Википедија

Marko Perković Tompson

хрватски кантаутор

Marko Perković (Čavoglave, 27. oktobar 1966), poznatiji po nadimku Tompson, je hrvatski muzičar koji je od 1991. godine glavni vokalista grupe Thompson.[1]

Marko Perković
Perković 2013. godine
NadimakTompson
Datum rođenja(1966-10-27)27. oktobar 1966. (57 god.)
Mesto rođenjaČavoglave, SR Hrvatska, SFR Jugoslavija
Zanimanjekantautor
Aktivni period1991—danas
Supružnik
Deca5
Muzička karijera
Žanr
Instrumentivokali
Izdavačke kućeCroatia Records
Povezani članciThompson
Veb-sajtwww.thompson.hr

Učestvovao je u Ratu u Hrvatskoj (1991—1995), tokom kojeg je karijeru započeo nacionalističkom pesmom „Bojna Čavoglave”. Godine 2002. započinje svoju prvu veliku turneju nakon objavljivanja albuma E, moj narode. Od 2005. godine organizuje nezvaničnu proslavu Dana pobede u rodnom mestu Čavoglave.

Tokom svoje karijere, Perković je izazvao kontroverze u medijima zbog svojih nastupa i pesama, od kojih neke veličaju i promovišu hrvatsku fašističku ustašku diktaturu iz Drugog svetskog rata.[2][3][4]

Detinjstvo i mladost uredi

Perković je rođen 1966. godine u Čavoglavama (tadašnja SR Hrvatska, SFR Jugoslavija). Njegovi roditelji su Marija i Ante. Retko je viđao oca, koji je radio kao gastarbajter u Nemačkoj i retko dolazio kući. Gimnaziju je završio u Splitu. Hrvatska je 1991. proglasila nezavisnost od Jugoslavije, što je izazvalo Rat u Hrvatskoj. Pridružio se Zboru narodne garde gde je dobio američki automat tompson, koji je postao nadimak koji su mu dali njegovi saborci.

Karijera uredi

Glavni članak: Thompson (muzička grupa)

Dok je branio rodno selo, Perković se inspirisao da napiše jednu od najpopularnijih pesama tokom rata; „Bojna Čavoglave”, čime je započeo svoju muzičku karijeru. Godine 1992. Perković je održao koncerte širom Hrvatske, a iste godine objavio je i svoj prvi album. Nastavio je da piše pesme za podizanje morala tokom rata. Godine 1995. vratio se u Hrvatsku kopnenu vojsku i 142. drnišku brigadu i postao jedan od prvih vojnika koji je ušao u osvojene gradove Drniš i Knin tokom operacije Oluja.

U septembru 2002. godine je održao do tada najveći koncert na stadionu Poljud u Splitu, sa oko 40,000 posetilaca.[5]

U junu 2007. godine je održao koncert na stadionu Maksimir u Zagrebu, sa 60,000 gledalaca, koji je prenošen uživo na državnoj televiziji HRT Plus sa dodatnim plaćanjem, a snimak koncerta je emitovan na glavnom kanalu HRT nekoliko dana kasnije.[6]

Kao svoje glavne umetničke uzore, Perković je naveo Matu Bulića, Nightwish, Iron Maiden, AC/DC i Dream Theater.[7]

Tekstovi njegovih pesama često imaju patriotske teme i tiču se religije, porodice, rata u Hrvatskoj 90-ih, politike i medijima, ali takođe i spominju ratne zločine nad srpskim stanovništvom.[8] Nakon što su optuženi kao podržavaoci neonacizma 2004. godine, lokalne vlasti u Amsterdamu su zabranile koncert grupe, iako je grupa uspešno održala kocert u Roterdamu.[9]

U septembru 2009. godine, koncert Tompsona u švajcarskom gradu Lucernu je bio otkazan nakon što je Socijaldemokratska partija Švajcarske pozvala na hitno saopštenje povodom Tompsonovog koncerta, prozivajući Perkovića kao fašistu.[10] To je dovelo do toga da je mu je bilo zabranjeno da drži koncerte u Švajcarskoj, nakon što je Švajcarski servis za analizu i prevenciju (DAP) izjavio da tekstovi Perkovićevih pesama veličaju ustaše i Nezavisnu Državu Hrvatsku. Kasnije je zabrana ukinuta i on je nastavio održavati koncerte u Švajcarskoj.[11]

 
Dečak sa majicom ustaške Crne legije na Tompsonovom koncertu

Pošto je Švajcarska članica Šengenskog ugovora, Tompson je bio zabranjen ulaz u sve šengenske države članice na tri godine, kao što je potvrdila Mišel Čerkone, portparol potpredsednika Evropske komisije.[12]

Perković je podstaknuo kontroverzu zbog navodnog izvođenja pesme Jasenovac i Gradiška Stara, koja otvoreno slavi ustaški režim i genocid nad Srbima za vreme Drugog svetskog rata u Nezavisnoj Državi Hrvatskoj.[13] Centar Simon Vizental je pokrenuo žalbu protiv Hrvatske radio-televizije zbog javnog prenosa koncerta pevača koji je optužen za nostalgiju za ustaškim režimom, iako Perković odbija svaku povezanost sa tim vremenskim periodom. Žalba je bila ignorisana.[14] Perković poriče da je napisao i izvodio tu pesmu, tvrdeći da je on „muzičar, a ne političar”.[15]

Neki od njegovih obožavalaca su poznati ultranacionalisti, što se vidi po ustaškim uniformama (uključujući crne ustaške kape), oznakama i zastavama. Pesmu Bojna Čavoglave Perković počinje ustaškim pozdravom „Za Dom! — Spremni!”.[16] U leto 2015. godine, Perković je održao kocert u Kninu, ispred 80,000 posetilaca, u sklopu proslave 20. godišnjice operacije Oluja, gde su mnogi u publici pevali ustaške pesme i skandirali „Ubij Srbina!” i „Idemo ustaše!”.[16]

Uključenje Perkovića i njegove grupe u proslavu uspeha Hrvatske fudbalske reprezentacije na Svetskom prvenstvu 2018. godine je izazvalo kontroverze i kritike.[17]

Perkovićevo navodno veličanje ustaša je dovelo do toga da ga neke publikacije, uključujući i Centar Simon Vizental, označe kao fašističkog pevača.[2][3][4]

Diskografija uredi

Studijski albumi uredi

  • 1992 — Bojna Čavoglave
  • 1992 — Moli mala
  • 1995 — Vrijeme škorpiona
  • 1996 — Geni kameni
  • 1998 — Vjetar s Dinare
  • 2002 — E, moj narode
  • 2006 — Bilo jednom u Hrvatskoj
  • 2011 — Glazba iz filma Jozef
  • 2013 — Ora et labora

Kompilacijski albumi uredi

  • 2001 — The best of
  • 2003 — Sve najbolje
  • 2008 — Druga strana
  • 2015 — The best of collection
  • 2016 — Antologija

Koncertni albumi uredi

  • 2002 — Turneja: E, moj narode
  • 2007 — Turneja: Bilo jednom u Hrvatskoj
  • 2013 — Turneja: Ora et labora

Reference uredi

  1. ^ „Marko Perković Thompson: Čavoglavac - Društvo - Dnevni list Danas” (na jeziku: srpski). 2017-05-20. Pristupljeno 2023-09-03. 
  2. ^ a b Maldini, Pero; Paukovic, Davor (2016). Croatia and the European Union: Changes and Development. Routledge. str. 73. ISBN 978-1-31715-697-0. „Curiously, on the date of Croatia's accession to the EU. neo-fascist singer Marko Perkovic Thompson organized a concert in Split as an alternative to official celebration...” 
  3. ^ a b Adar, Shaul (24. 7. 2018). „Croatia's National Soccer Team Celebrates With a Nazi-supporting, Fascist Singer, Dividing the County”. Haaretz. 
  4. ^ a b „Wiesenthal Center Slams Inclusion Of Fascist Singer Thompson In Croatian Football Team Celebration/ Reception In Zagreb”. Simon Wiesenthal Center. 18. 7. 2018. 
  5. ^ „Thompson zapjevao pred 40.000 ljudi”. Večernji list. 16. 9. 2002. 
  6. ^ „S Thompsonom pjevalo 60.000 ljudi”. Večernji list. 18. 6. 2007. 
  7. ^ Thompson: "God-willing, maybe I'll sing in English" Arhivirano 2014-02-22 na sajtu Wayback Machine, Slobodna Dalmacija, 17 April 2008; retrieved 24 April 2008.
  8. ^ Wood, Nicholas (2. 7. 2007). „Fascist Overtones From Blithely Oblivious Rock Fans”. New York Times. Pristupljeno 2. 7. 2007. „On a hot Sunday evening in June, thousands of fans in a packed stadium here in the Croatian capital gave a Nazi salute as the rock star Marko Perkovic shouted a well-known slogan from World War II. At a recent concert in Zagreb, some fans of ... Perkovic wore the black caps of Croatia's World War II Nazi puppet government, known as the Ustaše. Some of the fans were wearing the black caps of Croatia's infamous Nazi puppet Ustaše government, which was responsible for sending tens [sic] of thousands of Serbs, Gypsies and Jews to their deaths in concentration camps.” 
  9. ^ „Alert!: Croatian hate music group banned in Netherlands”. Xs4all.nl. Arhivirano iz originala 15. 3. 2010. g. Pristupljeno 18. 4. 2012. 
  10. ^ Anamarija Kronast (29. 9. 2009). „Ne žele "fašiste": Thompsonu zabranjen koncert i ulaz u Švicarsku” [They want no "fascists": Thompson's concert banned and entry to Switzerland declined]. Nacional. Arhivirano iz originala 9. 6. 2012. g. Pristupljeno 18. 4. 2012. 
  11. ^ „Thompson održao koncert u Švicarskoj, više ga ne optužuju da veliča fašiste” [Thompson held a concert in Switzerland, they are no longer accusing him of glorifying fascists]. Večernji list. 8. 12. 2015. 
  12. ^ „Thompson čak tri godine ne može ući ni u Europsku uniju”. Večernji list (na jeziku: Croatian). 30. 9. 2009. Pristupljeno 7. 9. 2014. 
  13. ^ „Croatia scores own goal after World Cup success”. Financial Times. 21. 7. 2018. Pristupljeno 28. 7. 2019. 
  14. ^ "Wiesenthal Center slams Croatian star nostalgic for pro-Nazi regime"; accessed 5 March 2014.
  15. ^ „Backgrounder: Marko Perković and Thompson”. Anti-Defamation League. Arhivirano iz originala 29. 10. 2008. g. Pristupljeno 22. 10. 2008. 
  16. ^ a b Milekic, Sven (6. 8. 2015). „Croats Chant Anti-Serb Slogans at Nationalist Concert”. Balkan Insight. BIRN. 
  17. ^ Gadzo, Mersiha (18. 8. 2018). „How Croatia's World Cup party highlighted 'fascist nostalgia'”. Al Jazeera. 

Spoljašnje veze uredi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Марко_Перковић_Томпсон&oldid=27699074”