Википедија

Kosovska bitka (1369)

Kosovska bitka vođena je 1369. godine između vojski Lazara Hrebeljanovića, Nikole Altomanovića i Uroša Nemanjića sa jedne i vojske kralja Vukašina Mrnjavčevića sa druge strane. Završena je Vukašinovom pobedom i zarobljavanjem srpskog cara.

Bitka na Kosovu
Deo Pad Srpskog carstva

ostaci tvrđave Zvečan
Vreme1369. godine
Mesto
Zvečan, Kosovo, Srpsko carstvo
Ishod pobeda Vukašina Mrnjavčevića
Sukobljene strane
Vukašin Mrnjavčević Lazar Hrebeljanović
Nikola Altomanović
Uroš Nejaki

Uvod uredi

Vukašin Mrnjavčević je u godinama nakon krunisanja za kralja nastojao da zapadnu Makedoniju stavi pod svoju potpunu kontrolu. Kada je to učinio, odlučio je da se pozabavi i raškim zemljama. Raška vlastela našla se na udaru srpskog kralja. Na prvom mestu se ugrožen našao Vuk Branković. Vuk Branković je bio oženjen Marom, ćerkom Lazara Hrebeljanovića. Lazar je održavao dobre odnose sa svojim zetom i dvojica velikaša tesno su sarađivali. Stoga se osetio obaveznim da mu pruži pomoć onda kada mu je opasnost zapretila od Vukašina Mrnjavčevića. Lazar je na svoju stranu pridobio i Nikolu Altomanovića, nećaka Vojislava Vojinovića, gospodara Rudnika. Savezu je prišao i car Uroš Nemanjić. Time su Lazar i Nikola Altomanović svome delovanju dali legitimitet skrivajući se iza carskog imena. Istaknuto je da se Vukašin, iako kralj, smatra uzurpatorom carskih ovlašćenja.

Bitka uredi

 
Država Nikole Altomanovića

Vukašin je na bojno polje doveo dobro izvežbanu vojsku i profesionalne vojnike. Lazar Hrebeljanović u to vreme nije mogao da izdržava veći broj profesionalnih ratnika te su se njegove snage uglavnom sastojale od prisilno mobilisanih i slabo naoružanih sebara. Nikola Altomanović je tada mogao da dovede veći broj vojnika koji su bili dovoljno izvežbani u višegodišnjim ratovanjima, ali to očigledno nije uradio. Tada je bio u sukobu sa bosanskim banom Tvrtkom te je većinu snaga držao usmerenu ka Bosni. Njegov saveznik Sanko Miltenović potučen je u naletu Tvrtka. Sem toga, Altomanović je određene snage držao u gradskom zaleđu Dubrovnika. Bio je razapet na više frontova te na bojno polje nije mogao izvesti dovoljan broj vojnika. Izgleda da je sukob sa Mrnjavčevićem shvatio olako. Uroš sa sobom nije poveo značajnije snage. Do sukoba je došlo negde na Kosovu. Moguća lokacija jeste okolina Zvečana. Grad je nekada držao Vojislav Vojinović, a sada je njime upravljao Nikola Altomanović. Nikola Altomanović je, kao i u svakoj bici, lično poveo glavninu vojske. Lazar je oprezno posmatrao tok bitke. Nalazio se na položaju sa koga je svakog momenta mogao nesmetano da se izvuče. Veoma brzo je uvideo da je Vukašinova vojska mnogo jača i spremnija od njihove. Stoga je od svoje vojske izvukao ono što je iole bilo vredno i što će kasnije moći da upotrebi. Deo vojske jednostavno je ostavio i sam se izvukao sa bojnog polja. Obruč oko Altomanovića se i dalje stezao, ali se on uspeo izvući sa bojnog polja. Vojska mu je pretrpela teške gubitke. Sudbina cara Uroša bila je najgora. Vukašin ga je zarobio živog, ali nije dozvolio da ga povrede. Nakon bitke na Kosovu jedno vreme nema vesti o Altomanoviću. Može se pretpostaviti da je u bici ranjen te da se lečio.

Posledice uredi

Sudbina Lazara Hrebeljanovića nakon bitke ostaje nepoznata, ali je on u tom trenutku bio beznačajan u odnosu na Vukašina. Koristeći se pasivnošću Nikole Altomanovića nakon bitke, Lazar mu preotima neke teritorije među kojima je i Rudnik, najbogatije mesto koga je Altomanović držao (1369). Vlastelin Miloš Pović koristi priliku da osvoji moćni grad Zvečan. Sanko se takođe okoristio Altomanovićevim slomom. Uspeo se izmiriti sa banom Tvrtkom, verovatno uz posredovanje Dubrovačke republike. Pod svoju vlast stavio je Konavli. Altomanovićeva pasivnost dovela je do pretpostavki da bitku nije ni preživeo. Izgubio je veliki broj vojske, kao i gradove Rudnik i Zvečan. Međutim, njegov oporavak bio je izuzetno brz. Stupio je u savez sa mačvanskim banom Nikolom Gorjanskim Starijim, jednim od najjačih ugarskih velikaša i ubrzo je obnovio neprijateljske akcije protiv Vukašina, Tvrtka i Sanka Miltenovića. Sanko je stradao u sukobu sa Altomanovićem u blizini Trebinja (1370).

Vukašin nije uspeo iskoristiti pobedu na Kosovu. Jedini rezultat bitke bilo je raščišćavanje odnosa sa carem Urošem. Nakon Kosovske bitke, Vukašin se i zvanično smatrao nezavisnim od njega. U pismu Dubrovniku on sebe naziva gospodarem "zemlji srpskoj i Grkom zapadnim stranama" bez ikakvog pominjanja Uroša. Uroš nestaje iz političkog života. Više mu se ne obraća ni Hilandar, pa čak ni Dubrovčani koji su oduvek bili pristalice legitimiteta. Još jedan od rezultata bitke na Kosovu jeste stvaranje neprijateljstva između Lazara Hrebeljanovića i Nikole Altomanovića što će se ubrzo posle Maričke bitke pokazati kobnim po Altomanovića.

Zanimljivosti uredi

Sukob braće Mrnjavčevića i cara Uroša opisan je u narodnoj pesmi „Uroš i Mrnjavčevići.”

Vidi još uredi

Izvori uredi

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Косовска_битка_(1369)&oldid=26502270”