Википедија

Mazačo

италијански сликар

Mazačo (ital. Masaccio),[1][2][3] rođen kao Tomazo di ser Đovani (ital. Tommaso di ser Giovanni di Mone Cassai, Masaccio; San Đovani Valdarno, 21. decembar 1401. — Rim, 1428) uz Đota važi za najznačajnijeg italijanskog slikara rane Renesanse. Posebno je poznat po svojim realističnim freskama. Prema Vazariju, Mazačo je bio najbolji slikar svoje generacije zbog svoje veštine imitacije prirode, rekreacije realističnih figura i pokreta, kao i ubedljivog osećaja za trodimenzionalnost.[4] On je koristio aktove i ranimiranje u svojim figurama. Ovo se retko dešavalo pre njega.[5]

Tomazo di ser Đovani di Mone Kasai
Lični podaci
Datum rođenja(1401-12-21)21. decembar 1401.
Mesto rođenjaSan Đovani Valdarno, Firentinska republika
Datum smrti1428.(1428-Nedostaje neophodni parametar 1, mesec!-00) (26/27 god.)
Mesto smrtiRim, Papska država
Umetnički rad
PravacRenesansa
EpohaSlikarstvo Renesanse
RegijaItalijansko slikarstvo
Uticaji odĐota, Bruneleskija, Donatela
Uticao naFirentinsku školu slikarstva
Najvažnija dela
Izgon iz raja, freska iz 1426/27

Od oko 1417. godine Mazačo je živeo u Firenci, gde se slikarstvu učio kod Mazolina. Tu je dobio nadimak Mazačo, što znači Veliki Tomazo, da bi se razlikovao od učitelja (Mazolino znači Mali Tomazo). Godine 1422. postao je član slikarskog ceha. Naučio je matematičke principe perspektive od arhitekte Bruneleskija, a od Donatela je preuzeo realistično predstavljanje ljudskih figura u prostoru. Na njihov nagovor je 1423. godine boravio i učio u Rimu.

Mazačo i Mazolino su 1425—28. oslikali kapelu Brankači u firentinskoj crkvi Santa Marija del Karmine. Tu su predstavili život apostola Petra. Tu se nalaze scene Svetog Petra kako isceljuje bolesne svojom senkom, drži propovedi, vaskrsava mrtve i najpoznatija freska u kapeli - Poreski novčić. Ova kolosalna dela je impresivno po svojoj ekspresivnosti, upotrebi perspektive i boje, tako da je služilo kao inspiracija za generacije kasnijih umetnika, poput Mikelanđela. Freske koje Mazačo nije završio zbog prerane smrti, završio je Filipino Lipi.

Godine 1426. izradio je poliptih za crkvu Santa Marija del Karmine u Pizi, a 1425. godine naslikao je znamenitu fresku Sveto trojstvo u crkvi Santa Marija Novela u Firenci. To je prvi primer upotrebe linearne perspektive u slikarstvu i anatomski preciznog prikaza ljudskog tela.

Mazačo je umro u leto 1428. godine sa samo 27 godina života.[6] Nakon što je čuo za Mazačovu smrt, Filipo Bruneleski je izjavio: „Pretrpeli smo veliki gubitak.[5]

U svojim freskama je upotrebom perspektive, boje, svetlosti i realističnim prikazom postigao do tada neviđene efekte i stvorio novi slikarski jezik. I pored svoje rane smrti, Mazačova umetnost je ostavila snažan i trajan pečat na umetnost Renesanse. Udaljio je italijansko slikarstvo od idealizma i dekorativnosti gotičke umetnosti, i približio ga prirodi i idejama humanizma.

Rani život uredi

Mazačo je rođen u porodici Đovani di Simone Kasaj i Jakopa di Martinoco u Kastel San Đovani di Altura, sada San Đovani Valdarno (danas deo provincije Areco, Toskana).[7] Njegov otac je bio notar, a majka kćerka gostioničara iz Barberina di Muđela, grada nekoliko milja severno od Firence. Njegovo porodično ime, Kasaj, potiče od zanata njegovog dede po ocu Simona i ujaka Lorenca, koji su bili stolari (casse, dakle cassai). Mazačov otac je umro 1406. godine, kada mu je bilo samo pet godina; kasnije te iste godine rođen je njegov brat, nazvan Đovani (1406–1486) po njihovom ocu. On je takođe trebalo da postane slikar, sa nadimkom lo Šegija što znači „iver“.[8] Mona Jakopa se 1412. godine udala za ostarelog apotekara, Tedeska di maestra Fea, koji je već imao nekoliko ćerki, od kojih se jedna kasnije udala za dokumentovanog slikara iz Kastel San Đovanija, Marioto di Kristofana (1393–1457).

Ne postoje dokazi o Mazačovom umetničkom obrazovanju,[9] međutim renesansni slikari su tradicionalno započinjali karijeru šegrtovanjem kod poznatog majstora sa oko 12 godina. Mazačo bi verovatno morao da se preseli u Firencu da bi stekao obuku, ali njegovo prisustvo nije dokumentovano u gradu sve dok se 7. januara 1422. nije pridružio cehu slikara (Arte de' Medici e Speziali) kao samostalni majstor, potpisujući se kao „Masus S. Johanis Simonis piktor populi S. Nikola de Florencija“.

Rani radovi uredi

Prva dela koja se pripisuju Mazaču su triptih San Đovenale (1422), koji se sada nalazi u Mazačovom Muzeju svete umetnosti[10] u Kaši di Ređelo kod Firence, i Bogorodica i dete sa Svetom Anom (Sant'Ana Meterza) (oko 1424) u Ufizi.

 
Triptih San Đovenale (1422)

Oltarska slika San Đovenale otkrivena je 1961. godine u crkvi San Đovenale u Kaši di Ređelo, veoma blizu Mazačijevog rodnog grada. Na centralnom panelu su prikazana Bogorodica i dete sa anđelima, Sv. Vartolomej i Vlaho na levoj tabli, a Sv. Juvenal (tj. San Đovenale) i Entoni Abot u desnom panelu. Slika je izgubila veliki deo svog prvobitnog okvira, i njena površina je jako izgrebana.[11] Ipak, Mazačova briga da sugeriše trodimenzionalnost kroz volumetrijske figure i skraćene forme je očigledna i predstavlja oživljavanje Đotovog pristupa, a ne nastavak savremenih trendova.

 
Masolino i Mazačo, Bogorodica i Dete sa Svetom Anom (oko 1424), Ufici

Drugi rad je možda bila prva Mazačova saradnja sa starijim i već poznatim umetnikom Masolinom da Panikalom (1383/4 – oko 1436). Okolnosti saradnje dvojice umetnika su nejasne; pošto je Masolino bio znatno stariji, čini se verovatnim da je pod svoje okrilje doveo Mazača, ali je podela ruku u Bogorodici i Detetu sa Svetom Anom toliko izražena da je teško videti starijeg umetnika kao kontrolnu figuru u ovoj komisiji.[12] Veruje se da je Masolino naslikao lik Svete Ane i anđela koji drže počasni plašt iza nje, dok je Mazačo naslikao važniju Bogorodicu i Dete na njihovom prestolu. Masolinove figure su delikatne, graciozne i pomalo ravne, dok su Mazačove čvrste i krupne.

Odabrani radovi uredi

 
Bogorodica sa pseudoarapskim oreolom, od Masakija (1426).[13]

Reference uredi

  1. ^ "Masaccio" Arhivirano na sajtu Wayback Machine (1. jun 2019) (US) and „Masaccio”. Oxford Dictionaries. Oxford University Press. Pristupljeno 1. 6. 2019. 
  2. ^ „Masaccio”. The American Heritage Dictionary of the English Language (5th izd.). Boston: Houghton Mifflin Harcourt. 2014. Pristupljeno 1. 6. 2019. 
  3. ^ „Masaccio”. Merriam-Webster Dictionary. Pristupljeno 1. 6. 2019. 
  4. ^ Giorgio Vasari, Le Vite de' piu eccellenti pittori, scultori ed architettori, ed. Gaetano Milanesi, Florence, 1906, II, 287–288.
  5. ^ a b Vasari, Giorgio, "The Lives of the Artists" Translated by Julia Conaway Bondanella and Peter Bondanella, Oxford World Classics.
  6. ^ „The Guardian, Masaccio, the old master who died young”. TheGuardian.com. 7. 7. 2008. 
  7. ^ John T. Spike, Masaccio, New York: 1996, 21–64, and Diane Cole Ahl, The Cambridge Companion to Masaccio, Cambridge, 2002, 3–5.
  8. ^ On Giovanni's career, see Luciano Bellosi and Margaret Haines, Lo Scheggia, Florence, 1999.
  9. ^ Vasari (II, 295) implies that Masolino was Masaccio's teacher, but the earliest known work by Masaccio (the San Giovenale Triptych) is painted in a style so different from Masolino's approach that it is hard to tie the two together (Luciano Berti, "Masaccio 1422," Commentari 12 (1961) 84–107. Scholars cannot agree on any teacher for the young artist, though several names (Mariotto di Cristofano, Bicci di Lorenzo, Niccolo di ser Lapo) have been put forward. Recently scholars have also suggested that he may have trained as a manuscript illuminator. Roberto Bellucci and Cecilia Frosinini, "Masaccio: Technique in Context," in The Cambridge Companion to Masaccio, ed. Diane Cole Ahl, Cambridge, 2002, 105–122.
  10. ^ Museum of Sacred Art in Cascia
  11. ^ Roberto Bellucci and Cecilia Frosinini, "The San Giovenale Altarpiece," in The Panel Paintings of Masolino and Masaccio, ed. Carl Brandon Strehlke, Milan, 2002, 69–79; Dillian Gordon, "The Altarpieces of Masaccio," in The Cambridge Companion to Masaccio, ed. Diane Cole Ahl, Cambridge, 2002, 124–126.
  12. ^ Roberto Longhi, "Fatti di Masolino e di Masaccio," Critica d'arte 25-6 (1940) 145–191.
  13. ^ Mack, str. 66

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Mazačo na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Мазачо&oldid=27554898”