Mezi
Mezi ili Mizi (lat. Moesi, grč. Μυσοί), Mežani ili Mižani, su bili tračko pleme koje je u 1. veku p. n. e. naseljavalo oblast između Donjeg Dunava i planine Balkan.
Pokoreni su od rimskog imperatora Marka Krasa 29. godine p. n. e. i kasnije romanizovani.
Po osvajanju Mezije, Kras je pretvara u rimsku provinciju koja se prostirala na današnjoj teritoriji uže Srbije. Dalji napredak ova provincija doživljava u vreme cara Tiberija kada se proširuje na prostor današnje Srbije i sever današnje Bugarske sve do ušća Dunava u Crno more a na jugu se prostire do planine Balkan. Pod vladavinom cara Domicijana Mezija je podeljena na Meziju Superior (Gornja Mezija) i Meziju Inferior (Donja Mezija).
Poreklo uredi
Pretpostavlja se da su tokom bronzanog doba Mizi naseljavali zemlje istočno od Morave i Dunava, a kasnije migrirali na jugoistok u Malu Aziju, sve do Mesopotamije, o čemu svedoče arheološka nalazišta Brnjičke grupe. Herodot u svojim spisima govori da su pred Trojanski rat Mizi prešli Bosfor i došli do Jonskog mora[1]. Nakon propasti Hetitske države počeo je drugi talas migracije Miza ka Maloj Aziji. Nakon napuštanja Male Azije dolaze na Balkan krajem 13—12. veka p. n. e, i tamo nalaze Hetitsku imperiju u stanju propadanja.[2]
Homer u svojoj „Ilijadi“ pominje Mize kao saveznike Trojanaca. Strabon govor o njima da su došli sa Dunava tokom Trojanskog rata i naselili mesta gde su pre njih živeli Frigijci[3]. Po njima se područje na severozapadu zove Mezija. Njihov jezik, po Strabonu, je bio „mešavina“ su frigijskog i lidijskog jezika.
Antika uredi
U doba rane antike Mezi su bili pod vlašću kraljeva drevne Makedonije i očigledno doživeli znatan starogrčki uticaj.
Posle osvajanja Makedonije i dalje širenje carstva, Rimljani počinju da ratuje sa podunavskim plemenima. Mezi se tada udružuju u saveze sa srodnim ilirsko-tračkim plemenima, sa kojim su do tada imali zategnute odnose zbog sukoba oko pašnjaka. Tako su često bili u sukobu sa Skordiscima, Tribalima, Besima i dr. Najpoznatiji centar zajednice plemena Meza je duž reke Cibrice u Bugarskoj.
Reference uredi
- ^ Gerodot, Istoriя, 7, 20
- ^ K. Bittel, Die archäologische Situation in Kleinasien um 1200 v. Chr. und während der nachfolgenden vier Jahrehunderte. — Griechenland,. die Ägäis und die Levante während der «Dark Ages». Wien, Verlag der Österr. Akad. d. Wiss.: 1983, 25 — 65.
- ^ Strabon, Geografiя, VII, 3.10; XII,3.3
Literatura uredi
- Mirković, Miroslava (1981). „Rimsko osvajanje i organizacija rimske vlasti”. Istorija srpskog naroda. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 66—76.
- Papazoglu, Fanula (1969). Srednjobalkanska plemena u predrimsko doba: Tribali, Autarijati, Dardanci, Skordisci i Mezi (1. izd.). Sarajevo: Akademija nauka i umjetnosti Bosne i Hercegovine.
- Papazoglu, Fanula (1980). „O helenizaciji i romanizaciji”. Glas SANU. 320 (2): 21—36.
- Srejović, Dragoslav (2002). Iliri i Tračani: O starobalkanskim plemenima. Beograd: Srpska književna zadruga.