Nograd (županija)
Nograd (županija), (mađ. Nógrád megye) je jedna od županija regiona velikih ravnica i severne mađarske u Mađarskoj, nalazi se u severnom delu Severne mađarske regije.
| Nogradska županija Nógrád megye | |
|---|---|
 | |
 | |
| Država |  Mađarska |
| Region | Severna mađarska regija |
| Admin. centar | Šalgotarjan |
| Površina | 2.544,18 km2 |
| Stanovništvo | 2008. |
| — broj st. | 210.182 |
| — gustina st. | 82,61 st./km2 |
| Broj opština | 131 |
| Zvanični veb-sajt | |
Županija Nograd svoje granice deli sa Slovačkom i mađarskim županijama Pešta, Boršod-Abauj-Zemplen i Heveš. Površina županije je 2.544,18 km² a sedište županije je grad Šalgotarjan.
Geografija
urediNograd je mađarska županija koja svoje granice deli sa Slovačkom, i na svojoj teritoriji objedinjuje četiri planinska lanca Matru, Berženj, Karanč-Medveš i Čerhat.
Najviši vrh županije je Piskeš-tete sa visinom od 946 m u Matrama i Čovanjoš koji je na granici sa peštanskom županijom, sa visinom od 938 m. Najniža tačka županije se nalazi kod mesta Ipolj, kod slovačke granice u okolini Parašapuste.
Od reka kroz županiju protiču Ipelj, Zađva i Galga. Nograd je relativno siromašan sa vodom, ali je zato dosta bogat sa šumama, čak 40,3% površine je pod šumama, što je ukupno 18% od ukupnih površina Mađarske koje su pod šumama.
Istorija
uredi- Mađarski - Nógrád,
- Latinski - comitatus Neogradiensis,
- Slovački - Novohrad,
- Nemački - Neuburg i Neograd.
Istorijska varmeđa Nograd je dobila ime po nekadašnjoj tvrđavi, danas gradu Nograd. Ime Nograd se prvi put pojavljuje u spisima 1303. godine.
I pored duge istorije, prva županijska kuća je sagrađena 1790. godine u tadašnjem županijskom sedištu u Balašađarmatu. Trijanonskim sporazumom je ova županija izgubila 43% teritorije.
Posle Prvog svetskog rata, 1923. godine, ostaci Nograda su spojeni sa sada već bivšom Hont varmeđom i oformili Nograd i Hont k. e. e. varmeđu, koja je postojala sve do 1938. godine. Posle toga po I bečkom sporazumu, Nograd je dobio nazad teritorije koje su bile do tada u Čehoslovačkoj, sve do 1945. godine, kada je sve vraćeno u granice koje su važile do pre Drugog svetskog rata.
Današnje županijske granice su određene 1950. godine. Nekadašnje teritorije Hont varmeđe su pripojene peštanskoj županiji i jedan deo takođe županiji Heveš. Novo ime županije je postalo Nograd a sedište je iz Balašađarmata prebačeno u Šalgotarjan.
Kotari u županiji Nograd
urediU Nograd županiji postoji 6 kotara.
Kotari u županiji Nograd sa osnovnim statističkim podacima:[1]
| Ime kotara | Sedište | Površina (km²) |
Broj stanovnika (1. januar 2007) |
Broj naselja |
|---|---|---|---|---|
| Balašađarmatski | Balašađarmat | 532,95 | 42.034 | 29 |
| Batonjterenješki | Batonjterenje | 273,64 | 25.660 | 14 |
| Pastoški | Pasto | 551,58 | 33.362 | 26 |
| Retšački | Retšag | 435,04 | 25.784 | 25 |
| Šalgotarjanski | Šalgotarjan | 474,61 | 66.488 | 24 |
| Sečenjski | Sečenj | 277,69 | 19.702 | 13 |
Gradovi sa opštinskom upravom
urediŽupanija Nograd ima 1 gradski okrug, 5 gradova i 125 sela.
- Šalgotarjan Salgótarján, (39.640) (sedište)
Gradovi sa statusom nosioca opštine
uredi(Spisak je po broju stanovnika, popis je iz 2001. godine, kurzivnim tekstom su napisana originalna imena na mađarskom jeziku) a u zagradama je broj stanovnika.
- Balašađarmat Balassagyarmat, (17,906)
- Batonjterenje Bátonyterenye, (15,207)
- Pasto Pásztó, (10,330)
- Sečenj Szécsény, (6,580)
- Retšag Rétság, (3,067)
Opštinska naselja
uredi
|
|
|
|
|
|
Reference
uredi- ^ (Teritorijalna podela: 25. septembar 2007, oblast i broj stanovnika: 1. januar 2007), Kotari u Mađarskoj
