Kruna Aćimović
Kruna Dragojlović-Aćimović (Bosanski Brod, 2. avgust 1874 − 18. januar 1956. Sarajevo)[1] bila je srpska i jugoslovenska profesorka i prevodilac. Ona je prva žena u Srbiji koja je završila fakultet.
Kruna Aćimović | |
|---|---|
| Datum rođenja | 2. avgust 1874. |
| Mjesto rođenja | Bosanski Brod, Austrogarska |
| Datum smrti | 18. januar 1956. (81 god.) |
| Mjesto smrti | Sarajevo, FNRJ |
| Zanimanje | profesor |
| Nagrade |  Orden Svetog Save |
Biografija
urediPorijeklom je iz sela Brodac kod Bijeljine. Zahvaljujući komandantu Drinske divizije generalu Ranku Alimpiću je za vrijeme srpsko-turskog rata 1876 - 1878, kao 8-godišnje siroče sklonjena ispred turske odmazde i prebačena sa starijom sestrom Jelenom i drugom djecom slične sudbine u Kraljevinu Srbiju, a odatle poslana u Rusiju. Završila je gimnaziju u Moskvi 1887, kao pitomac ruske vlade. Posle 11-godišnjeg školovanja u Moskvi, gde je učila i strane jezike i sviranje na klaviru, ona je 1887. tamo maturirala, te se vraća u otadžbinu.
Uz odobrenje ministra prosvjete Kraljevine Srbije Alimpija Vasiljevića upisuje se u Beogradu na Filološko-istorijski odsjek Velike škole (1887- 1891). Tokom školovanja, osim od skromne stipendije, izdržavala se dajući časove ruskog jezika. O tome je dugo vremena docnije, novembra 1931. profesor Kruna Aćimović - priloživši 300.- din. za izgradnju novog Doma studentkinja u Beogradu - napisala i sljedeće: "...pročitavši o bedi i nevolji današnjih studentkinja silno me je potreslo i odmah mi je izašlo pred oči moje školovanje na Velikoj školi, kada sam se patila kao crv, dajući časove iz ruskog jezika za 20 dinara mesečno, da samo dovršim više obrazovanje. Držala sam da će moje buduće koleginice biti bolje sreće, ali i one pođoše mojim tragom i nadam se da će i njih jednom ogrejati sunce..."[2] Ona i Leposava Bošković bile su prve žene u Srbiji koje su završile Veliku školu.[3]
Završivši studije udaje se za sudiju Apelacije Živka Aćimovića, a 1891. "stupa u državnu službu i tako krči put ženskinju sa fakultetskom spremom".[2]
Dobila je najprije zvanje predavača u Višoj ženskoj školi u Kragujevcu (1891 - ]894). Da bi stekla zvanje profesora 1894. polaže i profesorski ispit "većinom glasova, odlično", iz grupe: ruski jezik sa literaturom, opšta istorija i istorija Srba, i francuski jezik. Predavala je ruski jezik. Kao profesor i pedagog bila je, prema sjećanju svojih bivših učenica, stroga i pravična, a zbog njene ljudske topline đaci su je zvali "majka Kruna".
Bila je upravnica (1894-1897) i učiteljica (1897-1905) Više ženske škole u Kragujevcu.[1] Predavala je ruski jezik, ali i prevodila ruske pisce, naročito Čehova. Sarađivala je i sa sarajevskim književno-kulturnim časopisom "Bosanska vila". Sa 32 godine staža u službi penzionisana je 1924. godine kao profesorka Prve ženske Gimnazije u Beogradu (1905-1924). Za svoj predan rad u školi odlikovana je Ordenima Svetog Save V i IV stepena.
Godine 1931. Kruna Aćimović i njena koleginica sa studija Leposava Bošković doživjele su veliko priznanje kada je 29. marta "Udruženje univerzitetski obrazovanih žena Beograda", obilježilo njihov jubilej "40-tu godišnjicu položenih ispita prvih žena na Univerzitetu". Izabrane su za počasne članice Udruženja. Kruna Aćimović boravila je povremeno i u rodnoj Bosni u Sarajevu. Tu je i preminula u devedesetoj godini života, 1956. kod kćerke Mare, ljekarke i zeta Šukrije Kurtovića, pravnika. Sahranjena je na sarajevskom groblju.[4]
Reference
uredi- ^ a b Enciklopedija Republike Srpske. 1, A-B. Banja Luka: Akademija nauka i umjetnosti Republike Srpske. 2017. str. 146. ISBN 978-99938-21-92-2.
- ^ a b Kolaković, dr Vasilija (1978). „Bosanka od Bijeljine, jedna od prve dve fakultetski obrazovane žene Beograda i Srbije”. Godišnjak grada Beograda. XXV: 291.
- ^ Božinović, Neda (1996). Žensko pitanje u Srbiji u XIX i XXveku. Beograd: "Devedesetčetvrta" : "Žene u crnom". str. 58. ISBN 86-82449-09-9.
- ^ Lazić, Tanja (2012). Žene u istoriji Semberije. Beograd: Organizacija žena „Lara“. str. 114—115. ISBN 978-99938-639-3-9.
