Википедија

Damnjan Petrović

Damnjan Petrović (Mirilovac, kod Paraćina, 15. novembar 1932 — Beograd, 30. oktobar 2016) bio je književni istoričar, istraživač srpske srednjovekovne književnosti i profesor Univerziteta u Prištini u penziji.

Damnjan Petrović
Damnjan Petrović
Datum rođenja(1932-11-15)15. novembar 1932.
Mesto rođenjaMirilovac, kod Paraćina,  Kraljevina Jugoslavija
Datum smrti30. oktobar 2016.(2016-10-30) (83 god.)
Mesto smrtiBeograd,  Srbija

Biografija

uredi

Osnovnu školu završio je u Mirilovcu, a gimnaziju u Paraćinu 1952. Iste godine upisao se na studije na Filozofskom fakultetu u Skoplju, grupa za jugoslovensku književnost i srpskohrvatski jezik, gde je diplomirao 1956. godine. Radio je u Ekonomskoj školi, Gimnaziji i osnovnoj školi u Paraćinu. Od 1. septembra 1959. postao je profesor Učiteljske škole "Miladin Popović" u Prištini. Tu je ostao do 1. oktobra 1966. kada prelazi na Filozofski fakultet u Prištini. Predavao je predmete: Stara srpska književnost i Književnost humanizma i renesanse. Magistarski rad "Život kralja Milutina od arhiepiskopa Danila II“ odbranio je 1972. godine na Filološkom fakultetu u Beogradu. Na istom fakultetu je doktorirao 1986. godine na temu "Književni rad Grigorija Camblaka u Srbiji".

Bio je pokrajinski delegat u Jugoslovenskoj komisiji za proučavanje slovenskih kultura pri Unesko-u i u Jugoslovenskom nacionalnom komitetu za balkanistiku. Godinama je bio angažovan u Međunarodnom slavističkom centru kao član uprave i saveta. Bavio se i uređivačkim poslom, kako na fakultetu tako i u književnim časopisima, najduže u prištinskim Stremljenjima. Bio je sardnik za srpsku srednjovekovnu književnost u Matici srpskoj na "Leksikonu pisaca Jugoslavije". Prištinu je napustio krajem septembra 1999. godine i otada živi u Beogradu.

Književno delo

uredi

Knjige

uredi
  • Stara srpska književnost na Kosovu, Jedinstvo, Priština, 1981;
  • Književni rad Grigorija Camblaka u Srbiji, Akademija nauka i umetnosti Kosova, posebna izdanja, knjiga XV, Priština, 1991;

Priredio

uredi
  • Danilo Drugi: Životi kraljeva i arhiepiskopa srpskih; Službe (sa Gordonom Mak Danielom), Prosveta i Srpska knjižnjvna zadruga, edicija Stara srpska knjižnjvnost u 24 knjige, Beograd 1988;
  • Grigorije Camblak: Književni rad u Srbiji, Prosveta i Srpska književna zadruga, edicija Stara srpska knjižnjvnost u 24 knjige, Beograd 1989;

Koautorstvo

uredi
  • Prilozi o proznim narodnim umotvorinama ( sa Vladimirom Bovanom i Vladomirom Cvetanovićem), Jedinstvo, Priština, 1976;
  • Srpska poezija i boj na Kosovu (antologija sa Vladetom Vukovićem), "Drainac", Prokuplje, 1989;

Radovi objavljeni u časopisima i zbornicima

uredi
  • 1. Leonid Andrejev, Stremljenja, I, 4, Priština, 1960 (prikaz)
  • 2. Gaetan Pikon: Panorama savremenih ideja, Sremljenja 2, Priština, 1961 (prikaz)
  • 3. Artur Rembo: Sabrana dela, Stremljenja 6, Priština, 1961 (prikaz)
  • 4. Dimitrij Pisarev: Izabrane studije i rasprave, Stremljenja 4, Priština, 1963 (prikaz)
  • 5. Mihail Šolohov: Uzorana ledina, Stremljenja 1, Priština, 1966 (prikaz)
  • 6. Trištan i Ižota, Zbornik Filozofskog fakulteta u Prištini IV, 1966/67 (prikaz)
  • 7. Prilozi za književnost, jezik, istoriju i folklor, Zbornik Filozofskog fakulteta u Prištini XI, 1969 (prikaz)
  • 8. Pesništvo renesanse i baroka, Stremljenja, 1970 (prikaz)
  • 9. Kiril Solun ski, Stremljenja XII, Priština, 1971 (prikaz),
  • 10. Pesnički odjek minulih vekova, Jedinstvo od 28. 6. 1971 (prikaz)
  • 11. Život kralja Milutina od arhiepiskopa Danila II, Zbornik Filozofskog fakulteta u Prištini VIII i IX, 1971/72, 357-489; Stremljenja 2. mart-april 1972, Priština
  • 12. Andrićev sultan Džem prema jednom istorijskom dokumentu, Jedinstvo od 10. 1. 1972
  • 13. Život kralja Milutina od arhiepiskopa Danila II, Zbornik Filozofskog fakulteta u Prištini VIII i IX, 1971/72, 357-489
  • 14. Život kralja Milutina od arhiepiskopa Danila II i drugi istorijski izvori u dobu kralja Milutina, Stremljenja 2, Priština, 1972
  • 15. R. Marinković: Aleksandrida, Jedinstvo 1973 (prikaz)
  • 16. Život sv. Đorđa Kapadokijskog u Voraginovoj "Legenda aurea" i u srpskoj srednjovekovnoj književnosti, Stremljenja 6, Priština 1974, 774-763
  • 17. Vizantijski pisac i diplomata o Srbiji s kraja XIII veka, Obeležja 4, Priština, 1974, 101-123
  • 18. Nova poetika francuske srednjovekovne književnosti (Paul Zumthor, Essai de poetique medievale) Filološki pregled I-IV, Beograd, 1974, 111-114 (prikaz)
  • 19. Monahinja Jefimija - vezilja i pesnikinja. Stremljenja 1, Priština, 1976, 68-84
  • 20. Traganje za motivima i sižeima nekih narodnih pripovedaka, Stremljenja 5, Priština, 1976, 774-759
  • 21. Prilog proučavanju narodne poezije Kosova (V. Bovan: Kosovsko-metohijske narodne pesme u zbirci M. Milojevića), Jedinstvo od 15. januara 1976 (prikaz)
  • 22. Struktura poetskih sastava monahinje Jefimije, Gradina 7-8, 1977, 24-31
  • 23. Isidora Sekulić o stranim piscima, Stremljenja 4, Priština, 1977, 495-507
  • 24. Dalji prodor u našu narodnu epiku (N. Kilibarda: Legenda i poezija), Jedinstvo od 16. jula 1977 (prikaz)
  • 25. Autobiografske pojedinosti u "Dečanskim hrisovuljama" i srednjovekovne biografije o Milutinu i Stefanu Dečanskom, Međunarodni slavistički centar broj 8, Beograd, 1978
  • 26. Autobiografske pojedinosti u Dečanskim hrisovuljama i srednjovekovne biografije o Milutinu i Stefanu Dečanskom, Naučni sastanak slavista u Vukove dane 8, Beograd 1978, 55-62
  • 27. Srpska književnost na Kosovu do 1389. godine, Stremljenja 6, Priština, 1979, 85-106
  • 28.Prilozi francusko-jugoslovenskoj komparativistici, Stremljenja 1, Priština 1980, 141-143 (prikaz)
  • 29. Srpska književnost na Kosovu od 1389. godine do kraja XV veka, Stremljenja 2, Priština, 1980
  • 30. Dve varijante srednjovnjkovne priče o čoveku koji se prodao đavolu, Stremljenja 4, Priština, 1980, 233-240
  • 31. Dva veka srpske književnosti na Kosovu, Stremljenja 5, Priština 1980
  • 32. Gračanička štamparija i njen osnivač mitropolit Nikanor, Stremljenja 2, Priština, 1981, 169-178
  • 33. Pogled na literarnu reč na Kosovu, Stremljenja 3, Priština, 1981 (prikaz)
  • 34. Rukopisna biblioteka manastira Dečana, Stremljenja 5, Priština, 1981, 99-113
  • 35. Značajna knjiga o dalekoj eposi (S. S. Averincev: Poetika ranovizantijske književnosti) Stremljenja 6, Priština 1982, 143-147 (prikaz)
  • 36. Jedna malo poznat prerada Camblakovog Žitija Stefana Dečanskog, Međunarodni slavistički centar 14, Beograd 1984; Zbornik radova "Metodije Solunski 885 - 1985, Beograd 1985
  • 37. Lik Stefana Dečanskog u "Žitiju" i "Službi" od Grigorija Camblaka, Trnovska knižovna škola III, Grigorii Camlak, Sofija 1984, 66-73
  • 38. Lik Stefana Dečanskog u "Žitiju" i "Službi" od Grigorija Camblaka, Stremljenja 3, Priština 1985, 130-139
  • 39. Grigorije Camblak i Dečani, Zbornik radova Dečani i vizantijska umetnost sredinom XIV veka ,(Naučni skup SANU, knjiga XLIX, Odeljenje istorijskih nauka, knjiga 13) Beograd, 1989
  • 40. Isihazam i njegovi odblesci u Srbiji za vladavine kneza Lazara, Stremljenja, svečani broj 1,2, 3, Priština, 1991
  • 41. Jakov Ignjatović o Velikoj seobi Srba, Baština sveska I, Priština, 1991
  • 42. Hagiografija "Život Prohora Pčinjskog", Niški zbornik za društveno-istorijska i kulturna pitanja broj 3-4, Niš, 1991
  • 43. Dela Arhiepiskopa Danila II u Sopoćanskom zboprniku iz 1526, Zbornik radova Arhiepiskop Danilo II i njegovo doba, Srpska akademija nauka i umetnosti, Beograd, 1991
  • 44. Smisao dopuna "Itake", Stremljenja 1,2, Priština, 1994
  • 45. Mit i istorija u "Aleksandridi", Zbornik radova Filozofskog fakulteta, Novi Sad, 1996 (297—304)
  • 46. Još jednom o Pometu Marina Držića (odnos prema pikarskom romanu), "Književnost i jezik" 4, Beograd, 1997
  • 47. Žrtvovanje i samožrtvovanje u delu Konstantina Mihajlovića iz Ostrvice, Zbornik radova sa naučnog skupa "Žrtvovanje u književnosti" održanog u Niškoj Banji i Aleksincu 2 - 4. oktobar 1997, Književnost i istrorija III, Niš 1998
  • 48. Dva epistolografa: Jelena Balšić i Epifanije Premudri, Zbornik radova sa nauučnog skupa Srpska književnost u doba despotovine održanom u Despotovcu 22. i 23. 8. 1997, Despotovac, 1998
  • 49. Jedna zagonetna ličnost u Danilovom zborniku, Kosovsko-metohijski zbornik 2, Srpska akademija nauka i umetnosti, Beograd, 1998
  • 50. Ulaženje u nove prostore literarne medijavalistike: Radmila Marinković "Svetorodna gospoda srpska" (prikaz), Zbornik Matice srpske za književnost i jezik, knjiga XLVII, sveska 1/1999
  • 51. Manastir Hilandar kao rasadnik kulture među pravoslavnim i slovenskim narodima, Mađunarodni slavistički centar 28/1, Beograd, 1999
  • 52. Veliki Kapadokijci i njihova prisutnost u Srbiji srednjeg veka, Zbornik radova sa naučnog skupa "200 godina hrišćanstava" održanog u Despotovcu 21. i 22. avgusta 2000, Despotovac 2001, pp. 153-162
  • 53. Književnost na Kosovu i Metohiji u srednjem veku, Bratstvo V, Beograd, 2001
  • 54. Jedan zaboravljeni prepis "Danilovog zbornika", Prilozi za književnost, jezik, istoriju i folklor, Filološki fakultet Beograd, 2001
  • 55. Humanizam Desanke Maksimović u zbirci "Tražim pomilovanje", Zbornik radova sa naučnog skupa "Rodoljublje u poeziji Desanke Maksimović" od 13. do 16. maja 2000, Beograd, 2002
  • 56. Roman kod Srba u srednjem veku i njegovi evropski pandani (skica), Međunarodni slavistički centar, knjiga 30/2, Beograd, 2002
  • 57. Književna shvatanja Jaše Prodanovića, zbornik radova "Jaša Prodanović, život i delo", Niš, 2003, 69-78
  • 58. Umetnute priče u srednjovekovni roman "Varlaam i Joasaf", Međunarodni slavistički centar 31/2, Beograd 2003
  • 59. Desankin put od čiste lirike ka angažovanoj poeziji, Zbornik radova "Istorija kao inspiracija u delu Desanke Maksimović" sa naučnog skupa 14, 15 i 16. avgusta 2004, Beograd, 2005
  • 60. Sterijino žalosno pozorje "Smrt Stefana Dečanskog" i njegov odnos prema istorijskim izvorima, Međunarodni slavistički centar, knjiga 34/2, Beograd, 2005, 51-60
  • 61. Humorni elementi u "Janičarovim uspomenama" Konstantina Mihajlovića iz Ostrovice, Međunarodni slavistički centar 35/2, Beograd, 2006
  • 62. Kirilo-belozerski prepis "Žitija despota Stefana Lazarevića" od Konstantina Filozofa, Zbornik radova sa naučnog skupa "Despot Stefan Lazarević u nauci, istoriji, književnosti i umetnosti" Despotovac - Manasija, 22 - 24. avgust 2008, Despotovac, 2009
  • 63. Srpska srednjovekovna književnost u kontekstu opšte književnosti srednjeg veka, Književna istorija, časopis za nauku o književnosti XLII 2010, 140-141, Beograd (strane 9 -45)

Nagrade

uredi
  • Novembarska nagrada grada Prištine, 1965,
  • Zlatna značka Kulturno-prosvetne zajednice Srbije

Izvori

uredi
  • Grupa autora, Filozofski fakultet u Kosovskoj Mitrovici 1960-2015, monografija, Kosovska Mitrovica, 2015.
  • Ko je ko u Srbiji 95, Bibliofon, Beograd 1995, pp. 436,
  • Savremeni pisci Kosova i Metohije, leksikon, Kosovska Mitrovica, 2005, pp. 39,

Spoljašnje veze

uredi
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Дамњан_Петровић&oldid=28570213”