Crkva Svetog Đorđa u Užicu
Crkva Svetog Đorđa u Užicu sagrađena je u periodu od 1840. do 1842. godine, predstavlja nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture od velikog značaja.[1][2]
| Crkva Svetog Đorđa u Užicu | |
|---|---|
 Crkva Svetog Đorđa u Užicu | |
| Opšte informacije | |
| Mesto | Užice |
| Država |  Srbija |
| Vreme nastanka | 1842-1844 |
| Tip kulturnog dobra | Spomenik kulture od velikog značaja |
| Nadležna ustanova za zaštitu | Zavod za zaštitu spomenika kulture |
| www | |
Istorijat uredi
Inicijativu Užičana za podizanjem novog hrama, pored postojeće crkve Svetog Marka, podržalo je tadašnje okružno načelstvo i aktom od 6. februara 1840. godine obaveštavaju Popečiteljstvo prosveštenija da su odlučili da grade crkvu i traže zajam u iznosu od 20.000 groša. Knez Mihailo Obrenović, aktom od 24. marta 1840. godine kada su Užičani već počeli zidanje, odobrava zajam za nastavak gradnje. Posle dve godine izgradnje, crkva je osveštana 1844. godine. Kao ktitori crkve navodi se narod i okružno načelstvo.
Izgled crkve uredi
Osnova crkve je jednobrodna, sa polukružnom apsidom, ali pevnički prostori su pravougaone osnove. Fasada je jednostavna, a ispod podstrejnog prostora ide lučni friz koji artikuliše lizene na južnoj i severnoj strani. Na zapadnoj strani su dva slepa lučna prozora i jedan pravougaoni, ispod ikone zaštitnika hrama svetog Georgija. Na južnoj fasadi, iznad vrata, nalazi se šiljasti turski luk, a iznad dva mala slepa prozora. Sa obe strane vrata su dva prozora. Iznad pevnice je po jedan lučni prozor, a iznad njega jedan mali slepi prozor. Na apsidi je jedan lučni prozor. Unutrašnjost naosa podeljena je dorskim pilastrima na četiri traveja. Priprata je zasvođena bačvastim svodom.
Ikone za ikonostas i zidne slike izradio je Dimitrije Posniković zajedno sa Milijom Markovićem. Sačuvane su samo carske dveri i severna strana ikonostasa, pošto je južna strana stradala u požaru 1955. godine. Na horu se nalaze zidne slike srpskih svetitelja i to: Sveti Sava, Sveti kralj Uroš, Sveti kralj Stefan Dečanski, Sveti kralj Milutin, Sveti Simeon Mirotočivi, Sveti car Lazar, Sveti despot Jovan, Sveta Mati Angelina, Sveti Steva Štiljanović. Sačuvan je i deo zapisa na južnom zidu naosa po kome se vidi da su zidne slike i ikonostas radili Milija Marković i Dimitrija Posniković, rodom iz Karlovca, Vojvodstva Serbskoga, leta Gospodnjeg 1851. godine.
Crkva je popravljana više puta, a najveća popravka je izvršena 1990. godine kada je postavljen bakarni krov.
Vidi još uredi
Izvori uredi
- ^ „Grad Užice” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 12. 11. 2013. g. Pristupljeno 12. 11. 2013.
- ^ „Zavod za zaštitu spomenika kulture Kraljevo”. Arhivirano iz originala 16. 08. 2014. g. Pristupljeno 12. 11. 2013.
