Radivoje Dinulović
Radivoje Dinulović (rođ. Rudolf Benedikt) (Beograd, 1. avgust 1880 – Vrnjci, 3. avgust 1941) bio je glumac, pozorišni reditelj, upravnik i osnivač više pozorišta u Jugoslaviji i Srbiji.
| Radivoje Dinulović | |
|---|---|
| Lični podaci | |
| Druga imena | Rudolf Benedikt |
| Datum rođenja | 1. avgust 1880. |
| Mesto rođenja | Beograd, Kneževina Srbija |
| Datum smrti | 3. avgust 1941. (61 god.) |
| Mesto smrti | Vrnjci, Srbija |
| Zanimanje | reditelj i glumac |
| Porodica | |
| Supružnici | Slava Dinulović |
| Deca | Predrag Dinulović Mila Dinulović Veličković |
Biografija uredi
Rudolf Benedikt rođen je 1. avgusta 1880. godine, u Beogradu, u jevrejskoj porodici. Kao mladića, njegov otac, bogati trgovac, poslao ga je na školovanje u Beč, zatim u Švajcarsku. Ali Rudolf je voleo glumu. Vraća se u zemlju i otac ga se odriče zbog odustajanja od trgovačke karijere i školovanja. Rudolfa usvajaju Svetislav (putujući glumac i komičar) i Mirjana Dinulović, koji mu daju ime Radivoje Dinulović. Završio je pet razreda gimnazije.[1]
Prvi put stupio je na scenu, kao glumac, 1895. godine u putujućoj družini Đure Protića u Valjevu, i u njoj se zadržao do 1897. godine.
Od 1897. do 1900. godine bio je, prvo, pomoćni scenarista Mihailu Risantijeviću, a zatim samostalni scenarista u Narodnom pozorištu u Beogradu.
Od 1900. do 1912. godine radio je u Hrvatskom narodnom pozorištu u Osijeku, izuzev 1906. i 1907. godine, kad je bio u putujućoj trupi Petra Ćirića.
Od 1913. do 1914. godine bio je angažovan u Dubrovačkom pozorištu.
Jedan deo okupacije u toku Prvog svetskog rata proveo je u zarobljeničkom logoru u Nežideru, gde se bavio i pozorištem. Nakon dve godine, Austrijanci ga puštaju iz logora jer je njegova žena bila državljanka Austrougarske. Član Hrvatskog narodnog pozorišta u Varaždinu postao je 1916. godine.
Osnovao je, 1917. godine, zajedno sa glumcem Nikolom Hajduškovićem, putujuće pozorište. Od 1917. do 1919. godine su putovali i davali predstave po Bosni, Sarajevu, Crnoj Gori, Dalmaciji i Vojvodini. [2]Od 1920. do 1922. godine bio reditelj, administrativni sekretar i tehnički šef Narodnog pozorišta u Sarajevu.
Od 1923. do 1925. godine bio je, jedan od osnivača, upravnik i reditelj Narodnog pozorišta u Subotici, od 1925. do 1927. godine reditelj i artistički upravnik Gradskog pozorišta u Bitolju, 1928. godine reditelj u Narodnom pozorištu u Leskovcu. Od 1928. do 1929. godine, ponovo, reditelj Gradskog pozorišta u Bitolju, pod upravom Roberta-Mateka Matijevića i onda je značajno doprineo spajanju tog pozorišta sa Gradskim pozorištem u Nišu, pri čemu je obrazovano Pozorište Moravske banovine. U njemu je bio glavni reditelj i ubrzo, posle smenjivanja Roberta Matijevića, i njegov po redu drugi upravnik do početka 1932. godine.
U Pozorištu Moravske banovine radio je kao reditelj do 1935. godine, kada je penzionisan, ali je iste godine reaktiviran i postavljen za reditelja Gradskog narodnog pozorišta u Kragujevcu, koje je 1936. godine postalo NPDb.
Četrdesetogodišnjicu svoga umetničkog rada proslavio je 12. februara 1935. godine, u Nišu. Odlikovan je Ordenom Svetog Save V stepena. Kada su nacisti okupirali Srbiju, sklonio se u Vrnjačku Banju. Teško je podnosio teret neizvesnosti, jer nije znao šta mu je sa kćerkom i sinom. Ne želeći da ga gestapovci otkriju, odlučio je da sam sebi prekrati život i obesi se.[3]
Supruga Slava rođ. Marković i ćerka Mila, udata Veličković, bile su glumice, a sin Predrag, nastavlja očevu tradiciju glume i režije.
Režije uredi
Radivoje Danulović režirao je dela:
Reference uredi
- ^ „DINULOVIĆ Radivoje | Enciklopedija Srpskog narodnog pozorišta” (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2021-03-17.
- ^ Milošević, Aleksandra (2014). Kovačević, Momčilo, ur. Putujuća pozorišta u Srbiji od druge polovine XIX veka do 1945. Beograd: Muzej pozorišne umetnosti Srbije. str. 56. ISBN 978-86-80629-76-6.
- ^ Vesnić, Milenko R. (1997). „Jevreji na srpskoj pozorišnoj sceni tokom 19. i 20. veka”. Zbornik 7 : Studije, arhivska i memoarska građa o Jevrejima Jugoslavije, Jevrejski istorijski muzej - Beograd = Jewish studies 7 : Studies, archival and memorial materials (about Yugoslav Jews), Jewish historical museum - Belgrade (na jeziku: srpski). 7: 210—231. ISSN 0353-0612. Arhivirano iz originala 26. 02. 2021. g. Pristupljeno 18. 03. 2021.