Milisav Lutovac

Milisav V. Lutovac (Dapsići, 1901 — Beograd, 1988) bio je srpski geograf i akademik SANU.

Milisav Lutovac
Lični podaci
Datum rođenja	7. mart 1901.
Mesto rođenja	Dapsići, Osmansko carstvo
Datum smrti	avgust 1988.
Mesto smrti	Beograd, SFRJ

Biografija

Rođen je 7. marta 1901. godine u zemljoradničkoj porodici koja je živela u selu Dapsiću kod Berana (Ivangrad).

Školovanje

Osnovnu školu učio je u mestu rođenja i Budimlju, dok je prvi razred gimnazije okončao 1915. godine u Beranama. Usled Prvog svetskog rata ovo obrazovanje je mogao nastaviti tek 1919. godine u Beranama gde je i maturirao 1924. godine. Tokom poslednjih godina studija imao je nameštenje u Etnografskom muzeju i Etnološkom seminaru, posebnim zauzimanjem Jovana Cvijića i Jovana Erdeljanovića. Po diplomiranju imao je postavljenje za suplenta III Beogradske gimnazije ali je dodeljen na rad Geografskom zavodu Univerziteta, gde se usavršavao godinu i po dana, pripremajući doktorat. Sa tezom Privreda, saobraćaj, i naselja u Rožaju i Bihoru . Ppoložio je doktorski ispit 29. novembra 1929. godine, pred tročlanom komisijom (Nedeljko Košanin, Pavle Vujević i Borivoje Ž. Milojević). Vrlo pozitivno ocenjena ista teza je, nepunu godinu dana kasnije, objavljena kao sv. 8 Posebnih izdanja Geografskog društva u Beogradu.

Nakon dvogodišnjeg rada (1930 – 1931) kao suplent II muške Gimnazije u ovom gradu, M. V. Lutovac je konkursom izabran za pitomca francuske vlade radi daljeg usavršavanja u antropogeografiji i privrednoj geografiji na Pariskom univerzitetu. Po završetku ovih studija, već 23. marta 1935. godine odbranio je i svoj drugi doktorat pod naslovom La Metohija, Etude degeographie humanie. Doktorat na Sorboni položio je sa najvišom ocenom (tres honorable) pred eminentnom komisijom (tri geografa, De Martone, Demangeone i A. Shole kao i istoričar N. Ajzeman i slavista A Mazon) koja se pohvalno izrazila i o još dva manja rada (Reljef Metohije i Uticaj Pećke Patrijaršije na duhovni i politički život srpskog naroda) koja su obligatno morala biti priložena uz tadašnje doktorske teze na spomenutom Univerzitetu.

Karijera

Kada se vratio u domovinu dr M. V. Lutovac je bio profesor II muške Gimnazije sve do 1937. godine. Tada je na konkursu bio izabran za vanrednog profesora novoosnovane Ekonomsko–komercijalne visoke škole, odnosno sadašnjeg Ekonomskog fakulteta u Beogradu. Po potrebi službe, posle Drugog svetskog rata, bio je profesor u VI muškoj Gimnaziji, Gimnaziji za ratom ometene učenike i Vojnogeodetskom učilištu pri Vojnogeografskom institutu u Beogradu. U tek osnovanom Geografskom institutu Srpske akademije nauka pozvan je na rad u junu 1948. godine, a već u januaru sledeće godine izabran je i postavljen za naučnog saradnika. Za višeg naučnog saradnika biran je 1950. dok je zvanje naučnog savetnika dobio 1959. godine. Godinu dana ranije izabran je i za honorarnog redovnog profesora na Filozofskom fakultetu u Beogradu. Po pozivu a ovim i ukazom osobite časti postavljen je 1961. za stalnog redovnog profesora na označenom filozofskom fakultetu gde je izvodio nastavu iz antropogeografije i ekonomske geografije. Jedno vreme je bio i upravnik katedre za Etnologiju sve do sticanja penzije 1972. godine. Skoro deceniju ranije, odnosno 21. decembra 1961. godine, biran je i za dopisnog člana Srpske akademije nauka. Nakon raspisanog konkursa sredinom aprila 1972. godine, jednoglasno je izabran za direktora maločas pomenutog Geografskog instituta SANU , a tu je dužnost obavljao do kraja 1978. godine

U ovoj najznačajnijoj naučnoj ustanovi Srbije akademik M. V. Lutovac je aktivno sarađivao u više Odbora, u čemu se i ogleda njegova aktivnost na organizaciji naučnog rada u nas. Uz to, on je marljivo radio u Odeljenjima prirodno – matematičkih i društvenih nauka SANU, pošto je u njima bila zastupljena geografija. Istovremeno je predsedavao Odborom za toponomistiku u Međuakademijskom savetu a bio je i član Odbora za publikovanje Cvijićevih dela. Od osnivanja Etnografskog odbora SANU bio je član, a od 1984. godine i njegov predsednik. U tom odboru je rukovodio projektima: Antropogeografske monografije oblasti u Srbiji i Društveno–geografske osobine planina u Srbiji. Osim toga, po pozivu je bio član Odbora za proučavanje sela, Odbora za izučavanje stanovništva, a od 1983. godine bio je imenovan i za člana Odbora za istraživanje Kosova i Metohije. Od pomenute godine stalno je bio konsultovan kao član Komisije za urbanizam i prostorno uređenje teritorija. Bio je i veoma angažovan i u radu Etnografskog instituta SANU, s obzirom da je prvo bio imenovan za člana a zatim i za predsedavajućeg Njegovog Naučnog veća. Istosmislena aktivnost akademika M. V. Lutovca se ogledala i u tradicionalnoj i višestrukoj saradnji u gotovo svim edicijama Srpskog geografskog društva.

Priložen uz ovaj prilog numerisani redosled bibliografskih jedinica zaslužnog geografa M. V. Lutovca je prva i zasad jedina njegova predmetna bibliografija. Ovo stoga što su mu sve prethodno izložene bile utemeljene na hronološkoj distribuciji jedinica u godišnjim zahvatima. Kako su raspoređene po godinama i ove njegove bibliografske jedinice se, opsegom tretmana saopštenih geografskih disciplina, podosta pokazuju u hronološkom smislu. Otuda im je sačinjen spisak istovremeno predmetnog i hronološkog karaktera, što je bio cilj rada u okviru bibliografskog segmenta prezentiranog doprinosa bibliografiji akademika Milisava V. Lutovca. Iskazane bibliografske jedinice su i primereno rasčlanjene tako da omogućavaju olakšano sagledavanje svakog njihovog elementa, čime se mnogo dobija i u ispravnom poimanju referentnog odeljka naučne aparature.

Predmetna bibliografija

• Metodologija naučnog rada u geografskim i srodnim disciplinama
• Istorijska geografija
• Geografija naselja
• Geografija stanovništva
• Ekonomska geografija
• Regionalna geografija
• Etnologija – duhovna kultura
• Etnologija – materijalna kultura
• Geografske transformacije
• Bibliografije
• Kraći zapisi i napisi

1. Jovan Cvijić: Balkansko poluostrvo i južnoslovenske zemlje. Osnovi antropogeografije. Pogovor, (pp. 563 – 576). Beograd, 1966.
2. Poljoprivreda Jugoslavije, Prirodne osnove za poljoprivredu. Poljoprivredna enciklopedija, knj. 2, (s. 555 – 575). Zagreb, 1970.
3. Život i trenutne promene u našim planinama. (pp. 5 – 15). Beograd, 1974.
4. Predgovor. Zbornik radova Geografskog institutaJovan Cvijić SANU, knj. 29, (str. VII – VIII), Beograd, 1977.
5. Etnički procesi u regionima Stare Raške(p. 21 – 22) Beograd, 1980.
6. Osnove prostornog plana SR Srbije. Naučni skupovi u SANU.knj. 20, (pp. 42) Predsedništvo SANU, Beograd, 1980.
7. Jovan Cvijić: Balkansko poluostrvo. Pogovor, Sabrana dela Jovana Cvijića. knj. 2, (pp. 527 – 539). Književne novine SANU, Zavod zaudžbenike i nastavna sredstva, Beograd, 1987.

Spoljašnje veze

• Biografija na sajtu SANU