Zgrada Uprave fondova u Beogradu
Zgrada Uprave fondova se nalazi u Beogradu, na Trgu Republike, predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja.[1]
Zgrada Uprave fondova | |
---|---|
Opšte informacije | |
Mesto | Beograd |
Opština | Stari grad |
Država | Srbija |
Vreme nastanka | 1903. |
Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
beogradskonasledje |
Od 1952. godine zgradu koristi Narodni muzej u Beogradu.
Istorijat
urediPo projektu arhitekata Nikole Nestorovića i Andre Stevanovića, zgrada je podignuta 1903. godine, na mestu stare kafane Dardaneli, za potrebe Uprave fondova državne hipotekarne banke. U vreme kada je podignuta, zgrada Uprave fondova predstavljala je jedan od najranijih bankarskih objekata kod nas, posle zgrade Narodne banke iz 1889. godine. Proširena je 1930. godine dogradnjom atrijuma i krila prema ulici Laze Pačua, po projektu arh. Parovića. Oštećena je u Drugom svetskom ratu, posle rata obnovljena, ali joj je tek konzervatorsko-restauratorskim radovima iz 1964–1966. prema nacrtima arhitekata Aleksandra Deroka, Petra Anagnostija i Zorana Petrovića, vraćen prvobitni izgled, čime su zadovoljene tadašnje potrebe i izvršena adaptacija za potrebe Narodnog muzeja.
Arhitektura
urediGrađena je kao četvorostrana zatvorena palata sa pokrivenim atrijumom i ima prizemlje i dva sprata. Koncipirana je eklektički sa dominacijom neorenesansnih elemenata. Monumentalnost glavne fasade ovog objekta ostvarena je simetričnim akademskim rešenjem, kojim dominira ulazna partija sa udvojenim stubovima i raskošnim neobaroknim kubetom, kao i polihromno obrađenim fasadnim platnima s bogatom dekorativnom plastikom neorenesansnog porekla. Obrada fasada izvedena je u zonama. Prizemlje je u rustici, a spratovi su rešavani tako da se visinom oba nivoa protežu stubovi centralnog rizalita i široke lizene bočnih. Zgrada se završava atikom i kupolama iznad sva tri rizalita.
Ukrasne dekoracije na fasadama i u unutrašnjosti građevine radio je Franja Valdman, dok su dekorativne slikarske radove izveli Bora Kovačević i Andrija Domeniko.
Zgrada Narodnog muzeja predstavlja reprezentativan primer javnih palata u beogradskoj arhitekturi s kraja 19. i početka 20. veka, a zauzima i značajno mesto u stvaralačkom opusu autorskog tima Stevanović - Nestorović.