Википедија

Crkva Mironosica (Harkov)

Crkva Mironosica, crkva Svetih žena Mirosnica ili Mironosička crkva  je pravoslavna crkva koja je postojala u Harkovu od kraja 17. veka do 30-ih godina 20. veka. Crkva koja je dobila ime po Ženama Mironosicama, tokom svog postojanja od blizu tri veka imala je dugu i tešku istoriju. Tokom svog postojanja imala je jedan, tri, pet oltara, promenila tri imena, nekoliko puta je obnavljana i od seoske grobljanske crkve preko parohijske crkve postala je savremena crkva u samom centru grada Harkova.[1]  

Crkva Mironosica (Harkov)
Mironosickaя cerkovь
Osnovne informacije
LokacijaHarkov, Mironosicka Harkovska oblast
Religijapravoslavlje
JurisdikcijaUkrajinska pravoslavna crkva
EparhijaHarkovska eparhija
Država Ukrajina
Arhitektonski opis
Tip arhitekturecrkva
Osnivanje1701.

Savremena ili današnja crkva podignuta je 2015. godine na drugom mestu prema drugom projektu u ukrajinskom baroknom stilu. Crkva se ne ističe toliko svojom spoljašnjom veličinom, ni lepotom, ni originalnošću arhitekture, ali privlači pažnju svojom lokacijom: nalazi se daleko od bučne Sumske ulice među vegetacijom - lipa, topola i javorova, ograđen visokom kamenom ogradom sa kapelama na uglovima, sa malom plavom kupole i zlatni krstovi na brojnim kolonama ograde, okružene Mironosickim trgom i školom.[2][3]

Naziv crkve uredi

 
Žene mironosice kod Groba Gospodnjeg (vologodska ikona iz 15. veka)

Crkva Mironosica je dobila ime po Svetim ženama mironosicama (grč. μυροφοροι γυναικες) koje su došle ujutro prvog dana posle subote na grob vaskrslog Isusa Hrista, sa aromama i tamjanom (mirom) za obredno pomazanje tela.[4]

Po Svetom predanju, imena mironosica su:[5]

  • Marija Magdalena
  • Marija (majka Jakova)
  • Marija Kleopova
  • Marta iz Betanije (sestra Četvorodnevnog Lazara)
  • Marija iz Betanije (sestra Četvorodnevnog Lazara)
  • Joana
  • Saloma (majka Jakova Zavedejeva i Apostola Jovana)
  • Suzana

Uspomena na ovo bratstvo sačuvana je u ikoni žena Mironosica i od nje se proširila po celoj teritoriji Slobode Ukrajine.[6]

Položaj uredi

Crkva Mironosica se nalazila u centru grada Harkova preko puta moderne zgrade Harkovskog operskog i baletskog pozorišta iza Ogledalnog potoka na mestu Trga pobede. Crkva se nalazila u četvrti nekadašnjeg Mironositskog trga, ograničenog sa četri strane sadašnjim ulicama Sumska, Žena Mironosica, Černiševska i Skripnik.

Do crkve se može doći autoputem M03 (Kijev - Lubni - Poltava - Harkov) ili putem M26 (Harkov - Zaporožje - Simferopolj). Od obilaznice Sumskom ulicom do crkve Žena Mironosica.[7]

Istorija uredi

Prvobitna crkva uredi

Nema tačnih podataka o datumu izgradnje prve mironosičke crkve, ali je do danas sačuvan pomen na crkvu iz 1701. godine, što je omogućilo da se njena izgradnja datira s kraja 17. veka. Prvi hram je bio mala drvena konstrukcija sa krovom od šindre. Nalazio se van tadašnjeg grada i dalja sudbina hrama nije sačuvana u dokumentima.[1]

Do 1771. godine u Harkovu nije bilo posebnih gradskih groblja, a još manje grobljanskih crkava. Svaka parohija je imala svoje groblje, koje se često nalazilo pored crkve. Najteža situacija bila je kod Uspenja, Trojice i Nikoljske crkve, koje zapravo nisu imale mogućnost da prošire teritoriju za svoja parohijska groblja. Nakon objavljivanja dekreta Sinoda, kojim je dozvoljeno organizovanje gradskih groblja van granica grada, ove tri parohije su se 1771 godine, ujedinile da otvore zajedničko groblje duž Sumskog puta iza starog bedema grada duž Zoločevske ceste na udaljenosti od najmanje ½ verste od granice grada.[6] Tih godina put za grad Sumi prolazio je kroz naselje Derkači, zatim grad Zoločev, a tek onda je išao u Ahtirku i Sumi, pa se put često zvao Zoločevska ili Derkačevska. Urbani razvoj duž Sumskog puta bio je veoma beznačajan. Iza sadašnjeg Pozorišnog trga, odnosno iza reduta podgrađa, obostrano su bile štale u kojima su prodavali katran, seno i ogrev. A iza starog bedema koji je sa severa i severoistoka okruživao Harkov, počinjale su zemlje privatnih vlasnika: Kulikovskog, Virodova, Šidlovskog, Hrvata...[6]

Najveći deo zemlje iza reduta iz sredine 18. veka pripadao je centurionima harkovskog slobodnog kozačkog puka Nikiti i Alekseju Nikitoviču Virodovu, a krajem 18. veka njihovom nećaku kapetanu Ivanu Andrejeviču Virodovu. Devedesetih godina 17. veka sagradio je kamenu zgradu sa klupama duž Sumskog puta, koja je ovde postala najpristojnija zgrada.[6]

Kada su parohijani tri gradske parohije odlučili da izgrade gradsko groblje, Ivan Virodov je poklonio deo zemlje za ove svrhe, pa je dugo vremena u narodu prozvan „Virodovski“. Zvanično, Virodov je ustupio svoje zemlje gradu tek 1795. godine.[6]

Godine 1780. parohijani ove tri crkve obratili su se general-majoru Norovu , koji je bio na čelu Harkovske gubernije, sa molbom da se podigne kamena crkva Žena Mironosica. Povelja za izgradnju crkve data je 12. marta 1781. godine, a 9. maja 1781. godine protojerej M. Švanski je osnovao hram. Gradnja crkve je trajala je oko dve godine, sve do 9. juna 1783. godine kada je grobljanska crkva osvećena. Bila je to mala kamena jednooltarska crkva, pored koje je podignut drveni zvonik sa četiri zvona. Najteže zvono je bilo teško 30 funti a najlakše 5 funti. Crkvena porta je bilo ograđeno jednostavnom drvenom ogradom.

Crkva prvobitno nije bio parohijski i 18 godina nije imao svoje sveštenstvo. U grobljanskoj crkvi sasluživali su sveštenici Uspenske i Nikoljske saborne crkve.

Mironositsko groblje je zatvoreno 1792. godine jer su se oko njega aktivno gradili novi gradski blokovi Harkova.

U septembru 1800. godine Hristofor, prvi episkop Slobodansko-ukrajinski i Harkov, odlučio je da se započne redovne službe u Mironositskoj crkvi i za tu namenu imenovao sveštenika Pokrovske katedrale Emeljana Druzjakina. Emeljana nije dugo služio u crkvi jer je aprila 1801. godine, na zahtev pukovnika Čugujevskog puka (koji je poslat u Harkovsku eparhiju), u crkvi počeo da služi pukovski sveštenik.

Gradsko groblje Mironosicki brzo se napunilo i zatvoreno je 1803. Jedini prostor koji je ostao za sahranjivanje bio je dodeljen nemačkom groblju, gde su sahranjeni svi stranci. Mironositska grobljanska crkva prebačena je sa groblja na parohiju 5. februara 1802. zbog porasta stanovništva i skorog zatvaranja groblja. U to vreme crkva je bila veoma siromašan čak i posuđem, a ogradajoj je bila od pletera.[6]

Kada je tokom 1802. godine osnovana parohija Mironosicki, koja je obuhvatala severne delove Uspenske i Nikolajevske parohije, crkva Mironosica je postala parohijska crkva. Prvi paroh bio je Trifon Mojsejevič Kopijev, nastavnik Harkovskog bogoslovskog kolegijuma.

Mironositska parohija je dugo bila veoma beznačajna, jer su na napuštenom groblju živele skitnice i nepristojne žene. Među meštanima je bilo raznih priča o zlim duhovima koji žive tamo. Ljudi su se jednostavno plašili da prođu u blizini, posebno sa početkom sumraka. I samo napori najrevnosnijih parohijana iz trgovaca i zvaničnika omogućili su održavanje Mironosne crkve u pristojnom stanju. General-gubernator Harkova Sergej Aleksandrovič Kokoškin, koji je stupio na dužnost 1847. godine, jednim od njegovih prvih naređenja naložio je da se groblje dovede u odgovarajući izgled za grad. A od 1850. godine na trgu ispred Mironositske crkve organizovane su zimske svečanosti, klizališta i snežni tobogani.[6]

Godine 1806. drveni zvonik je dotrajao i odlučeno je da se izgradi novi kameni. Obnavljanje zvonika počelo je prikupljanje novca,koje je išlo veoma sporo, pa potrebna suma nikako nije prikupljena. Kako se u tom istorijskom periodu Harkov značajno proširio u pravcu severa, povećao se i broj parohijana Mirotočive crkve, što je nametnulo hitniji zadatak - proširenje postojeće zgrade hrama.

Crkva iz 19. veka uredi

 
Fragment karte Harkova s početka 20. veka na kojoj je naznačena Mironosicka crkva

Godine 1813. sklopljeni su svi sporazumi sa Feoktistom, arhiepiskopom Kursko-belgorodskim, koji je privremeno upravljao Harkovskom eparhijom, da se sagrade dva priprata, osveštaju u ime Svetog Nikolaja Čudotvorca i Svetih žena Mironosica. Glavni oltar trebalo je da bude osvećen u ime Tihvinske Bogorodice. Osvećenje i polaganje priprate obavljeno je 8. juna 1813. godine. Izgradnja je završena početkom 1819. godine i 7. maja crkvu je osveštao arhiepiskop Pavle.[1]

Zgrada je bila dugačka 38 aršina i široka 25 aršina. Cela crkva je bila pokrivena limom i ofarbana u zeleno, krov je pokriven belim limom, a oko crkvene porte podignuta je nova drvena ograda. Dana 16. oktobra 1819. godine osvećena je priprata crkve, a 31. oktobra 1819. godine arhiepiskop Pavel je potpisao povelju o preimenovanju Mirotočive crkve u Tihvinsku crkvu.

Uprkos obnovi od 1813, do 1819. godine, potpuna izmena hrama nije završena zbog nedostatka sredstava, pa su u junu 1826. sveštenik Trifon Spirs i parohijani odlučili da obnove glavni oltar. Projekat restrukturiranja crkve i obnovu fasade izradio je profesor Harkovskog carskog univerziteta Evgenij Vasiljev. Planirana procena sredstava potrebnih za završetak bila je 12.255 rubalja. Iako su parohijani prikupili neophodnu sumu, realizacija projekta je dugo kasnilo zbog smrti arhitekte Jevgenija Vasiljeva i glavnog ideologa planirane rekonstrukcije sveštenika Trifona Kopjeva. Kako sveštenik Mihail Kijanovski, koji je zauzeo mesto, pokojnog Trifona Kopjeva, nije bio posebno zainteresovan za ovo pitanje, tek 1833. novi rektor crkve, sveštenik Jakov Goljahovski, vratio se ideji njene rekonstrukcije.[1]

Kada je1834. godine perestrojka dogovorena sa rukovodstvom Harkovske eparhije, 1836. godine projekat je usaglašen u Harkovskoj pokrajinskoj građevinskoj komisiji, a koordinacija projekta je započeta u Glavnoj direkciji za komunikacije i javne zgrade. Nakon ovih usaglašavanja fasada je malo izmenjena „kako bi crkva dobila fasada koja je ispravnija i doslednija ruskom stilu“.

U jesen 1837. godine stari zidovi su demontirani, a od proleća 1838. godine do leta 1840. godine gradnja je završena u grubom obliku. Završni radovi nastavljeni su skoro cele 1841. godine, a 19. oktobra 1841. godine osveštan je glavni oltar u znak sećanja na Vozdviženje Časnog Krsta . Tako je crkva ponovo promenila ime i postala poznata kao crkva Krstovdviženje. Iako su ukupni troškovi radova iznosili su više od 20 hiljada rubalja u srebru, dva preostala prestola nisu bila završena dugo vremena. Severna granica je završena tek 1847. godine, a osveštao ju je 25. oktobra 1847. godine arhimandrit Partenije u ime Svetog Sergija. Dok je južna granica osvećena 25. avgusta 1856. godine u čast Tihvinske ikone Bogorodice.[1]

Nakon završetka radova i osvećenja svih prestola, Crkva Svetog Krsta je postala petooltarska. U glavnoj (hladnoj) crkvi bili su prestoli Vozdviženje Krsta, Sergijevski i Tihvinski, a u toploj crkvi Nikolajevski i Mironosicki presto. Zimi su se bogosluženja održavala samo u dva predvorja tople crkve, grejane holandskim pećima, a hladna crkva je bila ograđena toplim drvenim zidom, koji je 25. marta demontiran, a celo leto se služba obavljala u predvorju toplog hrama.

  • Crkva Mironocica na početku 20. veka
  •  
    Fotografija sa strane Mironositskog trga (sadašnja ulica Skripnik).
  •  
    Razglednica: fotografija crkvenog vrta, ograde i ugaonih kapela iz Sumske ulice.
  •  
    Plan hrama iz 1908. godine

Obnova crkve 1890. godine uredi

Više od 30 godina crkva nije pretrpela veće rekonstrukcije, samo manje popravke i manja poboljšanja. Kako se broj parohijana stalno povećavao, crkva je postajala sve manja. Godine 1889. novoizabrani crkveni upravnik L.P.Sokolov počeo je da prikuplja sredstva za rekonstrukciju hrama. Projekat rekonstrukcije pripremio je profesor Harkovskog tehnološkog instituta, arhitekta Mihail Ivanovič Lovcov. Arhiepiskop Amvrosije je 18. juna 1890. odobrio rekonstrukciju i odmah su počeli građevinski radovi koji su završeni do novembra iste godine. Dva oltara toplog hrama su uklonjena i svečano spaljena, dva zida koja razdvajaju toplu i hladnu crkvu su uništena, visina plafona je povećana za 2 ¼ aršina i prošireni su prozori. Debeli stubovi zamenjeni su tankim a instalirano je i centralno kalorično grejanje. Unutrašnja dekoracija hrama je takođe ažurirana, podovi su preuređeni, a ikone pozlaćene. Početni procenjeni trošak radova planiran su na nivou od 5.000 rubalja, dok su stvarni trošak bili oko 12.000 rubalja.[1]

Krajem 1905. godine u crkvi je postavljeno električno osvetljenje. Na svenoćnom bdeniju 25. decembra 1905. godine hram je prvi put osvetljen električnom energijom. Cena radova je bila oko 900 rubalja.[1]

Krajem 19. veka postalo je jasno da je stari zvonik podignut 1819. godine previše oronuo, a osim toga, njegov izgled nije bio u skladu sa obnovljenom crkvom. Sredstva za njegovo restrukturiranje počela su da se prikupljaju odmah po završetku izgradnje 1890. godine. Početkom 20. veka, arhitekta V. N. Pokrovski je izradio projekat i tokom 1909-1911. godine izgrađen je novi zvonik u stilu rostovskih crkava 17. veka, i bio je drugi po visini u gradu posle Aleksandrovog zvonika Uspenske katedrale.[8]  

Crkva u vreme sovjetske vlasti uredi

Nakon uspostavljanja sovjetske vlasti, Mirotočiva crkva je funkcionisala neko vreme. U zapisniku sa sastanka Harkovskog gradskog veća od 17. februara 1930. godine, navodi se:

Odluka : o zatvaranju i rušenju crkava.
Odlučili smo : da zatvorimo i uništimo crkvu Mironosicu na račun izgradnje Opere. Uništavanje crkve će se obaviti eksplozivom.
Zatvoriti i uništiti Nikoljsku katedralu demontažom.
Smatra se da je potrebno sav građevinski materijal nakon razaranja crkava, odnosno ciglu i šut, iskoristiti za izgradnju sedmogodišnjih škola.

Hram je srušen eksplozivom 11. marta 1930. godine oko 4 sata ujutru.[6] Poznati lingvista i književni kritičar Jurij Ševeljev bio je svedok rušenja hrama i naknadno je o tome pisao: mnogo ljudi je bilo okupljeno oko crkve, napolju je bila velika buka, samo na licima prisutnih moglo se pročitati da im je žao crkve.

Na mestu crkve sovjetska vlast je planirala da podigne zgradu „Teatra masovne muzičke akcije“, koja bi kombinovala cirkus, pozorište i bioskop.

Nakon premeštanja centra Ukrajinske SSR u Kijev (1933), nisu nađena sredstva za punu realizaciju velike izgradnje zabavnog centra, a prazna lokacija je adaptirana za trolejbuski depo.

Nakon razaranja Harkova u Drugom svetskom ratu, prostor namenjen izgradnji crkve pretvoren je u jedno od urbanih zelenih ostrva - Trg pobede, uređena je aleja komsomolskih heroja i postavljena čuvena fontanaZerkalьnaя struя.[6]

Mironosicka parohija uredi

Prema izjavi iz 1801. godine, sastavljenoj tokom formiranja Mironosicke parohije, nastale kao rezultat anketiranja stanovnika severnih delova Uspenske i Nikolajevske parohije, 741 osoba (337 muškaraca i 404 žene) pristalo je da se preseli u novu župnu crkvu. U stvarnosti, tokom 1802. godine prijavilo se samo 540 ljudi (246 muškaraca i 294 žene).

Godine 1810. sveštenik Trifon Mojsejevič Kopjev podneo je Harkovskoj eparhiji molbu za prelazak 30 domaćinstava iz bogatije Uspenske parohije. Molba je odobrena i u Mironositskoj parohiji je bilo 100 domaćinstava.

Parohija je postepeno rasla zbog razvoja Harkova u severnom pravcu, ali je i nekoliko puta gubila parohijane nakon formiranja novih parohija. Kada je Kaplunovska (Roždestva Bogorodice) crkva 1851. godine postala parohijska crkva neki od Mironositskih parohijana preselili su se u nju.

Od 1873. do 1880. Kaplunovska crkva je bila pripojena Mironositskoj crkvi, ali je nakon toga ponovo postala parohijska. Godine 1872. istočni deo parohije je preveden je u novu crkvu Petra i Pavla na Žuravlevki . U Kločkovskoj ulici je 1885. godine podignuta Pantelejmonovska crkva, u koju je otišla skoro polovina tadašnje parohije.

Promena broja parohijana od 1802. do 1907. godine
1802 1810 1820 1830. 1840. 1850 1860 1870. 1880 1890. 1900 1907.
Muškarci 327 368 529 541 718 743 553 539 652 622 812 746
Žene 384 402 593 607 839 811 617 589 675 649 899 781
Ukupno 711 770 1122 1148 1557. 1554. 1170 1128 1327. 1271 1711. 1527.

Od početka 20. veka , Mironositska parohija je obuhvatala:[9]

 
Pogled sa novog visokog zvonika Mironositske crkve iz 1911. godine na centar Harkova, između Gogoljeve (levo) i Sumske (desno, nije vidljivo). S leva na desno, crkve: katolička crkva, katedrala Trojice na Podilu, Nikolajevska katedrala, katedrala Pokrovski, zvonik Uspenske katedrale. Luteranski zvonik (1914) levo na Puškinskoj još nije izgrađen, Crkva Vaskrsenja preko puta Ribljeg mosta.
  • Sumsku ulicu (severno od Pozorišnog trga ) ,
  • Kokoškinsku ulicu,
  • Mironositsku ulicu,
  • Mironositsku ulicu,
  • Mironositsku ulicu,
  • Serdjukovsku ulicu ,
  • Černiševsku ulicu ,
  • Ulicu Eparhijansku ,
  • Karazinsku ulica,
  • Kostomarovsku ulicu,
  • Proektna ulicu,
  • Bolničku ulicu,
  • *Rimarsku (od Prve ženske gimnazije),
  • Klasičnu ulica (desna strana),
  • Mordvinsku ulicu i
  • Kločkovsku ulicu (od Klasične do Univerzitetske bašte).

Sveštenici uredi

 
Protojerej Pavle Leontjevič Grigorovič

Sveštenik Trifon Mojsejevič Kopijev (služio u hramu 1801—1829, živeo 1768—1829) bio je prvi paroh Mirotočive crkve. Obrazovao se na Harkovskom kolegijumu , gde je kasnije počeo da predaje. Tečno je govorio francuski i latinski jezik. Od 1801. bio je sveštenik novoformirane parohije mirotočive, proširio je hram 1813-1819 .[9]

Sveštenik Mihail Petrovič Kijanovski (služio u crkvi 1813—1834, živeo 1776—1834). Studirao je na Harkovskom kolegijumu, od 1801. bio je đakon Uspenske crkve u gradu Zoločevu , od decembra 1802. služio je u hramu Rođenja Presvete Bogorodice u selu Udi, Harkovski okruga. Godine 1821. postao je drugi punovremeni sveštenik Mironositske crkve.[9]

Sveštenik Jovan Lavrentievič Olhovski (služio u crkvi 1834—1837, živeo 1805—1837). Školovao se u Smolenskoj bogosloviji , bio iskušenik u Spaso-Avraamjevskom manastiru u gradu Smolensku. Od 1832. služio je kao psalmopojac , a kasnije i kao ipođakon u Harkovskoj Pokrovskoj sabornoj crkvi. Od 1834. služio je kao sveštenik u Mironositskoj crkvi.

Protojerej Petar Joanovič Sekirski (služio u crkvi 1837—1878, živeo 1811—1878). Studirao je na Harkovskom kolegijumu , tokom 1831-1837 bio sveštenik u seoskim crkvama Harkovskog okruga . Od maja 1837. godine služio je u Mironositskoj crkvi. Odlikovan Ordenom Svete Ane III stepena.[9]

Sveštenik Jovan Aleksejevič Linicki (služio u crkvi 1845—1846). Završio je Harkovski kolegijum, predavao na Harkovskoj bogoslovskoj školi . Tokom godine služio je u Mironositskoj crkvi, a nakon toga je premešten u Vaznesenje .[9]

Protojerej Jakov Mihajlovič Goljahovski (služio u crkvi 1832—1879, živeo 1800—1879). Završio je Harkovski kolegijum sa srebrnom medaljom, predavao na Harkovskoj bogoslovskoj školi. Od 1832. služio je kao sveštenik u Mironositskoj crkvi, izvršio rekonstrukciju hrama 1837-1841 . Godine 1839. dobio je čin protojereja . Odlikovan je Ordenom Svetog Vladimira IV stepena. Bio je član mnogih društava, kao što su Eparhijsko starateljstvo veoma siromašnog sveštenstva, Komitet popečiteljstva svešteničkih devojaka, Harkovska duhovna konzistorija, nastavnik zakona u harkovskim parohijskim školama itd.[9]

Protojerej Andrej Georgijevič Ščelkunov (služio u crkvi 1879—1895, živeo 1829—1895). Školovao se u Harkovskoj bogosloviji, sveštenik od 1851 . Do 1867. godine služio je u selima Izjumskog i Sumskog okruga , nakon čega je postao protojerej u Pokrovskoj sabornoj crkvi u gradu Nedrigajlov . Od 1877. godine postao je pomoćnik rektora Harkovske crkve Svetog Duha , od 1879. godine  - rektor Mironositske crkve.[9]

Protojerej Pavel Leontijevič Grigorovič (služio u crkvi 1878—1924, živeo 1845—?). Studirao je u Harkovskoj bogosloviji, od 1868. bio je sveštenik Uspenske crkve u gradu Valki . Od aprila 1878. služio je kao sveštenik u Mironositskoj crkvi. Bio je nastavnik prava na Harkovskom institutu plemenitih devojaka , zamenik crkava dekanata 1. okruga grada Harkova, nastavnik zakona u ženskoj gimnaziji E. N. Draškovskaja, upravnik parohijske škole. 1900. godine je uzdignut u čin protojereja. Odlikovan je Ordenom Svete Ane II stepena.[9]

Protojerej Nikolaj Nikolajevič Ljubarski (služio u crkvi 1895—?, živeo 1853—?). Školovao se u Kupjanskoj bogoslovskoj školi, a kasnije u Harkovskoj bogosloviji. Bogosloviju je završio 1877. godine sa srebrnom medaljom i upućen je da nastavi školovanje na Kijevskoj bogoslovskoj akademiji , na kojoj je 1881. diplomirao teologiju. Tokom 1881-1894 predavao je u Harkovskoj bogoslovskoj školi , dobio je čin državnog savetnika i odlikovan Ordenom Svetog Stanislava II stepena i Ordenom Svete Ane III stepena. Od 1894. godine služi kao sveštenik u Trojičkoj crkvi, a od aprila 1895. - Mironositskaja. Predavao je u ženskoj gimnaziji sveštenstva L.M., Eparhijskom misionarskom savetu i savetu Eparhijskog Ozerjanskog bratstva. 7. aprila 1905. godine je uzdignut u čin protojereja, a rektor Mironositske crkve postao je 21. decembra 1905. godine.  Napisao knjigu Harkovska crkva Svetog Krsta (Mironositskaja) 1783-1908., koji je 1908. godine objavila izdavačka kuća „Južna teritorija”.[10]

Novi hram iz 21. veka uredi

Sticanje nezavisnosti Ukrajine otklonilo je sve prepreke na putu vere i njenih svetinja, što je omogućilo da se sprovede ideja koja je nastala 2008. godine o obnavljanju, doduše ne sasvim na istom mestu, svetinje Žena Mironosica.

Početkom 21. veka Harkovska eparhija je predložila izgradnju nove Mirotočive crkve, a ovu ideju je podržao gradonačelnik grada Mihail Dobkin . Projekat (od strane glavnog arhitekte Harkova Sergeja Čečelnickog ) dostavljen je 2008. godine, urbanističkom savetu za izgradnju devetokupolnog hrama u ukrajinskom baroknom stilu , koji će se nalaziti u dubini trga u blizini kuće u ulici Černiševskaja, 15.

Po projektu crkva je trebalo da bude trooltarska, za 330 ljudi. Donja crkva smeštena je u suterenu, a ispod zgrade podzemni parking za 200 automobila. Fasada hrama je omalterisana u belo i ukrašena mozaičkim ikonama. Planirano je da se izgradnja završi do 2011. godine

Dana 23. avgusta 2008. godine u 14:15 u prisustvu gradonačelnika Harkova M. Dobkina , obavljeno je osvećenje polaganja novog hrama u čast Svetih žena Mironosica. Prilikom osvećenja održan je protest protiv izgradnje hrama. Demonstrante je od ceremonije razdvajao kordon policije.

Nakon toga, projekat je zamrznut i nastavljen tek u septembru 2013. godine, kada je gradsko veće Harkova odobrilo zajednici Svetih žena mironosica UPC-a da izradi projekat upravljanja zemljištem za dodelu zemljišne parcele od 0,33 hektara za izgradnju. hrama. nazvan rokom završetka izgradnje , ali su u saopštenju gradonačelnika G. Kernesa od 20. novembra rokovi prepolovljeni.  Stav građana prema projektu bio je dvosmislen.

Pet godina, trajali su napori i, konačno, dugo očekivano osvećenje crkve izgrađene po projektu grupe arhitekata na čelu sa Pavlom Čečelnickim 23. avgusta 2013. godine. koji služi kao živopisan primer trijumfa vere nad ljudskom voljom i nemilosrdnim Hronosom.[7]

Otvaranje novog hrama Žena Mironosica obavljeno je 22. avgusta 2015. godine. Donja crkva je osvećena u ime svetog plemenitog kneza Aleksandra Nevskog.

Arhitektura uredi

 
Centralna fasada crkve Mironosice u Harkovu

Novi harkovski devetokupolni hramski biser sa tri oltara visok 45 metara, rađen u ukrajinskom baroknom stilu sa elementima Limanske škole arhitekture, zauzeo je svoje mesto u dubinama zelenog Trga pobede u Harkovu.[7][11]

Hram pripada tipu tradicionalnih ukrajinskih hramova sa devet kupola. Ukupna površina zgrade od 2-3 sprata je 1.222,7 kvadratnih metara, a visina 45 m. Projektom je predviđen podrum, gde će biti niža crkva sa oltarom i ikonostasom. Na drugom spratu - glavna molitvena sala sa tri oltara, horovi, namenjeni za 330 parohijana. Zgrada je izgrađena od cigle, malterisana i ofarbana u belo sa zlatnim kupolama.[3]

Prefinjenost i originalnost projektanata iznedrila je zaista jedinstven projekat: široki profilisani venci, elegantno uokvirivanje lučnih otvora u stepenastim arhitravima, reljefna vrata, balustrade zvonarske lođe i ulaza bočnih brodova, luksuzni portal centralnog ulaza sa pokidanim fronton, mozaički paneli u nišama, široki friz, osmougaone kule centralne fasade pod zatvorenim krovom i, naravno, devet kupola na visokim svetlosnim bubnjevima.[7]

Ravnoteža svih ovih elemenata uokvirenih baroknim uvojcima, u prisustvu mnogih stilizovane slike krsta kao simbola pravoslavlja, stvaraju prozračan i produhovljeni izgled u prilično značajnoj veličini.[7]

Hram u ratu 2022. godine uredi

Tokom granatiranja Harkova od strane Ruske vojske tokom rata u Ukrajini, 2. marta 2022 godine, teško je oštećena crkva Svetih žena Mironosica. Najviše je stradala severna strana zgrade – polomljeni su prozori i vitraži, oštećeni su fragmenti zidova, kupola i unutrašnjost hrama. Ljudi koji su se sklonili u hram tokom bombardovanja nisu povređeni.[12]

Galerija uredi

  • Crkva Mironocica u 21. veku
  •  
  •  
  •  

Izvori uredi

  1. ^ a b v g d đ e „Vzorvan kommunistami radi teatra. Istoriя odnogo iz drevneйših hramov Harьkova, - FOTO”. 057.ua - Saйt goroda Harьkova (na jeziku: ukrajinski). Pristupljeno 2022-04-30. 
  2. ^ „Hram žen-mironosic "prikroet" parkovku - Novosti Harьkova - Čtobы postroitь cerkovь, v skvere Pobedы vыrubяt polovinu derevьev, a komsomolьcev uplotnяt. | SEGODNЯ”. web.archive.org. 2017-03-22. Arhivirano iz originala 22. 03. 2017. g. Pristupljeno 2022-04-30. 
  3. ^ a b LLC, Hulu. „Hram za Zerkalьnoй strueй postroяt v tečenie dvuh let” (na jeziku: ruski). Pristupljeno 2022-04-30. 
  4. ^ „Beseda u Nedelju žena mironosica | Srpska Pravoslavna Crkva [Zvanični sajt]”. www.spc.rs (na jeziku: srpski). Arhivirano iz originala 01. 10. 2020. g. Pristupljeno 2022-04-30. 
  5. ^ „Nedelя 3 po Pashe, sv. žen-mironosic: 8 maя – Pravoslavnый žurnal «Foma»” (na jeziku: ruski). 2018-04-21. Pristupljeno 2022-04-30. 
  6. ^ a b v g d đ e ž z Paramonov, Andreй (2022-02-20). „Istoriя Mironosickoй cerkvi na meste "Zerkalьnoй strui"”. NewsRoom (na jeziku: ruski). Pristupljeno 2022-04-30. 
  7. ^ a b v g d „Hram Žen-Mironosic v Harьkove”. zabytki.in.ua. Pristupljeno 2022-04-30. 
  8. ^ „Mironosickiй hram Harьkova.”. parafilo-larisa.livejournal.com (na jeziku: engleski). Pristupljeno 2022-04-30. 
  9. ^ a b v g d đ e ž Protoiereй Nikolaй Lobarskiй. Harьkovskaя Krestovozdviženskaя (Mironosickaя) cerkovь 1783-1908 gg. — Harьkov: Raйder, 2007. — ISBN 978-966-8246-72-2.
  10. ^ Uklad.: N. І. Polяnsьka, V. O. Яrošik. Іstorія Harkіvsьkoї eparhії. Do 200-rіččя zasnuvannя: Bіblіografіčniй pokažčik. — Harьkov: Bіznes-Іnform, 1999. — S. 97. — ISBN 966-7080-76-5.
  11. ^ „I snova Mironosickaя?”. Harьkov: novoe o znakomыh mestah. 2012. Pristupljeno 2022-04-30. 
  12. ^ „Pod obstrelы v Harьkove popali tri hrama Moskovskogo patriarhata (FOTO) — OstroV”. www.ostro.org (na jeziku: ruski). Pristupljeno 2022-04-30. 

Spoljašnje veze uredi

  Mediji vezani za članak Crkva Mironosica na Vikimedijinoj ostavi

Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Црква_Мироносица_(Харков)&oldid=27046903”