Википедија

Islamizam u Bosni i Hercegovini

Islamizam u Bosni i Hercegovini u savremenom smislu riječi je prisutan od vremena raspada Jugoslavije.[1] Po svojoj definiciji, islamski terorizam je namjenska upotreba nezakonitog fizičkog i duhovnog nasilja čiji je cilj ostvarenje političkih, ideoloških i vjerskih ciljeva radikalnih muslimana. Prema ocjeni Evropola (Agencija za obezbjeđenje Evropske zajednice), islamski terorizam je najveća prijetnja za većinu zemalja Evropske unije.[2]

Pentagonova strateška mapa rata protiv terorizma 2010.

Istorija do 1991. uredi

Radikalni islam u modernom smislu riječi svoje korijene na području bivše Jugoslavije vuče iz vremena propasti Osmanskog carstva kada u pojedinim muslimanskim krugovima dolazi do otpora bilo kakvim promjenama. Raspoloženje muslimanskog stanovništa koje je imalo povlašten položaj u Osmanskom carstvu je bilo negativno prema bilo kakvim promjenama koje bi dovele do smjene Osmanskog carstva i uvođenja modernog i ravnopravnog društvenog uređenja. Samo Osmansko carstvo je bilo predmet velikog broja kritika tokom čitavog 18. vijeka od strane velikih sila poput Velike Britanije, Rusije, Francuske i drugih. Kritike su se posebno odnosile na obespravljeni položaj hrišćana u Osmanskom carstvu. Osmansko carstvo je tek Pariskim mirom 1856. priznalo ravnopravnost muslimana i hrišćana.

Hadži Lojin teror uredi

Tako su na osnovu kritika o obespravljenom položaju hrišćana pred sam kraj vladavine Osmanskog carstva Srbi u Sarajevu prvi put od pada pod Osmansku vlast dobili od sultana dozvolu za izgradnju crkve. Do tada je u Sarajevu postojala samo Stara crkva. Saborna crkva u Sarajevu je građena u periodu od 1863. do 1871, a posvećenje hrama je zakazano na Malu Gospojinu 1871. godine. U maju 1871. godine je u Sabornu crkvu sa 40 pristalica ujahao Hadži Lojo vičući da „vlasi nikada bez mrtvih glava neće posvetiti crkve i u njoj zazvoniti“.[3] Teror je nad hrišćanima, odnosno Srbima sprovođen sve vrijeme izgradnje sabornog hrama. Tek nakon većeg broja posredovanja konzula Ruskog carstva, a posebno nakon posredovanja Rusije u proljeće 1872, sultan Abdul Aziz je iz Jedrena u Sarajevo poslao Hamdi-pašu sa 1.200 vojnika kako bi mogao da obezbijedi osveštenje Saborne crkve. Osveštenju hrama uz veliko obezbjeđenje su prisustvovali svi konzuli stranih država koji su za ovaj događaj stigli iz Beograda, a sultanov izaslanik sa svojih 1.200 vojnika za ovezbjeđenje svečanosti je napustio Sarajevo dva dana kasnije.

Austrougarska uredi

 
Šuckori
Glavni članak: Šuckori

Jugoslavija uredi

 
Muhamed Amin al Husein pozdravlja smotru SS Handžar divizije u novembru 1943.

Vrijeme postojanja Jugoslavije je propraćeno osnivanjem radikalnih islamskih organizacija od kojih je najpoznatija panislamistička organizacija Mladi muslimani.

Mladi muslimani uredi

Glavni članak: Mladi muslimani

Mladi muslimani su osnovani 1939. godine pred Drugi svjetski rat. Ova panislamistička organizacija je tokom Drugog svjetskog rata bila povezana sa jerusalimskim muftijom Aminom el Huseinom koji je bio osnivač SS Handžar divizije. Jedan od aktivista Handžar divizije je bio i Alija Izetbegović koji je sedamdesetih postao vođa Mladih muslimana i autor Islamske deklaracije.[4] Nakon oslobođenja Jugoslavije, oslobodilačke vlasti hapse i izvode na suđenje pripadnike Mladih muslimana. U većem broju akcija vlasti likvidiraju 13 vođa organizacije Mladi muslimani. Alija Izetbegović je uhapšen 1946. i osuđen na tri godine zatvora, a hapšenja ostalih pripadnika traju tokom perioda od 1945, pa do 1949. godine. Mladi muslimani 20. i 21. februara u Sarajevu održavaju veliki plenum Mladomuslimanskog Pokreta nakon čega jugoslovenske vlasti od 1. do 12. avgusta 1949. u Sarajevu organizuju suđenje pripadnicima organizacije. Tokom procesa Mladimm muslimanima 1949. vlasti su likvidirale sedam vođa ove panislamističke organizacije.[5] Islamska vjerska zajednica na svom vakufskom saboru 14. avgusta u Sarajevu donosi rezoluciju u kojoj se kaže:


Mladi muslimani 1970. godine ilegalno štampaju Islamsku deklaraciju autora Alije Izetbegovića. Nakon povratka jednog dijela vođa Mladih muslimana iz Islamske Republike Iran, jugoslovenske vlasti 1983. pokreću sudski proces (Sarajevski proces 1983) protiv ove grupe panislamista i islamskih fundamentalista u kojoj su pripadnici sa Alijom Izetbegovićem kao vođom osuđeni za pokušaj razbijanja Jugoslavije, neprijateljsku propagandu, stvaranja Islamske Republike Bosne, štampanja i rasturanje Islamske deklaracije itd. Grupa 14 Mladomuslimana je prvo osuđena na ukupno 89, a nakon toga ukupna kazna je smanjena na 48 godina zatvora. Mladi muslimani su ponovo proglašeni za teroristističku organizaciju.

Nakon izlaska iz zatvora, pripadnici organizacije Mladi muslimani 1989. osnivaju Muslimansku stranku u Jugoslaviji (MSUJ) koja je bila aktivna vrlo kratko, a 26. maja 1990. osnivaju Stranku demokratske akcije sa Alijom Izetbegovićem na čelu.[7]

Alija Izetbegović uredi

Alija Izetbegović je tokom Drugog svjetskog rata bio član panislamističke organizacije Mladi muslimani i pristalica SS Handžar divizije.[4][8] Nakon osnivanja SS Handžar divizije, Alija Izetbegović je radio na regrutaciji novih pripadnika Handžar divizije.[9][10][11][12][12][13] Pri kraju Drugog svjetskog rata jugoslovenske vlasti ga hapse 1. marta 1946. godine i osuđuju na tri godine zatvora zbog učešća i pripadnosti panislamističkoj organizaciji Mladi muslimani kao i radi osnivanja islamskog žurnala „Mudžahid“ (Mudžahedin).[traži se izvor] Godine 1970. izdaje Islamsku deklaraciju za šta mu je između ostalog suđeno 1983. tokom Sarajevskog procesa. Kao glavnooptuženi, Alija Izetbegović je osuđen na 14 godina zatvora. Kaznu je služio nešto više od 5 godina od 1983. do 1988. Krajem 1988. je pušten iz zatvora nakon čega na poziv Adila Zulfikarpašića odlazi u Cirih, a nakon toga osniva Muslimansku stranku u Jugoslaviji (MSUJ) koja je bila aktivna vrlo kratko. Na dan 26. maj 1990. Alija Izetbegović zajedno sa drugim pripadnicima Mladih muslimana osniva Stranku demokratske akcije.[7] Iste godine je u Sarajevu 14. decembra 1991. održana obnoviteljska skupština Mladih muslimana.[traži se izvor]

Međunarodni islamski teroristi uredi

Zakir Rehman Lahvi,[14] Abu Abdel Aziz, Al Harbi Teufik, Imad al-Husein (Abu Hamza).

Mudžahedini uredi

Glavni članak: Mudžahedini
 
Mudžahedinska zastava

Istorija uredi

Mudžahedini su u modernom smislu riječi nastali tokom rata u Avganistanu (1979—1989) kada kao posljedica Hladnog rata dolazi do konfrontacije interesa Sovjetskog Saveza i Sjedinjenih Američkih Država koja se ispoljila u podršci dvije suprotstavljene frakcije. U propagandnom ratu SAD je sovjetsku podršku promarksističkom režimu u Avganistanu proglasila za borbu protiv islama. Ova optužba je dovela na fokusiranja muslimanske javnosti na rat u Avganistanu, kao i konfrontacije na vjerskom novou. Na ovaj način je rat koji je imao političku osnovu predstavljen kao vjerski sukob koji je okupio islamiste iz raznih zemalja i udružio ih u islamski sveti rat (džihad). Između ostalih islamista, SAD je podržavala i učešće Osame bin Ladena i Talibana u borbi protiv Sovjeskog Saveza. Nakon povlačenja Sovjetskog Saveza 1989, rat se nastavio između lokalnih frakcija sve do marta 1992. kada na vlast dolaze Talibani i uvode Šerijatski zakon, te na taj način uspostavljaju islamsko društveno uređenje kao suprotnost modernom demokratskom i sekularnom društvenom uređenju. Bin Ladenova teroristička grupa Al Kaida je bila saveznik talibana. Islamski ratnici, odnosno mudžahedini su tokom rata u Avganistanu postali iskusni i organivovani u međunarodne islamske organizacije oko kojih su okupljani.

Nakon Avganistana mudžahedini se na poziv svojih vođa u ljeto 1992. premještaju u Federaciju BiH da bi nastavili islamski sveti rat (džihad).[traži se izvor] Glavnina mudžahedina je poticala iz Saudijske Arabije, Jemena, Alžira, Egipta, Pakisatana, zatim u manjem broju Tunisa, Iraka, Libana, Libije, Palestine i nešto iz Jordana i Indonezije. Jedan broj mudžahedina su činili Muslimani (kasnije Bošnjaci).[traži se izvor]

Selafizam i panislamizam uredi

Filozofija islamskih ratnika je bazirana na ideji da su svi muslimani braća, da je svaki sukob u kome učestvuju muslimani vjerski sukob i da drugi muslimani treba da pomognu svojoj braći u tom sukobu. Cilj međunarodnog islamističkog pokreta je uspostavljanje islamskog uređenja putem islamskog svetog rata (džihada) koji sprovode Alahovi sveti ratnici (mudžahedini). Po mišljenju američkog stručnjaka za islamski terorizam Džona P. Šindlera, veza između muslimanskog političkog i vjerskog vođstva u Sarajevu i međunarodnog islamskog terorizma oličenog u Al Akidi i mudžahedinima počiva na islamskom vjerskom učenju salafizma.[traži se izvor] Selafizam kao vid radikalnog ili izvornog islamskog učenja je u smislu modernog pokreta nastao u Egiptu sredinom devetnaestog vijeka, a putem veza između pokreta lokalnih (Mladi muslimani) i egipatskih islamista je prenesen među muslimane na prostoru bivše Jugoslavije.[traži se izvor] Salafizam kao islamsko učenje je vrlo blizak vehabizmu, iako se pozivaju na iste principe izvornog tumačenja Kurana (vraćanje izvornom islamu), ove dvije grupe se distanciraju jedni od drugih. Jedna od većih organizacija koja predstavlja ovo učenje je Muslimansko bratstvo čiji sloglan glasi „Kuran je naš ustav“. Selafizam se protivi svakoj inovaciji i zabranjuje teološku diskusiju pozivajući se da ono što je napisano u Kuranu ne može da se tumači, nego mora da se striktno prihvati onako kako je napisano, odnosno bukvalno. Selafije se protive svakom nacionalnom uticaju na tumačenje i praktikovanje islama i pri tome zagovaraju izvorni islam koji treba da se svuda tumači i praktikuje jednako. Oni ispred nacionalnih interesa stavljaju interese islama, te su kao takvi protivnici arapskog nacionalizma koji tumače kao ideju koja razjedinjuje muslimane. Idejno su pobornici panislamizma jer zagovaraju islamsko društvo bez nacija, odnosno jednu veliku islamsku državu za sve muslimane svijeta. Ovo je ujedno i glavna panislamistička ideja Islamske deklaracije. Selafije odbacuju zapadni sistem vrijednosti poput ideologije demokratije, socijalizma i kapitalizma, zatim koncept političkih partija, ekonomije, nacionalnih ustava i drugo, a kao suprotnost zapadnom sistemu vrijednosti zagovaraju islamsko uređenje i islamski zakon (šerijat), koji je po njima viši zakon u odnosu na bilo koji drugi svjetovni ili državni zakon. Američki stručnjak za islamski terorizam Džon P. Šindler smatra da su Mladomuslimani od svog osnivanja neprestano zagovarali islamski sveti rat (džihad).[traži se izvor] On smatra da su radikalni muslimani rat koji je počeo u aprilu 1992. doživljavali kao borbu za muslimansku vjeru (džihad), a isti stav su imali i lideri Stranke demokratske akcije sa Alijom Izetbegovićem na čelu.[traži se izvor] Gregori R. Kopli, urednik američkog časopisa „Defense & Foreign Affairs“ je napisao da je muslimanska vlada Alije Izetbegovića zajedno sa Strankom demokratske akcije koju je nazvao radikalnom islamskom partijom, od svog osnivanja 1990. godine usko povezana sa Al Kaidom i nizom drugih islamskih terorističkih organizacija, kao i inteligencijom Islamske Republike Iran.[15]


Dolazak mudžahedina uredi

Prvi mudžahedini su u SFRJ, odnosno Sarajevo stigli u ljeto 1991. godine preko Ljubljane.[traži se izvor] Prvi vođa arapskih mudžahedina je bio Anganistanac Abu Abd al Aziz (Abd al-Aziz) koji je u jesen 1992. komandovao sa tri stotine mudžahedina u Travniku i dvije stotine u blizini Travnika.[16] Osim vođa mudžahedina koji su bili članovi Al Kaide i pojedini obični mudžahedini su bili dio Al Kaidine mreže.

El Mudžahedin uredi

Glavni članak: El Mudžahedin

Najpoznatija teroristička organizacija na području Federacije BiH je El Mudžahedin odred koji je bio u sastavu ARBiH. Ova teroristička organizacija je bila sastavljena od dobrovoljaca iz islamskih zemalja koji su sebe nazivali mudžahedinima.

Mudžahedini nakon rata uredi

Odred ARBiH El Mudžahedin je zvanično raspušten početkom 1996. godine nakon što su Sjedinjene Američke Države izvršile pritisak na vladu Alije Izetbegovića.[17] General ARBiH i tadašnji zamenik ministra odbrane u Federaciji BiH Sakib Mahmuljin je nakon raspuštanja El Mudžahedin odreda obezbjedio smještaj za 88 mudžahedinskih porodica u napuštenom srpskom selu Bočinja kod Maglaja koje su snage ARBiH etnički očistile od Srba na početku rata.[17] Posljednji komandant mudžahedina Alžirac Abu Mali je na prostoru Federacije BiH boravio do jula 1999, nakon čega mu se gubu trag. Njegovo prisustvo je je bilo neprihvatljivo za SFOR, koji ga je proglasio za opasnost.[17]

Al Kaida uredi

 
Zastava Al Kaide

Američki stručnjak za islamski terorizam Evan F. Kolman (Evan F. Kohlmann) smatra da je Al Kaida iskoristila raspad Jugoslavije i rat u BiH da bi u Federaciji BiH osnovala infrastrukturu za širenje svoje mreže u Evropi i napad na SAD.[15] Aktivnosti Al Kaide su povezane sa većim brojem organizacija sa sjedišetem u arapskim zemljama koje su kao paravan koristile dobrotvorni rad i na taj način finansirale džihad, islamski terorizam i mudžahedine.[15] Ove organizacije su se između ostalog bavile i izdavanjem dokumanata teroristima koji su učestvovali u najvećim terorističkim napadima širom svijeta, a od kojih su većina veterani rata u BiH. Evan F. Kolman smatra da je Al Kaida postala globalna islamska teroristička organizacija kada je muslimanska vlada Alije Izetbegovića u Beču izdala pasoš Osami bin Ladenu.[15] Američki časopis Vol Strit Žurnal je 2001, objavio da su svi glavni ljudi Al Kaide u periodu od 1991. do 2001. boravili na Balkanu, napomiljući da je sam Osama bin Laden na Balkanu boravio tri puta između 1994. i 1996.[15]

Halid Šeik Muhamed, Muhamed Atef, Abu Hamza al Masri, Abu Zubajda, Ajman al Zavahiri.

Alžirska grupa uredi

Alžirska grupa je naziv za terorističku grupu od šest pripadnika odreda El Mudžahedin i Al Kaide koji su na zahtjev Sjedinjenih Američkih Država uhapšeni u oktobru 2001. godine. Vlada Federacije BiH je ovu grupu predala američkim vojnim snagama 18. januara 2002, nakon čega su prebačeni u zatvor Gvantanamo u kome su petorica boravila do 2008. godine, a njihov vođa je i dalje zatvoren. Svih šest pripadnika ove terorističke grupe su Arapi, od kojih pet Alžirci i vođa koji je iz Jemena. SAD ih je optužila za pripadnost međunarodnim terorističkim organizacijama uključujući Al Kaidu, te planiranje napada na američku ambasadu u Sarajevu. Iako su pripadnici odreda El Mudžahedin optuženi za ratne zločine nad nemuslimanima, vlasti SAD su bile zainteresovane samo za njihove terorističke aktivnosti koje predstavljaju prijetnju američkim interesima.[18][19] Pripadnici Alžirske grupe su Belkačem Bensaja (vođa grupe), Bumedin Lahdar, Ati Idir Mustafa, Mohamed Nešle, Saber Lahmar i Boudela Hadž.[20]

Islamizacija ARBiH uredi

Od samog početka rata u BiH, Armija RBiH koju je osnovala Stranka demokratske akcije je bila podvrgnuta islamizaciji i radikalizaciji.[21] Njenim pripadnicima su hodže držale vjerske govore, poticale na džihad i dijeljivana im je islamska literatura, najčešće Izetbegovićeva Islamska deklaracija zbog koje su vlasti SFRJ sudile pokretu Mladih muslimana 1983.[21] U skladu sa islamskim učenjem, pripadnici ARBiH su nazivani šehidima (shahid - svjedok ili mučenik u borbi (džihad) za islamsku vjeru).[21] Muslimanski politički vrh koji su predstavljali zvaničnici Izetbegovićeve Stranke demokaratske akcije su naziv šehid u početku koristili samo za poginule vojnike, a kasnije i za sve ostale koji su pogunuli tokom rata, čime su implicirali da su vodili rat za islam (džihad).[21] Komandant specijalne muslimanske jedinice Crni labudovi Hase Tirić je tokom intervjua na pitanje „Da li se borite za bosansku ili za muslimansku državu?“, odgovorio „U čemu je razlika?“.[21]

Vahabijski pokret uredi

Prema mišljenju stručnjaka za međunarodni terorizam, najveću prijetnju stabilnostu u Federaciji BiH trenutno predstavlja vahabijski pokret. Ekspertski tim jugoistočne Evrope za borbu protiv terorizma i organizovanog kriminala je za podršku i pomaganje vehabijama optužio bošnjačkog političara Bakira Izetbegovića i Mustafu Cerića.[22] U Bugojnu su vehabije 27. juna 2010. godine izvršile bombaški napad. U ovom terorističkom napadu je poginula jedna osoba.

Teoristički napadi u Federaciji BiH uredi

Ministar unutrašnjih poslova Federacije BiH Mehmed Žilić je 25. juna 1999. godine izjavio da je u Federaciji BiH registrovano 203 slučaja terorizma u periodu od 1. januara 1996. do 24. juna 1999. godine.[1][20]

  • Pokušaj ubistva predstavnika Ujedinjenih nacija u Mostaru se desio 12. februara 1996. godine.[23]
  • Pokušaj atentata na rimskog papu prilikom njegove posjete Sarajevu 12. aprila 1997. godine. Za postavljanje veće količine eksploziva koji je na vrijeme otkrila policija Federacije BiH, optuženi su mudžahedini.[traži se izvor]
  • Napad na američkog vojnog instruktora 20. oktobra 1997. u Zenici.
  • Bombaški napad u zapadnom Mostaru se desio u noći između 17. i 18. novembra 1997. godine. Ovu terorističku akciju su izveli mudžahedini. Za zločin su osuđeni bivši pripadnici odreda El Mudžahedin Ali Ahmed Ali Hamad, Ahmed Zuhair Handalae i Nebil Ali Ali Hila (zvani Abu Jemen).
  • Bombaški napad u Travniku se desio 31. jula 1998. godine, pri čemu je podmetnutom eksplozivnom napravom ubijen policajac povratnik Ante Valjan. Za ubistvo je optužen vehabijski pokret i urednik islamskog časopisa „SAFF“.[24]
  • Bombaški napad u Travniku se desio 9. februara 1999. godine.
  • Bombaški napad u Sarajevu se desio 16. marta 1999. godine.
  • Ubistvo porodice Anđelić u Kostajnici kod Konjica se desilo 24. decembra 2002. Ubistvo je počinio pripadnih vehabijskog pokreta Muamer Topalović zbog vjerskog fanatizma. Terorista je bio član organizacije „Aktivna islamska omladina“ i humanitarne organizacije „Džemijer el Furkan“ iz Sarajeva, a koju je finansirao Visoki Saudijski Komitet.[25]
  • Bombaški napad na Koka-kolinu fabriku u Hadžićima se desio 30. marta 2003. godine. Napadači su ostavili poruku „Za Sjedinjene Američke Države od Islamskog džihada“.[26]
  • U novembru 2005. je spriječen bombaški napad tako što je uhapšena teroristička grupa Mirsada Bektaševića.
  • Bombaški napad u Vitezu se desio u oktobru 2008. godine.
  • Bombaški napad u Bugojnu se desio 27. juna 2010. godine. U ovoj terorističkoj akciji je ubijen Zvonko Barbić. Za zločin su osuđeni Suvad Đidić i Almir Ibrahimi. Ovaj teroristički napad su izveli pripadnici vehabijskog pokreta.

Islamske terorističke organizacije uredi

Islamske terorističke organizacije koje su aktivne ili su bile aktivne na prostoru Federacije BiH:[20][27]

  • El Mudžahedin
  • Al Kaida
  • Islamska teroristička organizacija: Sarajevo – Hamas – Turbe
  • Islamski džihad
  • Hamas
  • Hezbolah (Hezbollah). Ova teroristička organizacija je u novembru 1992. iz Libana u Federaciju BiH poslala 50 instruktora za obuku mudžahedina. Članovi ove organizacije su i sami bili aktivni mudžahedini na prostoru Federacije BiH.[traži se izvor]
  • Muslimanska braća
  • Kašmira Laškar e Taiba[14]
  • Braća u molitvi
  • Harakat ul Alsa
  • Džama al islamija (Al Gama'a Al Islamiya)
  • Al Haramein Al Haramejn (Al Haramain)
  • Al Furkan (Al Furqan)[28]
  • Taibah internešnel (Taibah International)[29]
  • Takfir va Hidžra
  • Al Masdžid Al aksa
  • Fondacija za ljudska prava i slobode i humanitarnu pomoć (IHH)[30]
  • Aktivna ilamska omladina[20]
  • Benevolens internešnel (Benevolence Internationa Foundation - BIF). Ova organizacija sa sjedištem u Ilinoisu je zabranjena 2002. godine zbog pomaganja terorista.[traži se izvor]
  • Bosanska idealna futura
  • Muslimanska obavještajna služba (MOS). Ova organizacija je tajno osnovana u Beču 1991. godine na preporuku Fatiha al Hasaneina. Organizacija je bila sastavljena od funkcionera SDA koji su predstavljali tvrdu islamističku struju.[traži se izvor]
  • Third World Relief Agency (TWRA). Ova organizacija se bavila krijumčarenjem oružja.[31] Pored krijumčarenja oružja, ova organizacija je finansirala Izetbegovićevu Stranku demokratske akcije do 1998. godine.[17]
  • Ravasin medija prodakšns (Rawasin Media Productions). Organizacija povezana sa Al Kaidom i hamburškom islamističkom ćelijom.[32]
  • Fond za pomoć muslimanima u Bosni. Ovu organizaciju su osnovali (TWRA) i rukovodstvo SDA, a upravni odbor su činili Fatih al Hasanein, Hasan Čengić, Husein Živalj, Derviš Đurđević i Irfan Ljevaković. Organizacija se bavila finansiranjem džihada.[traži se izvor]
  • Al Kifah (Al Khifah - u prevodu „borba“). Ovom organizacijom sa sjedištem u Bruklinu je upravljao Omar Abdel Rahman zvani „krvavi šeik“ (Omar Abdel-Rahman). Omar Abdel Rahman je učestvovao u bombaškom napadu na Svetski Svetski trgovinski centar, februara 1993. i bio usko povezan sa Ajmanom al Zavahirijem. Omar Abdel Rahman je putem ove organizacije okupljao islamiste iz čitavog svijeta za odlazak u Fedearaciju BiH. Pored njega u ovoj organizaciji je bio aktivan i veteran mudžahedinskog pokreta u Avganistanu, Klement Rodni Hampton-El (Clement Rodmey Hamilton-El). Klement Rodni Hampton-El je kao stručnjak za eksploziv učestvovao u bombaškom napadu na Svetski trgovinski centar 1993. Na suđenju 1995. je priznao učešće u bombaškom napadu i učešće u džihadu u Federaciji BiH.[16]
  • Međunarodna islamska organizacija za pomoć (International Islamic Relef Organisation - IIRO). Ova organizacija je označena kao najznačajnija vjersko-teroristička služba za podršku mudžahedinima u Federaciji BiH.[16]
  • Američka radna grupa za Bosnu. Ova organizacija je registrovana kao dobrotvorna, a finansirao je Osama bin Laden. Organizacija je radila za Stranku demokratske akcije i bila aktivna u lobiranju Američkog kongresa i propagandnim kampanjama.[16]
  • Islamska grupa i alžirska Oružana islamska grupa (Groupe Islamique Arme - GIA). Ova organizacija čiji članovi su bili mudžahedini je činila najvećio dio ljudstva mudžahedina koji su direktn učestvovali u ratu.[traži se izvor]
  • Global relief Fundation
  • Al Muwafag
  • Hamas Turabe
  • Harakat Takfir Wal Hijra
  • Bedr-Bosna
  • Elbard Bosnia

U svom djelu Islamistički terorizam na jugu Evrope, hrvatski novinar Domagoj Margetić je objavio listu od 46 organizacija za čiju se povezanost sa islamskim terorizmom zna.[20] Ovaj spisak je 5. februara 2010. na inicijativu zamjenika ministra bezbjednosti BiH iz reda hrvatskog naroda Mije Krešića predat Savjetu bezbjednosti Ujedinjenih naroda.[33]

Islamski teroristi uredi

  • Osama bin Laden, bivši vođa organizacije Al Kaida čiji pripadnici su bili direktno umješani u rat u BiH na strani ARBiH (Federacije BiH), odnosno Muslimana, kasnije Bošnjaka. Ambasada RBiH u Beču koju se predstavljali kadrovi SDA je Osami bin Ladenu izdala pasoš RBiH 1993. godine.[34][35]
  • Ajman al Zavahiri (Ayman Al-Zawahiri), je bio Bin Ladenov zamjenik i član Al Kaide. Dževad Galijašević koji je u to vrijeme bio predsednik Gradskog vijeća Maglaja, izjavio je da je Ajman al Zavahiri u septembru 1992. obilazio mudžahedinske kampove na području opština Maglaj. Egipatske vlasti su ovoga teroristu proglasile za državnog neprijatelja broj jedan zbog povezanosti sa vođama Al Kaide. Vlasti Egipta su objavile i da isti vodi više humanitarnih organizacija koje služe kao paravan za organizovanje mudžahedina, dok su ga državni mediji optužili da često odlazi u Sarajevo gdje se sastaje sa muslimanskim političarima i mudžahedinima.[15][16]
  • Al Mutaza (al-Moataz) je bio Bin Ladenov saradnik i veteran mudžahedinskog pokreta u Avganistanu. Poginuo je u borbama kod Zavidovića.[traži se izvor]
  • Abu Tabit al Masri (Abu Thabit Al-Masari) je bio veteran mudžahedinskog pokreta u Avganistanu. Poginuo je u borbama kod Zavidovića.[traži se izvor]
  • Abu Abdalah Lili zvani Planinski lav (Abu Abdullah Lili) je bio veteran mudžahedinskog pokreta u Avganistanu. Poginuo je u borbama kod Zavidovića.[traži se izvor]
  • Šejh Mahmud Abu Abdul Aziz al-Muntesib
  • Fateh Kamel (Fateh Kamel)

UN borba protiv terorizma uredi

Savjet bezbjednosti pri Ujedinjenim nacijama je 1999. godine donio rezoluciju 1267 kojom se ovo međunarodno tijelo bori protiv terorizma, u prvom redu Talibana i Al Kaide. Rezolucijom 1267 Savjet bezbjednosti je osnovao Komitet 1267 i pri njemu posebno tijelo sastavljeno od stručnjaka za praćenje aktivnosti terorističkih organizacija. Prema izvještaju Ujedinjenih nacija, odnosno Komiteta 1267 donesenog 24. januara 2011. godine, u Federaciji BiH postoji sedam islamskih organizacija i pojedinaca koji mogu biti prijetnja miru u svijetu.

UN lista terorista 2011. uredi

Na UN listi terorističkih organizacija u vezi sa Talibanima i Al Kaidom se nalaze:[28]

Međunarodne terorističke organizacije uredi

  1. Islamska fondacija „Al Haramejn“ sa sjedištem u Travniku. Organizacija je zabranjena 28. decembra 2008. godine.
  2. Islamska organizacija „Al Furkan“ koja je registrovana kao udruženje građana pod nazivom „Građanska asocijacija za podršku i prevenciju laži - Furkan“. Islamskoj organizaciji „Al Furkan“ je odlukom ministarstva pravosuđa Federacije BiH zabranjen rad 28. decembra 2008. godine.
  3. Islamska humanitarna fondacija „Al Haramejn i Al masdžid Al aksa“ koja je odlukom ministarstva pravosuđa Federacije BiH zabranjena 28. decembra 2008. godine. Prostorije ove organizacije je preuzela fondacija „Sretna budućnost“, a čije aktivnosti su pod nadzorom.
  4. Fondacija „Benevolens internešnel“ i „Bosanska idealna futura“. Organizacija je zabranjena 28. decembra 2008. godine.
  5. „Taibah internešnel“ (ogranak Taibah internešnel ejd asosijejšn) Organizacija je zabranjena 28. decembra 2008. godine.

Međunarodni teroristi uredi

  1. Safet Durguti (Albanac rođen u Orahovcu 10. maj 1967) koji je državljanstvo Federacije BiH dobio u Travniku 20. oktobra 2005. Safet Durguti je radio kao islamski učitelj u islamskoj školi pri džamiji Elci Ibrahim paša u Travniku, a optužen je da je vođa i osnivač Islamske fondacije „Al haramejn“ koja je označena kao islamska teroristička organizacija.
  2. Nadžib Ben Muhamed Ben Salem Al Vaz je optužen kao saradnik Islamske fondacije „Al haramejn“ iz Travnika.

Reference uredi

  1. ^ a b Politika: Virus terorizma je odavno zahvatio BiH (jezik: srpski)
  2. ^ Politika: Europol: Islamski terorizam i dalje najveća pretnja 13.01.2011. (jezik: srpski)
  3. ^ Saborna crkva u Sarajevu: Iz uspomena g. Petra Budimlića: Kako je osveštana nova Srpska crkva u Sarajevu (jezik: srpski)
  4. ^ a b Andrew Bostom: Our Kosovo Folly: More Fulfillment of Izetbegovic’s “Moderate” Vision? Arhivirano na sajtu Wayback Machine (8. septembar 2011) (jezik: engleski)
  5. ^ Mladi Muslimani: Šest decenija Mladih muslimana 1939—1999., Pristupljeno 8. 4. 2013. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. april 2011)
  6. ^ Dani: Sestre su sada dame, braća gospoda - a drugovi krivci 6. juli 1999. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (24. januar 2012), Pristupljeno 8. 4. 2013.
  7. ^ a b Mladi Muslimani: Kratak prikaz nastanka i istorijskog razvitka Mladih Muslimana 28. avgust 2001., Pristupljeno 8. 4. 2013. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. februar 2012)
  8. ^ The New York Times Company: Alija Izetbegovic, Muslim Who Led Bosnia, Dies at 78, 20. October 2003 (jezik: engleski)
  9. ^ The Centre for Peace in the Balkans: Alija Izetbegovic (President of Bosnian Muslims) (jezik: engleski)
  10. ^ Unwritten History Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. decembar 2013) (jezik: engleski)
  11. ^ Deliso 2007, str. 5.
  12. ^ a b Alija Izetbegovic, Vojin Joksimovich Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. mart 2011) (jezik: engleski)
  13. ^ The National Interest: Alija Izetbegovic, 1925-2003, October 22, 2003 (jezik: engleski)
  14. ^ a b Glas Srpske: Uhapšen instruktor terorista iz BiH 10.12.2008. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (12. decembar 2008) (jezik: srpski)
  15. ^ a b v g d đ e Free Republic: Bosnia: The Birthplace of Al-Qaeda, 09 July 2005, Pristupljeno 8. 4. 2013.
  16. ^ a b v g d Nesveti teror: Otvaranje džihadskog fronta u srcu Evrope, 26.08.2009.[mrtva veza] (jezik: srpski)
  17. ^ a b v g Glas Srpske: Nesveti teror - U Sarajevu se stvara evropski Islamistan 04.09.2009. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (6. septembar 2009) (jezik: srpski)
  18. ^ Glas Ameriie: Alžirska grupa u Sarajevu predata vojnim snagama SAD, 18. januar 2002.[mrtva veza] (jezik: srpski)
  19. ^ Glas Srpske: Šemsudin Mehmedović štitio mudžahedine 13.05.2008. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (17. maj 2008) (jezik: srpski)
  20. ^ a b v g d Islamistički terorizam na jugu Evrope, Domagoj Margetić, Zagreb, (2006) Arhivirano na sajtu Wayback Machine (10. januar 2013), Pristupljeno 8. 4. 2013.
  21. ^ a b v g d Glas Srpske: Nesveti teror: Mudžahedini pustoše BiH i planiraju terorizam, 01.09.2009. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (7. septembar 2009) (jezik: srpski)
  22. ^ Đ. V. (30. 1. 2011). „Galijašević: Izetbegović i Silajdžić, uz podržku Cerića, štite vehabije”. Radio televizija Republike Srpske, SRNA.  (jezik: srpski)
  23. ^ Islamic Terrorism Timeline: 1996 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (15. mart 2011) (jezik: engleski)
  24. ^ 12. godišnjica ubistva policajca povratnika Ante Valjana 01.08.2010., Pristupljeno 8. 4. 2013.
  25. ^ Glas Srpske: Vehabija i ubica Topalović i zločinac Okić pokušali bijeg Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. novembar 2010) (jezik: srpski)
  26. ^ Islamic Terrorism Timeline: 2003 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (15. mart 2011) (jezik: engleski)
  27. ^ Politika: Bosanska veza Al Kaide 24.08.2007. (jezik: srpski)
  28. ^ a b RTRS, SRNA: Teroristi u humanitarnim organizacijama 4.2.2011. (jezik: srpski)
  29. ^ Schindler, str. 286.
  30. ^ Glas Srpske: Gerald M. Stajnberg: IHH svoje podružnice u BiH koristi kao baze za terorističke operacije 09.06.2010. Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. jun 2010) (jezik: srpski)
  31. ^ Curtis 2011, str. 161. sfn greška: više ciljeva (2×): CITEREFCurtis2011 (help)
  32. ^ Schindler, str. 160.
  33. ^ RTRS: Vlasti BiH upoznale UN o terorističkim organizacijama 10.03.2010. (jezik: srpski)
  34. ^ Agence France Presse: Bin Laden in the Balkans, Bin Laden was granted Bosnian passport, September 24, 1999 (jezik: engleski)
  35. ^ Osama Bin Laden Issued a Bosnian Passport 8 February 2011 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (11. februar 2011) (jezik: engleski)

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Исламизам_у_Босни_и_Херцеговини&oldid=27557476”