Википедија

Grad Subotica

град у Србији и јединица локалне самоуправе Републике Србије
Ovo je članak o opštinskoj administrativnoj jedinici, opis aktuelnog grada se nalazi u članku Subotica.

Grad Subotica (opštinska jedinica – po novom zakonu[1]) se nalazi u širokoj ravnici na krajnjem severu Vojvodine, u blizini granice Srbije i Mađarske. Teritorija administrativne oblasti grada zajedno sa opštinama Bačka Topola i Mali Iđoš čini područje Severnobačkog upravnog okruga. Središte grada kao i okruga je gradsko naselje Subotica.

Grad Subotica

Grb
Osnovni podaci
Država  Srbija
Upravni okrug Severnobački okrug
Stanovništvo
Stanovništvo Pad 123.952 (2022)
Geografske karakteristike
Površina 1.007 km2
Ostali podaci
Vremenska zona UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Predsednik opštine Bogdan Laban (Srpska napredna stranka)
Veb-sajt www.subotica.rs

U administrativnoj oblasti grada nalaze se i sledeća naseljena mesta: Bački Vinogradi, Bikovo, Đurđin, Stari i Novi Žednik, Kelebija, Ljutovo, Mala Bosna, Donji Tavankut, Gornji Tavankut, Šupljak, Čantavir, Višnjevac, Bačko Dušanovo, Gabrić, Bajmok, Mišićevo, Palić, Hajdukovo, Nosa.

Prema podacima sa poslednjeg popisa 2022. godine u gradu je živelo 123.952 stanovnika.[2]

Istorija uredi

Krajem XII i početkom XIII veka javlja se naselje Zabatka, a od kraja XIV i u XV veku pominje se u dokumentima i kao Subotica, grad u posedu ugarskih velikaša. Još neka od imena korišćena za grad u istorijskim dokumentima[3]: Sabatka (1567), Sobotska (1589), Sobatiz (1687), Sobotiza (1692), Sobodga (1699), Sentmarija (1743) (više detalja o nazivu grada vidi u članku Subotica). U XVIII veku, posle oslobođenja od Turaka, mesto se brzo naseljavalo i 1779. proglašen je „Slobodan kraljevki grad“ - Marijatereziopolis. U 19. veku razvoj Subotice je ubrzan, iako je 1831. u epidemiji kolere stradalo mnoštvo građana. U istoriji radničkog pokreta i narodnooslobodilačkog rata značajan je doprinos ovog kraja. Suboticu je na pomolu ulaska Crvene armije oslobodio Subotički partizanski odred 10. oktobra 1944. godine.

Saobraćajna infrastruktura uredi

Putevi na teritoriji grada i severnobačkom okrugu kvantitativno izraženi:

Ukupna dužina puteva iznosi 444 km, od toga:

  • magistralni putevi 134 km,
  • regionalni putevi 19 km,
  • lokalni putevi 291 km.

Kada je reč o savremenom kolovozu njegova dužina iznosi ukupno 261 km. Osnovnu okosnicu saobraćajnih veza opštine Subotica sa bližim i daljim okruženjem predstavlja mreža sastavljena od drumskih saobraćajnica: E-75 (M-22, M-1); Budimpešta – Subotica – Beograd – Niš – Skoplje – Atina, navedena u strategiji privrednog razvoja Srbije kao Koridor 10 (uz potencijal obezbeđenja 10.000 novih radnih mesta); sledi poprečna veza: E-771 Subotica – Sombor – Bogojevo – Vinkovci, i dalje Zagreb.

Kvantitativna analiza upućuje na zaključak da je dužina puteva na teritoriji grada u proseku na nivou Vojvodine, bilo da se stavljaju u odnos površina ili broj stanovnika. Jedino je Subotica u prednosti kada je reč o lokalnim putevima. To upućuje na činjenicu da je osnovna putna mreža dobro postavljena, ali da nije dovoljno ulagano u to da njen veći deo dobije viši rang odnosno izostaje ulaganje u unapređenje kvaliteta.

U smislu prethodnih podataka može se izvesti zaključak da je kvalitet puteva nezadovoljavajući, jer nema auto-puta, ako se takvim ne oceni polu-auto-put koji sa par kilometara prolazi kroz opštinu; lokalni putevi su u lošem stanju; nema obilaznice oko Subotice; međunarodni saobraćaj prolazi kroz centar grada; nisu rešeni prelazi preko železničke pruge, itd.[4] [5]

Ako se posmatraju železničke pruge na teritoriji grada danas je od značaja jedino pruga Budimpešta-Subotica-Novi Sad-Beograd. Pravac prema Segedinu zahteva rekonstrukciju da bi se mogle ostvariti odgovarajuće brzine, pravac prema Somboru i Bogojevu hendikepiran je još uvek nemogućnošću saobraćaja dalje prema Osijeku ili Vinkovcima, Zagrebu, Ljubljani, odnosno Rijeci i dalje prema Veneciji. Pravac prema Baji zahteva postavljanje nedostajećeg dela pruge, koji je izvađen, kako bi se osposobio pravac s jedne strane prema Baji, Pečuju, Zagrebu, a sa druge prema Temišvaru i Bukureštu.

Kultura uredi

Subotica je grad istorijskih spomenika, starih i značajnih kulturnih institucija. Pozorište sa srpskom i mađarskom dramom, Biblioteka, Gradski muzej, Istorijski arhiv, Galerija „Likovni susret“. Na Paliću je najveći i najstariji zoološki vrt u Vojvodini. U gradu su privlačni istorijski spomenici: Gradska kuća (1910—1912), sinagoga, franjevački samostan, Spomenik palim borcima i žrtvama fašističkog terora (Toma Rosandić) i „Balada vešanih“ (Nandor Glid).

Privreda uredi

Posle austrougarske nagodbe 1869. Subotica je proglašena slobodnim gradom i posebnim statusom i postala je središte privrede - kasnije industrijskog razvitka ovog kraja. Pored razvijene prehrambene industrije u Subotici je razvijena hemijska i elektro industrija, proizvodnja i remont železničkih vagona i tekstilna industrija. Jezero Palić (8 km od Subotice) i Ludoško jezero (4 km istočno od Palića) privlačne su prirodne lepote s izletištima, lovnim i ribolovnim rejonima. U Subotičkoj peščari kraj bogatih vinograda i voćnjaka ima terena za lov.

 
Mapa Subotice

Demografija uredi

 
Etnička mapa opštine Subotica prema popisu iz 2002. godine

Grad ima ukupno 123.954 stanovnika i zauzima površinu od 1.008 km².

Nacionalna pripadnost uredi

Sastav stanovništva – grad Subotica
2022. 2011. 2002.
Ukupno 123.952 (100,00%) 141.554 (100,00%) 150.534 (100,00%)
Srbi 38.174 (30,79%) 38.254 (27,02%) 22.276 (14,79%)
Mađari 37.200 (30,01%) 50.469 (35,65%) 64.277 (42,70%)
Hrvati 10.431 (8,41%) 14.151 (9,99%) 16.369 (10,87%)
Bunjevci 9.060 (7,31%) 13.553 (9,57%) /
Ostali 29.087 (23,46%) 25.127 (17,75%) 47.553 (31,59%)

Verska struktura uredi

Rezultati popisa 2011.‍
Pravoslavlje
  
 39.333 27,787%
Katolicizam
  
 81.532 57,598%
Protestantizam
  
 2.372 1,676%
Ostali hrišćani
  
 200 0,141%
Islam
  
 2.756 1,947%
Judaizam
  
 75 0,053%
Istočnjačke ver.
  
 38 0,027%
Ostale ver.
  
 79 0,056%
Agnosticizam
  
 79 0,056%
Ateizam
  
 2.787 1,969%
Neizjašnjeni
  
 11.170 7,891%
Nepoznato
  
 620 0,438%
ukupno: 141.554

Galerija uredi

Vidi još uredi

Reference uredi

  1. ^ Zakon o teritorijalnoj organizaciji Republike Srbije
  2. ^ „Konačni rezultati popisa stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. (knjiga 1, nacionalna pripadnost opštine i gradovi)”. popis2022.stat.gov.rs. Pristupljeno 21. 12. 2022. 
  3. ^ Grupa autora: Koreni – Svedočenje vekova, Istorijski arhiv Subotica, 1991, p. 1
  4. ^ „Investirajte u Subotici - Strateški položaj, logistika”. 
  5. ^ „"Ne postoji ni jedan putni prelaz koji je neobezbeđen"”. 

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Град_Суботица&oldid=27517140”