Ivan Konjev
Ivan Stepanovič Konjev (rus. Ива́н Степа́нович Ко́нев; Lodejno, 28. decembar 1897 — Moskva, 21. maj 1973) je bio visoki sovjetski oficir, komandant Crvene armije na Istočnom frontu tokom Drugog svetskog rata.[1]
| Ivan Konjev | |
|---|---|
 Ivan Stepanovič Konjev | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Ivan Stepanovič Konjev |
| Datum rođenja | 28. decembar 1897. |
| Mesto rođenja | Lodejno, Ruska Imperija |
| Datum smrti | 21. maj 1973. (75 god.) |
| Mesto smrti | Moskva, Sovjetski Savez |
| Vojna karijera | |
| Učešće u ratovima | Prvi svetski rat Ruski građanski rat Drugi svetski rat |
| Odlikovanja |  |
Učestvovao je u oslobađanju velikog dela istočne Evrope, kao i Berlina, glavnog grada nacističke Nemačke. Godine 1956, kao komandant snaga Varšavskog pakta, Konjev je komandovao sovjetskim trupama u suzbijanju Mađarske revolucije.
Rana karijera uredi
Konjev je rođen u porodici seljaka u Podosinovskom regionu centralne Rusije (sada u Kirovskoj oblasti). Tu je dobio delimično obrazovanje i radio je kao drvoseča pre nego što je mobilisan za službu u ruskoj vojsci 1916. godine za vreme Prvog svetskog rata.
Po izbijanju Oktobarske revolucije 1917, bio je otpušten iz vojske i vratio se svojoj kući, ali se 1919. godine se pridružio boljševicima i Crvenoj armiji kao mitraljezac. Tokom Ruskog građanskog rata, služio u Crvenoj armiji na Ruskom dalekom istoku. Njegov komandant u to vreme bio je Kliment Vorošilov, koji je kasnije postao bliski saradnik Josifa Staljina i komesar odbrane. Ova veza je pomogla Konjevu u njegovoj kasnijoj karijeri.
Godine 1926. Konjev je završio obuku za više oficire na Vojnoj akademiji Frunze i između 1926. i 1941. je vršio istaknute funkcije, postavši prvo komandant puka, divizije, korpusa,Zabajkalskog, a zatim i Severnokavkaskog vojnog okruga. Godine 1937. postao je delegat Vrhovnog Sovjeta, a 1939. kandidat za člana Centralnog komiteta partije.
Drugi svetski rat uredi
Kada je nacistička Nemačka napala Sovjetski Savez u junu 1941, Konjev je preuzeo komandu nad 19. armijom u vitebskom regionu i vodio niz odbrambenih bitaka tokom povlačenja Crvene armije, prvo do Smolenska, a zatim do periferija Moskve. Komandovao je Zapadnim i Kalinjinskim frontom od oktobra 1941. do avgusta 1942, pri čemu je imao važnu ulogu u borbi oko Moskve i sovjetskoj protivofanzivi tokom zime 1941-42. Zbog svog učešća u uspešnoj odbrani sovjetske prestonice, Staljin je unapredio Konjeva u čin general-pukovnika.
Konjev je bio visoki vojni zapovednik do kraja rata. Komandovao je sovjetskim Zapadnim frontom do februara 1943, Severozapadnim frontom u periodu od februara do jula 1943,Stepskim od jula do oktobra 1943,2.ukrajinskim do maja 1944. i Prvim ukrajinskim frontom u periodu od maja 1944. do maja 1945. Učestvovao je u Kurskoj bici, komandujući južnim delom sovjetske kontraofanzive, koja je uspešno odbila vojsku Eriha fon Manštajna.
Posle pobede kod Kurska, armije Konjeva su oslobodile Belgorod, Harkov ,Poltavu,Kirovograd i druge gradove od Nemaca i stigle do rumunske granice. U februaru 1944. zbog uspeha 2.ukrajinskog fronta Konjev je unapređen u čin maršala Sovjetskog Saveza.[2]
Godine 1944. armije Konjeva su napredovale iz Ukrajine i Belorusije u Poljsku, a kasnije Čehoslovačku. Do jula iste godine je stigao do Visle u centralnoj Poljskoj i bio odlikovan zvijezdom heroja Sovjetskog Saveza. U septembru 1944. njegove snage, sa 4. ukrajinskim frontom, napredovale su u Slovačku i pomogle slovačkim partizanima u njihovom ustanku protiv nemačke okupacije.
U januaru 1945. Konjev je zajedno sa maršalom Georgijem Žukovim, komandovao sovjetskim snagama koje su pokrenule veliku zimsku ofanzivu u zapadnoj Poljskoj, potisnuvši nemačke snage od Visle do Odre. Na jugu Poljske, njegove armije su oslobodile Krakov. Konjev je spasio Krakov od nemačkog uništenja tako što je naređen brz napad na grad. Njegova ofanziva u januaru 1945. je takođe sprečila planirano uništenje šleske industrije od strane Nemaca koji su bili u povlačenju. U aprilu su njegove armije zajedno sa Prvim beloruskim frontom, kojim je zapovedao njegov rival Žukov, prešle Odru i napredovale ka Berlinu. Trupe pod komandom Konjev ušli u grad, ali Staljin je dodelio Žukovu čast osvajanje Rajhstaga i dizanje sovjetske zastave iznad Berlina. Konjevu je naređeno da krene na jugozapad, gde su se njegove jedinice srele sa američkom prethodnicom kod Torgaua i oslobodile Prag ubrzo po kapitulaciji nemačke vojske.
Posleratna karijera uredi
Posle rata, Konjev je bio postavljen za zapovednika sovjetskih okupacionih snaga u Istočnoj Nemačkoj, kao i za Visokog savezničkog komesara za Austriju. Godine 1946. postao je komandant sovjetskih kopnenih snaga i prvi zamenik ministra odbrane Sovjetskog Saveza, zamenivši Žukova na toj poziciji. Na tim mestima je ostao sve do 1950, kada je postavljen za komandanta Prika
arpaog ke vng okrugasti.
Posle Staljinove smrti, Konjev je postao jak saveznik novog partijskog vođe Nikite Hruščova, kome je povereno suđenje bivšem šefu NKVD-a Lavrentija Berije 1953. godine. Opet je postavljen za prvog zamenika ministra odbrane i komandanta sovjetske kopnene vojske, ostavši na tom položaju do 1956, kada je imenovan za komandanta trupa Varšavskog pakta. Ubrzo nakon što je stupio na dužnost je predvodio gušenje Mađarske revolucije.
Konjev je na ovom položaju ostao do 1960, kada se povukao iz aktivne službe. Godine 1961-62, on je ponovo vraćen u aktivnu službu i ponovo je bio komandant sovjetske snage u Istočnoj Nemačkoj. Zatim je zatim imenovan na uglavnom ceremonijalno mesto generalnog inspektora u Ministarstvu odbrane.
Konjev je ostao jedan od najcenjenijih vojnih figura Sovjetskog Saveza sve do svoje smrti 1973. godine. Bio je oženjen dva puta, a njegova ćerka Natalija je dekan Fakulteta za lingvistiku i književnost Ruskog vojnog univerziteta.
Godine 1969, Ministarstvo odbrane objavilo je Konjevljeve ratne memoare naslovljene „45“. Kasnije iste godine su prevedeni na engleski, pod naslovom „I. Konjev - godina pobede“. Knjiga se bavi padom Berlina, Praga, njegovom saradnjom sa maršalom Žukovom, Staljinom, njegovim susretima sa generalom Omarom Bredlijem i Jašom Hejfecem.
Maršal Sovjetskog Saveza, dvostruki heroj Sovjetskog Saveza Ivan Stepanovič Konjev je sahranjen u zidinama Kremlja zajedno sa najvećim herojima Sovjetskog Saveza.
Godine 1992, njegov spomen-skulptura u Krakovu je uklonjena.
Reference uredi
- ^ „Konjev, Ivan Stepanovič”. Leksikografski zavod Miroslav Krleža. Pristupljeno 28. 1. 2019.
- ^ Ukaz Prezidiuma Verhovnogo Soveta SSSR «O prisvoenii generalu armii Konevu I. S. voennogo zvaniя maršala Sovetskogo Soюza» ot 20 fevralя 1944 goda // Vedomosti Verhovnogo Soveta Soюza Sovetskih Socialističeskih Respublik : gazeta. — 1944. — 29 fevralя (№ 12 (272)). — S. 1
