Opština Malo Crniće
Malo Crniće je opština u Braničevskom okrugu u istočnoj Srbiji. Požarevac je udaljen 13 km, Petrovac na Mlavi 25, a Beograd 100.[2] Prema podacima sa poslednjeg popisa 2022. godine u opštini je živelo 8.986 stanovnika[1] (prema popisu iz 2011. bilo je 11.458 stanovnika).[3]
| Opština Malo Crniće | |
|---|---|
 Zgrada SO Malo Crniće
| |
 Grb | |
| Osnovni podaci | |
| Država |  Srbija
|
| Upravni okrug | Braničevski |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo |  8.986 (2022)[1]
|
| Geografske karakteristike | |
| Površina | 271 km2 |
| Ostali podaci | |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Veb-sajt | opstinamalocrnice |
Geografske odlike uredi
Opština Malo Crniće prostire se u dolini reke Mlave u plodonosnoj ravnici Stig. Po obodu opštine se nalaze brda, počeci Homoljskih planina. Nadmorska visina je između 89 i 350 metara. Ravničarski deo opštine zauzima 18.613 hektara (70%), a brežuljkasti deo 7.977 hektara (30%).
U opštini vlada umereno-kontinentalna klima. Prosek letnjih temperatura je 20,5°C, a zimskih 1,23°C.[4] Najviše kiše padne u maju i junu, a najmanje u septembru. Oko 90% voda teče prema reci Mlavi, a 10% prema Peku. U opštini postoje 2 jezera: Zaova i Zmajevac. Teritorija je slabo pošumljena tako da su udari vetra tipično jaki (košava).
Istorija uredi
Prvi pomen naselja ovog kraja nalazi se u turskom Braničevskom tefteru iz 1467.[5] U njemu su popisana sela: Salakovac, Gonje i Donje Crniće, Batuša, Kalište, Kula, Toponica, Kobilje i Malo Gradište (od onih naselja koja i danas postoje). Porodica Bajloni je 1869. ovde podigla Bajlonijev mlin (danas „Mlin Mlava“). Godine 1885-86. sagrađena je prva četvorogodišnja škola u ovom kraju.
Stanovništvo uredi
Stanovništvo Malog Crnića i okoline karakteriše negativan prirodni priraštaj, odliv stanovništva i demografsko pražnjenje.
Opština obuhvata 19 ruralnih naselja sa 11.458 stalna stanovnika od kojih se većina (85%) bavi poljoprivredom. Oko 6.000 ljudi iz ove opštine radi u Zapadnoj Evropi. U opštini rade 4 osnovne škole sa isturenim odeljenjima, i jedna predškolska ustanova.[6] Tu je i jedan dom zdravlja i 6 ambulanti. U Malom Crniću, postoji i Biblioteka "Srboljub Mitić",čiji koreni zalaze u daleku 1879 godinu, kada je u Malom Crniću osnovano provo čitalište pod nazivom "Družbena čitaonica", od strane češke pododice Bajloni.
U sedištu opštine Malo Crniće, istoimenom naselju, održava se godišnji Festival dramskih amatera sela Srbije - Fedras.
Opština prema popisu iz 2022. godine ima 8.986 stanovnika. U opštini živi 7.898 punoletnih stanovnika, a prosečna starost iznosi 48,99 godina (47,15 za muškarce i 50,89 za žene).[7]
Naseljena mesta uredi
Opština Malo Crniće se sastoji od 19 naselja. Najveća naselja u opštini su Smoljinac i Boževac koja jedina imaju preko 1.000 stanovnika, 6 naselja imaju između 500 i 1.000 stanovnika dok 11 imaju ispod 500 stanovnika (od toga dva ispod 100 stanovnika). Sedište opštine nalazi se u Malom Crniću.
| Naselje | Stanovništvo | Promena (%) | |
|---|---|---|---|
| Popis 2011.[3] | Popis 2022.[7] | ||
| Aljudovo | 124 | 87 | -29,84% |
| Batuša | 510 | 387 | -24,12% |
| Boževac | 1.390 | 1.136 | -18,27% |
| Veliko Selo | 401 | 275 | -31,42% |
| Veliko Crniće | 566 | 612 | 8,13% |
| Vrbnica | 377 | 250 | -33,69% |
| Zabrega | 179 | 111 | -37,99% |
| Kalište | 421 | 318 | -24,47% |
| Kobilje | 727 | 473 | -34,94% |
| Kravlji Do | 283 | 212 | -25,09% |
| Kula | 653 | 441 | -32,47% |
| Malo Gradište | 278 | 246 | -11,51% |
| Malo Crniće | 724 | 624 | -13,81% |
| Salakovac | 693 | 613 | -11,54% |
| Smoljinac | 1.462 | 1.199 | -17,99% |
| Toponica | 820 | 624 | -23,90% |
| Crljenac | 838 | 607 | -27,57% |
| Šapine | 898 | 675 | -24,83% |
| Šljivovac | 114 | 96 | -15,79% |
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ a b v Nacionalna pripadnost, podaci po opštinama i gradovima (PDF). publikacije.stat.gov.rs. Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. Knjiga 1. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2023. ISBN 978-86-6161-228-2.
- ^ pp. 11 Arhivirano na sajtu Wayback Machine (18. jul 2009), Pristupljeno 17. 4. 2013.
- ^ a b „Uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002. i 2011.” (PDF). Beograd: Republički zavod za statistiku. 2014.
- ^ pp. 15.
- ^ pp. 14.
- ^ pp. 20.
- ^ a b Starost i pol, podaci po naseljima (PDF). publikacije.stat.gov.rs. Popis stanovništva, domaćinstava i stanova 2022. Knjiga 2. Beograd: Republički zavod za statistiku. 2023. ISBN 978-86-6161-230-5.
