Demokratska narodna partija Crne Gore
Demokratska narodna partija Crne Gore (DNP) je parlamentarna politička stranka u Crnoj Gori. Nastala je iz političke grupacije koja se tokom 2012. godine odvojila od Socijalističke narodne partije Crne Gore. Do odvajanja je došlo usljed oprečnih stavova o pristupanju novostvorenoj opozicionoj koaliciji pod nazivom Demokratski front. Izdvojena grupa stranačkih funkcionera, koja je na čelu sa Milanom Kneževićem pristupila Demokratskom frontu, nije se tada konstituisala kao nova stranka, već je djelovala kao poseban politički subjekat pod nazivom "Grupa birača - Milan Knežević". Krajem 2014. godine, pomenuta grupacija je i formalno prerasla u stranku pod nazivom Demokratska narodna partija Crne Gore. Odluka o osnivanju stranke je donijeta 30. novembra 2014. godine, a za prvog predsjednika DNP izabran je Milan Knežević.[1]
Demokratska narodna partija Crne Gore | |
|---|---|
 | |
| Skraćenica | DNP |
| Predsednik | Milan Knežević |
| Osnovana | 30. novembar 2014. |
| Prethodnik | Socijalistička narodna partija Crne Gore |
| Sedište | Podgorica
Podgorica Crna Gora |
| Ideologija | socijaldemokratija , vojna neutralnost |
| Politička pozicija | lijevi centar |
| Nacionalno članstvo | Demokratski front |
| Skupština Crne Gore | 5 / 81 |
| Lokalne skupštine | 44 / 847 |
| Veb-sajt | |
| www | |
Grupa birača Milan Knežević
uredi.jpg)
Formiranje političke grupacije iz koje je kasnije nastala DNP započelo je 2012. godine, kada je u rukovodstvu Socijalističke narodne partije Crne Gore došlo je do razlaza povodom pitanja o eventualnom pristupanju te stranke novostvorenoj opozicionoj koaliciji pod nazivom Demokratski front, koja je formirana od strane Pokreta za promjene (PZP) i Nove srpske demokratije (NSD). Na čelu te koalicije nalazio se Miodrag Lekić,[2] bivši ministar spoljnih poslova Crne Gore, koji je bio poznat po svojim ranijim antisrpskim stavovima, a isto je važilo i za Nebojšu Medojevića, predsjednika PZP, koji je odigrao neslavnu ulogu prilikom donošenja novog Ustava Crne Gore (2007).[3]
Pošto je u znatnom dijelu članstva SNP postojao otpor prema sklapanju koalicije sa takvim, krajnje nepouzdanim i kompromitovanim političkim činiocima, veći dio stranačkog rukovodstva na čelu sa Srđanom Milićem, tadašnjim predsjednikom SNP, bio je krajnje skeptičan prema formiranju koalicije sa Medojevićem i Lekićem, dok je struju koja se zalagala za pristupanje Demokratskom frontu predvodio Predrag Bulatović, bivši predsjednik SNP, koji je godinama unazad zagovarao stvaranje koalicije sa Medojevićem i Lekićem, sa kojima je bio u posebnim odnosima još od 2006. godine, kada su zajedno dogovarali stvaranje Demokratske alternative.[4]
Nemajući povjerenja u Medojevića i Lekića, rukovodstvo SNP je početkom avgusta 2012. godine saopštilo da će ta stranka pristupiti Demokratskom frontu samo ukoliko joj bude priznata polovina kandidatskih mjesta na zajedničkoj izbornoj listi, ali taj zahtjev nije bio prihvaćen od strane PZP i NSD.[5] Nakon toga, manji dio rukovodstva SNP se odlučio za samostalni ulazak u DF, što je dovelo do raskola u vrhu SNP i isključenja svih stranačkih funkcionera koji su pristupili Demokratskom frontu.[6]
Isključena grupacija, koju su predvodili Milan Knežević i Predrag Bulatović, nije se tada konstituisala kao nova stranka, već je predstavljala poseban politički subjekat pod nazivom "Grupa birača - Milan Knežević". Sva ova zbivanja dovela su do ozbiljnog narušavanja odnosa između SNP i stranaka okupljenih u Demokratskom frontu, čime su produbljene podjele u opozicionim redovima.[7]
Na skupštinskim izborima koji su u Crnoj Gori održani u oktobru 2012. godine, "Grupa birača - Milan Knežević" je nastupila u okviru Demokratskog fronta, koji je osvojio 22,8% glasova i 20 poslaničkih mandata, čime je ta koalicija postala najznačajnija opoziciona snaga u Skupštini Crne Gore.[8]
Na predsjedničkim izborima koji su u Crnoj Gori održani u aprilu 2013. godine, "Grupa birača - Milan Knežević" je zajedno sa ostalim koalicionim partnerima iz Demokratskog fronta podržala kandidaturu tadašnjeg koalicionog predsjednika Miodraga Lekića, etničkog Crnogorca poznatog po ranijem antisrpskom držanju, koji je osvojio 154,289 glasova (48.79%), izgubivši izbore u prvom krugu.[9]
Osnivanje i djelatnost DNP
uredi
Krajem 2014. godine, "Grupa birača Milan Knežević" je i formalno prerasla u stranku, koja je osnovana 30. novembra, pod nazivom Demokratska narodna partija Crne Gore, a za prvog predsjednika DNP izabran je Milan Knežević.[10][11] Neposredno nakon osnivanja stranke, Knežević je uputio otvoreni poziv članovima SNP da pristupe njegovoj stranci, a samim tim i Demokratskom frontu.[12] Međutim, već početkom 2015. godine, pokazalo se da je retorika opozicionog jedinstva izgubila uporište i u samom Demokratskom frontu, iz koga je istupio Miodrag Lekić, dotadašnji predsjednik DF, a isto su učinile i neke manje članice te koalicije.[13] U senci osipanja Demokratskog fronta sazvan je i kongres DNP, koji je održan 21. marta 2015. godine u Podgorici, uz iskazivanje pune podrške daljem ostanku stranke u sastavu pomenute koalicije.[14]
Na skupštinskim izborima koji su u Crnoj Gori održani u oktobru 2016. godine, DNP je nastupila u okviru Demokratskog fronta, koji je prema zvaničnim izbornim rezultatima osvojio 77.784 glasova (20,32%) i 18 poslaničkih mandata, od čega je DNP dobila četiri mandata.[15]
Sredinom 2017. godine, predsjednik DNP i skupštinski poslanik Milan Knežević našao se među optuženima na navodni pokušaj državnog udara u Crnoj Gori,[16] a sudski proces koji je vođen protiv Kneževića i njegovih navodnih saučesnika prerastao je u politički proces, što je dovelo do dalje radikalizacije unutrašnjih političkih odnosa u Crnoj Gori.
Na predsjedničkim izborima koji su u Crnoj Gori održani u aprilu 2018. godine, DNP je zajedno sa ostalim koalicionim partnerima iz Demokratskog fronta podržala kandidaturu Mladena Bojanića, etničkog Crnogorca, koji je osvojio 111,711 glasova (33,40%), izgubivši izbore već u prvom krugu.[17]
Članovi
uredi- Milan Knežević, osnivač i predsednik stranke, poslanik Skupštine Crne Gore
- Maja Vukićević, članica Predsedništva i potpredsednica stranke, poslanica Skupštine Crne Gore i potpredsednica Parlamentarne skupštine Saveta Evrope
- Vladislav Bojović, član predsedništva
- Milun Zogović, član predsedništva
Vidi još
urediReference
uredi- ^ „Demokratska narodna partija Crne Gore: Predsjednik”. Arhivirano iz originala 17. 09. 2019. g. Pristupljeno 16. 09. 2019.
- ^ Slobodna Evropa (2012): Lekić na čelu opozicionog fronta Crne Gore
- ^ Glas javnosti (2007): Političko konvertitstvo Nebojše Medojevića
- ^ PCNEN (2006): Poziv na formiranje demokratske alternative
- ^ RTS (2012): SNP: Uslovi za koaliciju sa Demokratskim frontom
- ^ RTS (2012): Bulatović i Knežević isključeni iz SNP-a
- ^ Analitika (2013): Analiza SNP-a: Za loš rezultat krivi MANS, DF i Bulatovićev portparol
- ^ „Državna izborna komisija (2012): Rješenje o proglašenju izborne liste Demokratskog fronta” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 08. 04. 2020. g. Pristupljeno 16. 09. 2019.
- ^ Vijesti (2013): Lekić kandidat za predsjednika Crne Gore
- ^ RTCG (2014): Knežević osniva Demokratsku narodnu partiju
- ^ IN4S (2014): Knežević formira Demokratsku narodnu partiju
- ^ Vijesti (2014): Knežević zove razočarane iz SNP-a
- ^ Analitika (2015): Lekić napušta DF i osniva novu stranku
- ^ „DNP (2015): U prepunoj velikoj Sali stare zgrade Vlade održan prvi kongres Demokratske narodne partije”. Arhivirano iz originala 08. 04. 2020. g. Pristupljeno 17. 09. 2019.
- ^ „Skupština Crne Gore (2016): Lista poslanika i poslanica: Demokratski front”. Arhivirano iz originala 14. 09. 2019. g. Pristupljeno 16. 09. 2019.
- ^ Slobodna Evropa (2017): Optužnica za pokušaj državnog udara u Crnoj Gori
- ^ Antena M (2019): Nakon URA-e i Demokrata, i DF podržao predsjedničku kandidaturu Mladena Bojanića
Literatura
uredi- Goati, Vladimir (2013). Izbori u Srbiji i Crnoj Gori od 1990. do 2013. i u SRJ od 1992. do 2003. (PDF). Beograd: Centar za slobodne izbore i demokratiju.
- Goati, Vladimir; Darmanović, Srđan, ur. (2015). Izborni i partijski sistem u Crnoj Gori: Perspektiva razvoja unutarpartijske demokratije (PDF). Podgorica: Centar za monitoring i istraživanje.
- Stanković, Vladan (2018). „Srpski identitet i crnogorstvo - trenutni odnosi snaga” (PDF). Politička revija. 56 (2): 71—95.
- Subotić, Momčilo (2017). „Izbori u Crnoj Gori 2016. i položaj Srba” (PDF). Politička revija. 51 (1): 99—135.
