postala je predsjednik žirija Otvorenog međunarodnog takmičenja operskih umjetnika Galine Višnjevske, kao i predsjednik Sveruskog sajma pjevača u Jekaterinburgu. Režiser Aleksandar Sokurov predstavio je 2006. godine dokumentarni film Elegija života: Rostropovič, Višnjevskaja o životu dvoje umjetnika. Godinu dana kasnije Galina Višnjevskaja glumila je u njegovom filmu, igrajući ulogu bake koja dolazi da vidi svog unuka u Drugom čečenskom ratu. Film je premijerno prikazan na Filmskom festivalu u Kanu 2007. godine. . Autobiografiju „Galina. Životna priča” objavila je 2011. godine.

Privatni život

Galina Višnjevskaja je kroz život osjetila puno uspijeha, ali i nesreće. Roditelji su je ostavila dok je još bila dijete, a kao adolescent je ostala i bez bake koja ju je odgojila, pa je veći dio životnog tereta morala da nosi sama. Tri puta se udavala. Prvi put za mornara Grigorija Višnjevskog. Iz braka koji je potrajao nekoliko mjeseci joj je ostalo prezime. Drugi muž, tačnije partner bio joj je direktor Leljinovog teatra i opere, Mark Rubin sa kojim je živjela 11 godina. Mark i Galina su imali sina koji je umro ubrzo po rođenju 1945. godine. Sa viliončelistom Mcislavom Rostopovičem u brak je ušla 1955. godine i živjela preko 50 godina, odnosno do njegove smrti. Dvoje umjetnika su održavali zajedničke koncerte u cijelom svijetu. Imali su dvije kćerke, Olgu i Elenu. Starija kćer, i sama violinistkinja vodi Muzički centar koji nosi ime njenog oca i Galininog supruga, dok mlađa rukovodi Međunarodnim medicinskim fondom „Višnjeskaja-Rostopovič”.

Galina Višnjevskaja umrla je u Moskvi, 2012. godine, u 86. godini. Oproštajna komemoracija održana je 13. decembra u Operskom pjevačkom centru koji nosi njeno ime, a molitva dan kasnije u Sabornom hramu Hrista Spasitelja. Sahranjena je na novodjevičkom groblju u Moskvi pored supruga Mcislava Rostropoviča.

U čast Višnjevske

Višnjevskaja je u svojom zemlji doživjela i osude, ali i pohvale. Njeno ime ponijele su neke institucije, ulice, pa čak i manja planeta.

• mala planeta,
• avion kompanije Aeroflot,
• ulica u Moskvi,
• Moskovski koledž muzičke i pozorišne umjetnosti,
• Muzička školi u Kronštatu.
• Na kući u kojoj su živjeli Višnjevskaja i Rostropovič otkrivena je spomen-ploča.
• 2014. godine Rusija je objavila poštansku marku sa njenim likom

• 
  Poštanska marka sa likom G.Višnjevske
• 
  Aeroflotov avion nazvan po ruskoj umjetnici
• 
  Opera koja nosi ime G.V.

Spoljašnje veze

• Opera Galina Višnjevskaja
• Fondacija Višnjevskaja-Rostopovič
• Profil na imdb