Kopnene biljke
Kopnene biljke (Embryophyta) su monofiletska grupa biljaka, potomci zelenih algi koje su napustile vodenu sredinu i naselile kopno sredinom Ordovika. Adaptacije koje su omogućile suvozemni način života i brzu adaptivnu radijaciju kopnenih biljaka obuhvataju postojanje:
- kutikule, koja sprečava isušivanje;
- stoma, koje omogućavaju razmenu gasova i provetravanje organizma;
- vaskularnih (provodnih) tkiva, koja su omogućila transport vode i hranljivih materija do svih organa;
- mehaničkih tkiva, koja su omogućila rast i grananje biljaka;
- sporopolenina, koji sprečava isušivanje i daje čvrstinu pojedinim disperzivnim fazama (sporama, polenu).
Kopnene biljke Vremenski raspon: srednji Ordovik - danas
| |
---|---|
Naučna klasifikacija | |
Carstvo: | Plantae |
Kladus: | Streptophyta |
Kladus: | Embryophytes |
Životni ciklus kopnenih biljaka
urediŽivotni ciklus kopnenih biljaka se opisuje kao haplodiplontski - postoje nezavisne haploidna i diploidna faza. Ovaj fenomen se naziva smenom jedrovih faza, a pošto su kod kopnenih biljaka obe faze višećelijske, naziva se i smenom generacija. Haploidna faza (gametofit generacija) nastaje iz haploidnih spora. Na njoj se diferenciraju organi za mitotičku produkciju gameta. Nakon oplodnje (spajanja gameta) nastaje diploidan zigot iz koga se razvija diploidna faza (sporofit generacija). Na sporofitu se razvijaju sporangije u kojima se mejotičkim deobama stvaraju haploidne spore. Gametofit generacija je dominantna kod mahovinastih biljaka, dok u životnim ciklusima ostalih biljaka dominira sporofit.
Klasifikacija
urediKopnene biljke obuhvataju oko 15 razdela. Na osnovu diferenciranosti provodnih (vaskularnih) tkiva, kopnene biljke delimo na nevaskularne (mahovinaste) i vaskularne biljke.
Nevaskularne biljke obuhvataju tri primitivne grupe (razdela), koje su se prve odvojile od predaka ostalih kopnenih biljaka. To su:
- antocerote (Anthocerotophyta),
- jetrenjače (Marchantiophyta) i
- prave mahovine (Bryophyta).
Vaskularne biljke su monofiletska grupa koja se karakteriše prisustvom traheida u ksilemu. Obuhvataju sledeće savremene razdele:
- prečice (Lycophyta);
- psilotum (Psilotophyta)
- paprati (Polypodiophyta);
- rastaviće (Equisetophyta);
- golosemenice, u koje spadaju cikasi (Cicadophyta), ginka (Ginkgophyta), gnetumi (Gnetophyta) i četinari (Pinophyta);
- skrivenosemenice (Magnoliophyta).