Manastir Vlatadon
Manastir Vlatadon (grč. Μονη Βλαταδων) je pravoslavni manastir Carigradske patrijaršije, koji se nalazi u blizini starih gradskih zidina u Solunu. 1988. godine uključen je u listu svetske kulturne baštine UNESKO.
Osnivači manastira su bili braća Dorotej i Marko Vlatadi, učenici svetog Grigorija Palame. Posvećen je Preobraženju, što se povezuje sa teološkom teorijom o nestvorenoj svetlosti Preobraženja svetog Grigorija.
Manastriski hram je građen u periodu od 1351.-1354. godine. Značajnu podršku za izgradnju hrama pružila je carica Ana Savojska, koja se doselila u Solun posle smrti muža, Andronika III Paleologa.
Unutrašnjost crkve je ukrašena freskama u periodu od 1360.-1380. godine. Kada su Turci prvi put zauzeli Solun 1387. crkva je pretvorena u džamiju, nakon zauzimanja Soluna drugi put 1430. nastavila je da funkcioniše kao pravoslavni manastirski objekt za sve vreme turske vladavine.
Tokom 16. veka manastir je dobio privilegije od patrijarha Josifa II i Jeremije II kao patrijaršijski metoh. 1633. godine carigradski patrijarh Kiril Lukaris pridodao ga je metohu manastira Iviron na Svetoj Gori, ali je 1648. patrijarh Joanikije III vratio status manastira.
Manastirski hram je teško oštećen u zemljotresu 1978. godine, a kasnije je obnovljen. Najstariji delovi su: Kapela Svetih apostola Petra i Pavla, kupola i unutrašnji južni zid hrama. Manastir poseduje veliku kolekciju vizantijskih ikona.
Manastir je danas poznat po Patrijaršijskoj ustanovi Svetootačkih Istraživanja, koja je osnovana 1965. od strane patrijarha Atinagore i predstavlja Teološki naučni zavod Carigradske patrijaršije sa značajnom bibliotekom. Tokom radova na obnovi 1983. godine, otkrivene freske iz 11. veka.
