Дело (časopis 1894-1915)
DELO : nauka, književnost i društveni život je časopis koji je izlazio u Beogradu od 1894. do 1899. i od 1902. do 1915. godine. Časopis je bio u vlasništvu Radikalne stranke, a zvanični izdavač bio je Aleksa (Aca) M. Stanojević.[1][2]
 God. 1, knj. 1, sv. 1, (1894) - Naslovna strana | |
| Format | 25 cm |
|---|---|
| Vlasnik | Radikalna stranka |
| Izdavač | Aleksa M. Stanojević |
| Urednik | Ilija I. Vukićević |
| Osnivanje | 1894. |
| Jezik | srpski |
| Ukidanje | 1915. |
| Sedište | Beograd |
| ISSN | 1450-8222 |
Istorijat uredi
Prvi broj časopisa izašao je u martu 1894. godine. Izlazio je u Beogradu, mesečno, u periodu od 1894. do 1899. godine, kada je zbog Ivanjdanskog atentata, za koji je optužena Radikalna stranka u čijem vlasništvu je bio časopis, izdavanje bilo obustavljeno. Izdavanje je obnovljeno u martu 1902. godine i od tada je izlaženje bilo redovno do juna 1914. kada je zbog Prvog svetskog rata izdavanje bilo obustavljeno sve do marta 1915. godine . U 1915. godini, kada je časopis i prestao da izlazi, mesto izdavanja bio je Niš. Od knj. 2 iz 1894. godine podnaslov je bio List za nauku, književnost i društveni život. Zvanični izdavač bio je Aleksa M. Stanojević. Najviše priloga bilo je iz književnosti, istorije i ostalih društvenih nauka, sa prikazima i ocenama knjiga. Upravo ovaj časopis počeo je tamo gde je stao časopis Otadžbina (1875-1892) Vladana Đorđevića.[1][3]
Periodičnost izlaženja uredi
Časopis je izlazio jednom mesečno, a u 1915. godini dva puta mesečno.
Urednici uredi
- od knj. 1, sv. 1 (1894) Ilija I. Vukićević
- od knj. 1, sv. 2 (1894) Stojan M. Protić
- od knj. 5, sv. 1 (1895) Milovan Đ. Milovanović
- od knj. 14, sv. 1 (1897) Dragoljub M. Pavlović
- od knj. 22, sv. 2 (1899) Ljuba Davidović
- od knj. 23, sv. 1 (1902) Dragoljub M. Pavlović
- od knj. 54 (1910) Dragoljub M. Pavlović i Rista J. Odavić
- od knj. 62 (1912) Dragoljub M. Pavlović
- od knj. 70 (1914) Dragoljub M. Pavlović i Lazar Marković
Saradnici uredi
Iako je časopis izdavala Radikalna stranka, u njemu su sarađivali i pripadnici drugih političkih stavova, pa se među saradnicima nalaze: Simo Matavulj, Branislav Nušić, Jaša M. Prodanović, Đorđe Stratimirović, Bogdan Popović, Janko Veselinović, Aleksa Šantić, Ivo Ćipiko, Vladislav Petković - Dis, Vladimir Ćorović, Aleksandar Belić, Nedeljko Divac, Josip Kosor, Sima Pandurović, Radoje Domanović, Branislav Petronijević i mnogi drugi.[1][2]
Rubrike uredi
Sadržina časopisa bila je svrstana u sledećim rubrikama:
- Beletristika (Zabava)
- Nauka
- Književnost
- Društveni život
- Hronika
- Kritika i bibliografija
Galerija uredi
-
Ujedinjenju (pesma)/ Radovan Košutić, str. 35, knj. 3 (1894) -
O šumama jugoistočne Srbije / Lujo Adamović, str. 15, knj. 22 (1899) -
Pučina (drama) / Branislav Nušić, sv. 1, knj. 23 (1902)
Reference uredi
- ^ a b v „Delo”. Pretražive digitalizovane istorijske novine. Pristupljeno 26. 11. 2020.
- ^ a b Jugoslovenski književni leksikon (2. izd.). Novi Sad: Matica srpska. 1984. str. 141.
- ^ „Delo : nauka, književnost i društveni život”. COBISS+. Pristupljeno 30. 11. 2020.[mrtva veza]