Kraljevina Ostrogota
Kraljevina Ostrogota je naziv za državu koja je postojala u Evropi između 5. i 6. veka. Osnovali su je Ostrogoti, narod germanskog porekla. Pre stvaranja kraljevine, Ostrogoti su bili pod vlašću Hunskog kaganata, ali su, pobedivši Hune u bici na reci Nedao 454. godine, zbacili hunsku vlast i stvorili sopstvenu državu.
| Kraljevina Ostrogota | |||
|---|---|---|---|
 Kraljevina Ostrogota 526. godine | |||
| Geografija | |||
| Kontinent | Evropa | ||
| Regija | srednja Evropa, Apeninsko i Balkansko poluostrvo | ||
| Prestonica | Ravena (493—540) | ||
| Politika | |||
| Oblik države | Kraljevina | ||
| — Kralj | Teodorih Veliki | ||
| Istorija | |||
| Istorijsko doba | srednji vek | ||
| — Osnivanje | 453. | ||
| — Ukidanje | 553. | ||
| Zemlje prethodnice i naslednice | |||
| Prethodnice: | Naslednice: | ||
|
| ||
Istorija uredi
Nakon sloma gotske pricrnomorske države, najveći deo Ostrogota pao je pod vlast Huna, dok se deo pridružio Vizigotima, a drugi deo naselio Krim. Nakon bitke kod Hadrijanopolja, deo koji je prišao Vizigotima naseljava Panoniju (verovatno oblast Srema) kao federati. Godine 441. Huni osvajaju ovu oblast. Ostrogoti su na hunskoj strani učestvovali u bici na Mauricijakovom polju. Sledeće godine je Atila preko Julijskih Alpa upao u severoistočnu oblast Italije (Furlaniju), zauzeo Paviju i Milano, ali je sledeće godine umro. Ostrogoti u Panoniji oslobodili su se Huna i, pod vođstvom Teodoriha, naseljavaju Donju Meziju. Teodorih je ujedinio sve Ostrogote na Balkanu i ugrozio sam Carigrad. Nakon svrgavanja Romula Avgustula i proglašenja Odoakara za germanskog kralja Italije, Teodorih stupa u savezništvo sa Istočnorimskim carstvom i 488. godine kreće na Italiju. Odoakar se sklonio u Ravenu koju Ostrogoti opsedaju. Opsada se odužila i Teodorih i Odoakar sklapaju dogovor po kome će obojica vladati Italijom. Desetak dana nakon sporazuma, Teodorih je ubio Odoakara.
Nakon pobede nad Odoakarom, Teodorih postaje kralj Italije kao mandator Istočnorimskog carstva. Gotsko stanovništvo nije ravnomerno naselilo Italiju. Najveći deo naselio je Padsku niziju, Liguriju i Severnu Toskanu. Naselili su i Istru, Dalmaciju i severnu Hrvatsku (između Save i Drave). Goti se nisu izmešali sa rimskim stanovništvom u Italiji. Rimski senat je formalno smatran za najviši organ u državi, ali je on rešavao samo pitanja iz života grada Rima. Teodorih je bio poglavar i Gota i Rimljana. On je za Ostrogote bio kralj, a za Rimljane doživotni (ali ne i nasledni) vršilac carskih kompetencija.
Teodorih je svojoj vlasti podvrgao deo Alamana, a Burgunde potisnuo u Provansi na reku Drom. Bio je poznat i po sklapanju političkih brakova. Zbog toga je u prve dve decenije 6. veka bio najmoćnija ličnost Zapadne Evrope. Širenje poseda ostrogotske aristokratije na račun Rimljana doveo je do neprijateljstva Ostrogota i Rimljana. Godine 523. vizantijski car Justin je doneo edikt po kome su svi jeretici isključeni iz državne uprave. Time je arijanstvo Ostrogota stavljeno van zakona. Bio je to uzrok za izbijanje rata. Teodorih umire 30. avgusta 526. godine. Nasledio ga je maloletni unuk Atalarik umesto koga je kao regent vladala njegova majka, Amalasunta. Amalasunda se udala za svog rođaka Teodahada kako bi obezbedila vernost plemstva. Teodahat je odmah nakon ženidbe utamničio Amalasundu. Vizantijski car Justinijan iskoristio je to kao povod za objavu rata. Dvadesetogodišnji rat doveo je do sloma Ostrogotske države.
Kraljevi uredi
Vidi još uredi
Literatura uredi
- Andrić, Stanko (2002). „Južna Panonija u doba velike seobe naroda”. Scrinia Slavonica. 2: 117—167.
- Gračanin, Hrvoje (2006). „Goti i južna Panonija”. Scrinia Slavonica. 6: 83—126.
- Gračanin, Hrvoje (2007). „Gepidi, Heruli, Langobardi i južna Panonija”. Scrinia Slavonica. 7: 7—64.
- Gračanin, Hrvoje; Škrgulja, Jana (2016). „Etnički identiteti u južnoj Panoniji i Dalmaciji u Justinijanovo doba”. Povijesni prilozi. 50: 9—46. Arhivirano iz originala 17. 12. 2018. g. Pristupljeno 17. 12. 2018.
- Zečević, Nada (2002). Vizantija i Goti na Balkanu u IV i V veku. Beograd: Vizantološki institut SANU.
- Linč, Džozef H. (1999). Istorija srednjovekovne crkve. Beograd: Clio.
- Meyendorff, John (1989). Imperial unity and Christian divisions: The Church 450-680 A.D. The Church in history. 2. Crestwood, NY: St. Vladimir's Seminary Press.
- Majendorf, Džon (1997). Imperijalno jedinstvo i hrišćanske deobe: Crkva od 450. do 680. godine. Kragujevac: Kalenić.
- Milošević, Petar (2001). Arheologija i istorija Sirmijuma. Novi Sad: Matica srpska.
- Ostrogorski, Georgije (1969). Istorija Vizantije. Beograd: Prosveta.
- Várady, László (1969). Das Letzte Jahrhundert Pannoniens (376–476). Amsterdam: Verlag Adolf M. Hakkert.
- Wozniak, Frank E. (1981). „East Rome, Ravenna and Western Illyricum: 454-536 A.D.”. Historia: Zeitschrift für Alte Geschichte. 30 (3): 351—382.
Spoljašnje veze uredi
- Mapa Kraljevine Ostrogota u Panoniji
- Mapa Kraljevine Ostrogota u Italiji Arhivirano na sajtu Wayback Machine (5. mart 2016)
