Википедија

Sinad

Sinad ili Sinada (grč. Σύναδα, Σύνναδα) je bio drevni grad i tvrđava u Maloj Aziji. Nalazio se u istočnom delu oblasti Frigija i bio je jedan od najznačajnijih gradova u Frigiji. Za vreme Rimskog i Vizantijskog carstva bio je glavni grad rimske provincije Frigija Salutaris (lat. Phrygia Salutaris), nastale za vreme vladavine cara Dioklecijana.[1] Danas su to ruševine zapadno od grada Šuhut (tur. Şuhut), u blizini sela Ajdin (tur. Aydin) u Turskoj.[2]

Šuhut na karti Turske
Šuhut
Šuhut
Šuhut na mapi Turske, u blizini koga se nalazio Sinad

Istorija

uredi
 
Kip Dionisija iz 1. ili 2. veka, pronađen u Sinadu

Prema predanju grad je osnovao Akamant, Tezejev sin koji je posle Trojanskog rata došao u Frigiju[2]. Grad se nalazio na važnoj raskrsnici trgovačkih puteva koji su vodili na jug od gradova Akroinona (danas Afionkarahisar) i Primnis (grč. Πρυμνησός) i na severoistok od gradova Atalija (današnja Antalija) i Apameja (grč. Ἀπάμεια)[2].

U helenističkoj eri grad je ušao u sastav države Aleksandra Makedonskog. Nakon njegove smrti bio je pod vlašću jednog od dijadoha — Lizimaha. Nakon smrti Lizmaha 281. godine p. n. e. u bici kod Korupedije, grad ulazi u sastav Pergamske kraljevine kojom je vladala dinastija Atalidi. Nakon smrti pergamskog kralja Atala III, koji je svoju državu zaveštao Rimu, Sinad 133. godine p. n. e. ulazi u sastav Rimske republike[2].

Po ulasku u sastav Rimske republike, Sinad je administrativno pripadao provinciji Azija, sem u dva kratka perioda kada je bio uključen u provinciju Kilikija. U tom periodu grad je postao važno sudsko sedište (lat. conventus juridicus). Takođe je dobio na značaju zbog vađenja i prerade mermera, iz rudnika koji se nalazio četrdesetak kilometara severno. Na gradskom novcu koji je prestao da se kuje posle vladavine rimskog cara Galijena, građani su sebe nazivali Doranima ili Jonjanima[2].

Za vreme vladavine cara Dioklecijana, prilikom ukidanja provincije Azija koja je podeljena na 6 manjih provincija, Sinad postaje glavni grad jedne od novih provincija — Frigije Salutaris (lat. Phrygia Salutaris). Kada su u Vizantiji osnovane teme, grad ulazi u sastav teme Anatolikon (grč. Άνατολικῶν; oko 700. godine)[2].

U ranom hrišanstvu grad je bio poznat zboh nekoliko mučenika i svetitelja. U rimsko i vizantijsko vreme bio važno crkveno sedište u hrišćanskoj crkvi i prvo je bio sedište eparhije, a potom i mitropolije. Sinadska mitropolija je postojala do 1385. godine[2]. Prema Notitiae Episcopatuum br. 1 Carigradske patrijaršije, mitropoliti Sinade su u ranom 7. veku bili odgovorni za najmanje 24 episkopije na području provincije Frigija Salutaris.[3]

Godine 740. u Sinad je došlo 800 arapa koji su preživeli bitku kod obližnjeg grada Akroinona u kojoj je vizantijska vojska teško porazila vojsku Omejadskog halifata od 20.000 ljudi[2].

Prema pisanju sinadskog mitropolita Lava, u 10. veku oko grada se gajio ječam, ali je zemljište postalo neplodno, tako da je grad morao da uvozi hranu. Iz Sinada i okoline potiču plemićke porodice Sinadini (grč. Συναδηνοί) i Votanijati (grč. Bοτανειάτες) čij je pripadnik bio i vizantijski car Nićifor III Votanijat.[2]

Nakon bitke kod Mancikerta 1071. godine grad, kao i cela centralna Anatolija podpada pod vlast Turka Seldžuka[2].

Hrišćanstvo u gradu

uredi

Prvi Sinadski svetitelji su Trofim i Dorimedont, hrišćani mučeni u 3. veku, za vreme vladavine rimskog cara Proba[2][4]. Početkom 20. veka u Šuhutu je pronađena relikvija u obliku sarkofaga sa moštia svetog Trofima, koja je kasnije premeštena u muzej u Bursi[5]. Prvi poznati episkop u Sinadu je bio Atik, koji je živeo u 3. veku. Njega pominje sveti Evsevije Cezarejski u svom delu „Crkvena istorija“ u odeljku gde citira Origena[6]. Evsevije Cezarejski takođe pominje i da je u Sinadu između 230. i 235. godine održan sinod o ponovnom krštenju jeretika[5].

Kada je grad postao sedište provincije Frigija Salutaris (za vreme vladavine Dioklecijana, oko 293. godine) Sinadska episkopija je uzdignuta u rang mitropolije[7].

Za vreme vladavine cara Konstantina Velikog u gradu je na mestu episkopa bio Agapit Sinadski, hrišćanski svetitelj koji se poštuje u pravoslavnoj i rimokatoličkoj crkvi[5][8].

Spisak sinadskih episkopa se pominje u delu „Oriens christianus“ francuskog teologa Mišel Le Kuina (fr. Michel Le Quien)[9]. Posle a i Agapita poznati su sledeći episkopi:

Od 11. veka zbog stalnih napada Turka Seldžuka, grad počinje da gubi na značaju kao hrišćansko sedište. Od 14. veka Sinadski mitropoliti verovatno nisu živeli u Sinadi. Godine 1385. Sinadska mitropolija je zvanično priključena Filadelfijskoj mitropoliji sa sedištem u Filadelfiji (grč. Φιλαδέλφεια), danas grad Alešehir (tur. Alaşehir) u Turskoj. Nakon toga titula Sinadskog episkopa je nastavila da postoji u Carigradskoj patrijaršiji, ali samo kao titularno zvanje (vikarni episkop).[7]

Poznato je 7 Sinadskih svetitelja od kojih se neki poštuju samo u pravoslavnoj crkvi, a neki i u pravoslavnoj i u rimokatoličkoj crkvi. Ti svetitelji su[2]:

Reference

uredi
  1. ^ „Synnada”. MAMA. 
  2. ^ a b v g d đ e ž z i j k „Sinad”. Drevo. 
  3. ^ Giftopoulou Sofia (30. 12. 2003). „Province of Phrygia Salutaris (Byzantium)”. Encyclopaedia of the Hellenic World. 
  4. ^ „Svetosavlje: Žitija svetih za 19. septembar, Justin Popović”. Arhivirano iz originala 04. 10. 2013. g. Pristupljeno 13. 09. 2013. 
  5. ^ a b v „Synnada”. Catholic Encyclopedia. 
  6. ^ „Crkvena istorija“, Evsevije Cezarejski, Knjiga VI, Poglavlje 19, engleski prevod
  7. ^ a b „SINADSKAЯ EPARHIЯ”. Drevo. 
  8. ^ „Svetosavlje: Žitija svetih za 18. februar, Justin Popović”. Arhivirano iz originala 18. 02. 2013. g. Pristupljeno 13. 09. 2013. 
  9. ^ „Oriens christianus in quatuor patriarchatus digestus, in quo exhibentur Ecclesiae patriarchae caeterique praesules totius Orientis“; strana 828; Pariz 1740. (Gugl knjige)

Spoljašnje veze

uredi
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Синад&oldid=27679385”