Википедија

Donja Vrbava

Donja Vrbava je naselje u Srbiji u opštini Gornji Milanovac u Moravičkom okrugu. Prema popisu iz 2011. bilo je 506 stanovnika. Udaljeno je 12 km od Gornjeg Milanovca i na putu je za Kragujevac, na padinama planine Rudnik. Nalazi se na nadmorskoj visini od 380 do 640 m i zauzima površinu od 1420 ha.[1]

Donja Vrbava
Administrativni podaci
DržavaSrbija
Upravni okrugMoravički
OpštinaGornji Milanovac
Stanovništvo
 — 2011.Pad 506
Geografske karakteristike
Koordinate44° 01′ 00″ S; 20° 35′ 00″ I / 44.016666° S; 20.583333° I / 44.016666; 20.583333
Vremenska zonaUTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina538 m
Donja Vrbava na karti Srbije
Donja Vrbava
Donja Vrbava
Donja Vrbava na karti Srbije
Ostali podaci
Pozivni broj032
Registarska oznakaGM

Spada među tri najveća sela u opštini. Donja Vrbava se sastoji iz sedam zaselaka: Ivkovača, Mokro Polje, Gaj, Brakovići, Lipljani, Joksići i Tešići. Pripada Rudničko-gružanskom kraju, a nalazi se na obroncima Rudnika i Crnog vrha, kao i na obalama reke Gruže.

Istorija uredi

Starosedelačko stanovništvo se bilo iselilo pred najezdom Turaka. U 18. veku doselilo se novo stanovništvo poreklom iz Starog Vlaha.[1]

Selo je dobilo ime po velikom broju vrba koje su izrasle pored reke Gruže koja protiče kroz selo. Na brdu Ješevac nalaze se ruševine istoimenog srednjovekovnog manastira, koji je, po predanju, podigao Marko Kraljević i posvetio ga svojoj majci Jevrosimi – Ješi. Po mišljenju istraživača taj manastir je podigao čelnik Radič Postupović.[1] Najverovatnije datira iz 14. veka. Proglašen je spomenikom kulture.[2] Zahvaljujući Živomiru Petroviću počela je gradnja crkve posvećene Svetom arhangelu Gavrilu.[3]

Selo je nekada pripadalo opštini Belo Polje. Školu je imalo od 1909. godine i pripadalo je parohiji manastira Vraćevšnice.[1]

U ratovima u periodu od 1912. do 1918. godine selo je dalo 146 ratnika. Poginulo ih je 72 a 74 je preživelo.[1]

Ovde se nalaze Stari spomenici na seoskom groblju u Donjoj Vrbavi (opština Gornji Milanovac), Donjovrbavski majdani kamena i Krajputaši Iliji Mijatoviću i Dimitriju Bojoviću u Donjoj Vrbavi.

Demografija uredi

U popisima selo je 1910. godine imalo 959 stanovnika, 1921. godine 898, a 2002. godine taj broj je spao na 675.[4]

U naselju Donja Vrbava živi 531 punoletni stanovnik, a prosečna starost stanovništva iznosi 43,0 godina (43,1 kod muškaraca i 42,9 kod žena). U naselju ima 182 domaćinstva, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 3,59.

Ovo naselje je velikim delom naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka
Demografija[5]
Godina Stanovnika
1948. 1.179
1953. 1.147
1961. 1.004
1971. 867
1981. 785
1991. 754 729
2002. 654 675
2011. 506
Etnički sastav prema popisu iz 2002.‍[6]
Srbi
  
 648 99,08%
Nemci
  
 1 0,15%
nepoznato
  
 5 0,76%


Stanovništvo prema polu i starosti[7]
m
ž
? 6
  
  
 11
80+ 6
  
  
 11
75—79 15
  
  
 16
70—74 23
  
  
 25
65—69 25
  
  
 27
60—64 23
  
  
 26
55—59 13
  
  
 12
50—54 17
  
  
 22
45—49 21
  
  
 16
40—44 35
  
  
 23
35—39 22
  
  
 20
30—34 11
  
  
 17
25—29 21
  
  
 15
20—24 19
  
  
 15
15—19 15
  
  
 23
10—14 19
  
  
 32
5—9 16
  
  
 12
0—4 10
  
  
 14
Prosek : 43,1 42,9
Domaćinstva
Broj domaćinstava prema popisima iz perioda 1948—2002.
Godina popisa 1948. 1953. 1961. 1971. 1981. 1991. 2002.
Broj domaćinstava 190 204 217 214 204 195 182
Broj domaćinstava po broju članova prema popisu iz 2002.
Broj članova 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 i više Prosek
Broj domaćinstava 30 47 17 26 22 24 10 4 1 1 3,59
Stanovništvo staro 15 i više godina po bračnom stanju i polu
Pol Ukupno Neoženjen/Neudata Oženjen/Udata Udovac/Udovica Razveden/Razvedena Nepoznato
Muški 272 68 182 20 1 1
Ženski 279 46 183 48 0 2
UKUPNO 551 114 365 68 1 3
Stanovništvo po delatnostima koje obavlja
Pol Ukupno Poljoprivreda, lov i šumarstvo Ribarstvo Vađenje rude i kamena Prerađivačka industrija
Muški 158 47 0 0 55
Ženski 99 38 0 0 42
UKUPNO 257 85 0 0 97
Pol Proizvodnja i snabdevanje Građevinarstvo Trgovina Hoteli i restorani Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški 5 6 7 4 14
Ženski 0 0 5 1 1
UKUPNO 5 6 12 5 15
Pol Finansijsko posredovanje Nekretnine Državna uprava i odbrana Obrazovanje Zdravstveni i socijalni rad
Muški 1 0 2 0 4
Ženski 0 2 1 2 3
UKUPNO 1 2 3 2 7
Pol Ostale uslužne aktivnosti Privatna domaćinstva Eksteritorijalne organizacije i tela Nepoznato
Muški 0 0 0 13
Ženski 0 0 0 4
UKUPNO 0 0 0 17

Poznate ličnosti uredi

Reference uredi

  1. ^ a b v g d Đuković, Isidor (2005). Rudničani i Takovci u oslobodilačkim ratovima Srbije 1912-1918. godine. Gornji Milanovac: Muzej Rudničko-takovskog kraja. str. 198. 
  2. ^ Spisak spomenika kulture u Moravičkom okrugu
  3. ^ Gruži crkva i od gastarbajterske penzije („Večernje novosti“, 28. septembar 2013)
  4. ^ Đuković, Isidor (2005). Rudničani i Takovci u oslobodilačkim ratovima Srbije 1912-1918. godine. Gornji Milanovac: Muzej Rudničko-takovskog kraja. str. 155. 
  5. ^ „Knjiga 9”. Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima (PDF). webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. maj 2004. ISBN 86-84433-14-9. 
  6. ^ „Knjiga 1”. Stanovništvo, nacionalna ili etnička pripadnost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-00-9. 
  7. ^ „Knjiga 2”. Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima. webrzs.stat.gov.rs. Beograd: Republički zavod za statistiku. februar 2003. ISBN 86-84433-01-7. 

Spoljašnje veze uredi

 
Donja Vrbava na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Доња_Врбава&oldid=26870359”