Sitka (Aljaska)
Sitka (engl. Sitka) grad je u američkoj saveznoj državi Aljaska.[1] Ovaj grad je bio središte Ruske Amerike do 1867.
| Sitka Sitka | |
|---|---|
 | |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Sjedinjene Američke Države |
| Federalna jedinica |  Aljaska |
| Osnovan | 1799. |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — 2010. | 8.881 |
| — gustina | 0,71 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 57° 10′ 50″ S; 135° 18′ 31″ Z / 57.180451° S; 135.308709° Z |
| Vremenska zona | UTC-9, leti UTC-8 |
| Aps. visina | 8 m |
| Površina | 12.461,8 km2 |
| — kopno | 7443,6 km2 |
| — voda | 5018,2 km2 |
 | |
  Sitka Sitka na karti Aljaske (SAD) | |
| Ostali podaci | |
| Pozivni broj | 907 |
| ZIP kod | 99835 |
| FIPS kod | 70540 |
Istorija
urediIzvorni stanovnici ovoga kraja bili su Indijanci Tlingit, a prvi Evropljani koji su doplovili do njega bili su Rusi godine 1741. Njihov prvi guverner Aljaske Aleksandar Baranov dao je u julu 1799. izgraditi tvrđavu sv. Mihajlo. Tvrđavu su razorili Indijanci Tlingit 1802. godine. Nakon toga je guverner Baranov na istom mjestu 1804. osnovao grad Novoarhangeljsk (rus. Новоархангельск) i premjestio upravu Rusko-američke kompanije s ostrva Kodiak u novi grad. Svečana primopredaja Aljaske Sjedinjenim Američkim Državama, od dotadašnjih vlasnika (Carske Rusije), održana je u gradu 18. oktobra 1867. Poslije toga počelo se koristiti staro indijansko ime za taj lokalitet Sitka, koje znači izvan ostrva Shi (Baranof). Postoji i indijansko pleme Sitka. Sve do 1906. Sitka je bila upravno središte Aljaske, a te godine to je postao Džuno. U doba Drugog svjetskog rata Američka ratna mornarica izgradila je pomorsku bazu, pa je stanovništvo grada u to vrijeme naraslo na oko 40.000 ljudi. Danas se tom bazom služi Američka obalska straža.
Sitka 1852. godine, po opisu Tome Skalice
urediPrvi poznati Srbin (katolik) koji je oplovio svijet, Brođanin Tomo Skalica, je pisao o ovom gradu u kojem je bio 1852. godine. On je zbog svojih srpskih političkih aktivnosti (prijatelj i saradnik mu je bio srpski agent Andrija Torkvat Brlić) morao na neko vrijeme napustiti svoj rodni kraj i krenuo je na put oko svijeta. O ovomo gradu je napisao da je bio opasan tvrdim bedemom i imao je do 1500 stanovnika: Finaca, Rusa, domorodaca... Opisao je običaje domorodaca koje naziva divljacima. Primitivni su i dosta ratuju između sebe. Ako neprijatelja ulove, pojedu ga, jer smatraju da time dobijaju njegovu snagu. Jedna žena (kao i ranije neke druge, to je bio običaj) se dobovoljono javila da je ubiju i rođaci su joj ispunili želju. Motiv joj je bio da dvori nekog cara kada umre. Glavu su joj satrli između dva drveta i potom su je spalili. Plesali su kolo oko nje i preskakali vatru. Pepeo takvih ritualnih žrtava su pohranjivali na posebno mjesto, u kućice u obliku naših košnica. Ljudi su nosili neobrađenu kožu životinja, a ribe i životinje su jeli sirove. Žene su im bile pitomije, a muškarci nikada ne bi došli na njihov brod, samo su plovili čamcima oko broda, čudeći se strancima. Kupali su se svako jutro i po jedan sat bi bili u hladnoj vodi, među santama leda. Zatim su se šibali, da se ugriju. Goste su primali tako da ih zagrle, uz naricanje i suze. Kralj im je nosio uniformu ruskog oficira. Kod njega su se svako veče okupljali i održavali svoj koncert, koji je vika i urlanje uz dva velika bubnja. S gorućim bakljama trčali bi do mora i pucali su iz pušaka i pištolja u more, pa su opet trčali u kuću svog vođe, kralja. Tako su se pripremali za eventulani oružani sukob s neprijateljima. Divljaci su par puta nasrtali na Ruse, koji su ih se plašili. Da su se oni ujedinili, ruske kolonije se ne bi održale, ali ujedinjenje je bilo nemoguće zbog njihovog primitivizma, koje se manifestovalo stalnim neprijateljstvom među plemenima. U ruskoj crkvici neki divljaci su službu gledali s lulama u ustima, kao kakvu zabavnu igru. Ruski grad je imao oko 600 topova. U Sitki, osim one među palisadama, bila je još jedna prekrasan ruska crkva i jedna luteranska u kojoj se nedjeljom služilo na finskom, švedskom i njemačkom jeziku. U gradu je bila i jedna pivara (pivare su bile među prvim stvarima koje bi se gradile u kolonijama, a koje su u toj divljini bile veza s civilizacijom). Najbolja je bila gubernatorska kuća, od drveta, na tri sprata. Novac je u Sitki bio, kao i svuda u ruskoj Americi, koža životinja koja je imala carski pečat. Pravi novac je u gradu bio strogo zabranjen, a Tomo Skalica je taj lokalni novac kasnije (1853. godine) iz Honolulua poslao za uspomenu svojim roditeljima u Slavoniju.[2]
Demografija
urediPo popisu iz 2010. godine broj stanovnika je 8.881, što je 46 (0,5%) stanovnika više nego 2000. godine.[1]
| Grupa | 2000. | 2010. |
| Belci | 5.927 (67,1%) | 5.641 (63,5%) |
| Afroamerikanci | 28 (0,3%) | 47 (0,5%) |
| Azijati | 335 (3,8%) | 529 (6,0%) |
| Hispanoamerikanci | 290 (3,3%) | 437 (4,9%) |
| Ukupno | 8.835 | 8.881 |
Znamenitosti
urediVidi još
urediReference
uredi- ^ a b „Alaska Trend Report 1: State and Counties”. Arhivirano iz originala 23. 04. 2012. g. Pristupljeno 30. 6. 2013.
- ^ Skalica, Tomo (2007). Galijom oko svijeta. Slavonski Brod: Udruga građana Baština. str. 102. — 108.
Literatura
uredi- Morris, Richard B. (1996). Encyclopedia of American History (Seventh izd.). Collins Reference. ISBN 0062700553.
- Peter C. Mancall; Gary B. Nash; Allan M. Winkler; Charlene Mires; John W. Jeffries, ur. (2009). Encyclopedia of American History. Facts on File. ISBN 0816071365.
- Stanley I. Kutler (2002). Dictionary of American History (Third izd.). Charles Scribners & Sons. ISBN 0684805332.
- Paul S. Boyer (2001). The Oxford Companion to United States History. Oxford University Press. ISBN 0195082095.
- Michael Kazin; Rebecca Edwards; Adam Rothman, ur. (2011). The Concise Princeton Encyclopedia of American Political History. Princeton University Press. ISBN 0691152071.
.svg){kind=small}
