Rani mraz

Rani mraz je bio jugoslovenski rok bend iz Novog Sada, koji je 1977. godine formirao bivši član Žetve Đorđe Balašević. Bend je objavio dva albuma prije nego je rasformiran 1981.

Rani mraz
Muzički rad
Aktivni period	1977—1981.
Osnivanje	1977 (Novi Sad, SFRJ)
Žanr	Rok • folk rok • šlager
Izdavačka kuća	Jugoton, PGP RTB
Članovi
Bivši članovi	Đorđe Balašević Verica Todorović Vladimir Knežević Knez Bora Đorđević Biljana Krstić

Istorija

Rani mraz su formirali bivši članovi Žetve, Đorđe Balašević i Verica Todorović krajem 1977. godine. Ime Rani Mraz grupa je dobila po jednoj ruskoj poslovici: "Ako se nadaš dobroj žetvi, čuvaj se ranog mraza". U prvoj postavi benda takođe je bio i gitarista Vladimir Knežević Knez. Svoj prvi nastup imali su u decembru 1977. na Izboru sportiste godine u beogradskoj hali Pionir, gdje su izveli Žetvin čuveni hit U razdeljak te ljubim, međutim, tada sa alternativnim stihovima U levicu te ljubim, posvećenu bokseru Mati Parlovom. Ubrzo nakon toga, Balašević je pozvan na Radio Novi Sad, da snimi jednu od njegovih pjesama, kojom će predstavljati Radio Novi Sad na festivalu u Opatiji 1978. godine. Izabrana je pjesma Moja prva ljubav i ona je snimljena sa članovima benda Neoplanti, pošto Rani mraz još nije imao članove. Singl su snimili, osim Balaševića, Todorović i Knežević, Balaševićev prijatelj Slobodan Pavković, fudbaler koji je u to vrijeme igrao za FK Vojvodina. Iako Rani mraz nije pobijedio na festivalu, pjesma je postala hit, i singl, koji je izdao Jugoton, je bio prodat u više od 130.000 kopija.

Bend je pozvan da izvodi za predsjednika Josipa Broza, i za tu priliku Balašević je napisao Računajte na nas. Sa ovom pjesmom Balašević se pojavio na Omladinskom festivalu u Subotici. Ubrzo, na savjet novinara Pece Popovića, bivši članovi Suncokreta Bora Đorđević i Biljana Krstić su se pridružili bendu, postajući članovi najpoznatije, ali kratkotrajne postave Ranog mraza. Ova postava je snimila Računajte na nas i objavila ga kao singl, sa pjesmom Strašan žulj na B strani. Ova pjesma je ubrzo postala himna jugoslovenske omladine. Čitaoci magazina Džuboks izabrali su Računajte na nas za Singl godine, i Balaševića izabrali za trećeg na listi najboljih kompozitora (iza Gorana Bregovića i Radomira Mihajlovića). Tokom ljeta 1978, Rani mraz je održao brojne koncerte u beogradskom Domu omladine. Nakon snimanja singla sa pjesmama Oprosti mi Katrin i Život je more, Bora Đorđević je napustio bend, nakon čega je formirao Riblju čorbu. Bendu su se pridružili klavijaturista Aleksandar Dujin Duja i bas-gitarista Aleksandar Kravić Caki.

Rani mraz je svoj prvi album Mojoj mami umesto maturske slike u izlogu objavio 1979. U vrijeme kad je album snimljen, Krstić i Balašević su bili jedini članovi benda, pa su na snimanju učestvovali: Bojan Hreljac (bas-gitara), Vladimir Furduj (bubnjevi), Sloba Marković (klavijature) i Mića Marković (saksofon). Produkciju je uradio Josip Boček, koji je takođe svirao gitaru. Sa ovog albuma su poznatije pjesme Sve je dobro što se dobro svrši, Mnogo mi znači to, Neki novi klinci i Drago mi je zbog mog starog. Tokom ljeta, Đorđe Balašević i Biljana Krstić, sa bendom Neoplanti, su održali brojne koncerte širom Jugoslavije. U to vrijeme, Balašević je počeo držati svoje poznate humorističke monologe. Pjesnici Mika Antić i Pero Zubac su gostovali na nekim koncertima Ranog mraza. Na splitskom muzičkom festivalu, Balašević je osvojio prvo mjesto sa pjesmom Panonski mornar. U septembru, Rani mraz je održao osam rasprodanih koncerata u beogradskom Domu sindikata.

Godine 1980, Balašević i Krstić su objavili Odlazi cirkus, njihov drugi i zadnji album pod imenom Rani mraz. Sa albuma su se izdvojili hitovi Priča o Vasi Ladačkom, Mirka i Menuet. Sljedeće godine, 1982, Balašević je objavio album Pub, kojim je zvanično započeo solo karijeru.

Festivali

Opatija:

• Moja prva ljubav, nagrada za najbolje debitante festivala, '78

Omladina, Subotica:

• Računajte na nas, '78

Split:

• Panonski mornar, pobednička pesma (Veče dalmatinske šansone), '79

Literatura

• Janjatović, Petar (2003). Ex YU rock enciklopedija. Beograd: Čigoja štampa. COBISS.SR 137175308.