Crkva Svetog Arsenija Sremca
Srpska pravoslavna crkva Svetog Arsenija Sremca je pravoslavna crkva u Vitbiju, u kanadskoj provinciji Ontario. Crkva pripada Eparhiji kanadskoj koja je organski deo Srpske pravoslavne crkve.
| Crkva Svetog Arsenija Sremca | |
|---|---|
| Saint Arsenije Sremac Serbian Orthodox Church | |
 Izgled crkve, 2020. godine | |
| Osnovni podaci | |
| Tip | crkva |
| Jurisdikcija | Srpska pravoslavna crkva |
| Eparhija | Eparhija kanadska |
| Osnivanje | 9. oktobar 1993. |
| Posvećen | Svetom Arseniju Sremcu |
| Arhitektura | |
| Stil | Neogotika |
| Lokacija | |
| Mesto | Vitbi |
| Država |  Kanada |
Jedina je crkva koja je posvećena Svetom Arseniju Sremcu, drugom arhiepiskopu autokefalne Srpske pravoslavne crkve.[1]
Istorija
uredi
Crkveno-školska opština Svetog Arsenija Sremca se sastoji od jedne parohije (parohija ošavsko–skarborska) koja obuhvata krajnje istočne delove šireg područja oko Toronta: Skarboro[a], Pikering, Ejdžaks, Vitbi, Ošava, Klarington, Piterboro, Koburg, Belvil sve do Kingstona.[b]
Još daleke 1969. godine, u decembru, episkop istočnoamerički i kanadski Sava, na zahtev nekolicine žitelja grada Ošave, daje svoj blagoslov za osnivanje crkveno-školske opštine koja će nositi ime Svetog Arsenija Sremca. Nekolicina Srba entuzijasta pokušali su da formiraju članstvo opštine. Pošto nije bilo načina da se izdržava stalni sveštenik, s vremena na vreme su dolazili sveštenici misionari da odsluže Svetu liturgiju u iznajmljenoj grčkoj crkvi i obave potrebne obrede. Ovako se tavorilo sve do osamdesetih godina, da bi se napokon, ugasila ova crkveno-školska opština i bila, sa svojom neznatnom imovinom, prisajedinjena Crkveno-školskoj opštini Svetog Save u Torontu.
Osnivanjem Eparhije kanadske i postavljanjem prvog episkopa, episkopa kanadskog Georgija, ponovo se razmišljalo o obnavljanju crkvenog života u Ošavi. Na godišnjoj eparhijskoj skupštini u Hamiltonu, 5. februara 1993. godine, daje se odobrenje da se osnuje Crkveno-školska opština Svetog Arsenija Sremca. Istog dana, eparhijski savet i crkveni sud Eparhije kanadske donele su odluku da se i zvanično osnuje ova crkveno-školska opština.
Odmah po osnivanju crkvene zajednice, odlučeno je da se kupi prezviterijanska crkva u Vitbuju sazidana 1859. godine. Početkom maja 1993. godine kupljena je crkva za 285.000 dolara i preuzeta je 11. juna 1993. godine.[2] Osvećenje hrama je 9. oktobra 1993. godine izvršio episkop Georgije. Pre osvećenja, hram su članovi uprave preuredili za pravoslavnu upotrebu. Po dolasku sveštenika urađen je ikonostas koji je oslikao ikonopisac Dragomir Dragan Marunić. Takođe su izrađene dve pevnice, svećnjaci, mesto za celivajuće ikone, u oltaru su uređeni žrtvenik i proskomidija a na ulazu crkvena prodavnica. Kasnije je, od priloga vernika, dokupljivano i sve ostalo što je potrebno pravoslavnom hramu. Glavni uočljivi ostaci prethodnih vlasnika su vitraži. Crkva je, zalaganjem tadašnjeg sekretara i potpredsednika crkveno-školske opštine Prvoslava Vujčića, sačuvana od Grada Vitbija kao spomenik kulture. Arhijerejskim blagoslovom episkopa Georgija, počeo je da izlazi i „Parohijsko pismo”, glasilo crkve.
Zvonara (kupola) obnovljena je i osvećena 15. jula 2012. godine.[3] Uoči praznika Sveta Tri jerarha, 11. februara 2016. godine, parohijani crkve bili su udostojeni posetom patrijarha srpskog Irineja[4] koji je osvetio ikonu zaštitnika hrama, urađenu na platnu, koja stoji iznad ulaznih vrata u crkvenu lađu.[5]
Pri crkvi deluje i Kolo srpskih sestara „Mala Gospojina”. Inicijativom Kola srpskih sestara, prikupljena su sredstva za izgradnju Hristovog groba u duborezu koji je postavljen i osvećen februara 2025. godine.[6]
Sveštenici
urediSveštenici koji su služili u ovom hramu su:
- o. Vasilije Tomić (1993; administrator)
- o. Milutin Veljko (1993–2010)
- o. Milovan Sredojević (2010–2017)
- o. Miloš Purić (od 1. januara 2018. godine)
Galerija
uredi-
Spomen-ploča na ulazu crkve -
Ikona zaštitnika hrama iznad ulaznih vrata u crkvenu lađu -
Pogled na naos crkve -
Loža za hor -
Ikonostas crkve
Vidi još
urediNapomene
uredi- ^ Skarboro je bio zaseban grad sve do 1. januara 1998. godine kada je pripojen Torontu.
- ^ Markam je nekada bio deo ove parohije ali je ovaj grad pridodat parohiji Crkve Svetog Arhangela Gavrila u Ričmond Hilu po osnivanju parohije ričmondhilske 2010. godine.
Reference
uredi- ^ Naslednik Svetog Save u Srbiji nema crkvu („Politika”, 7. novembar 2016)
- ^ Šematizam: Spomenica Eparhije kanadske povodom desetogodišnjice eparhije (na jeziku: srpski). Toronto: Istočnik. 1993. str. 220.
- ^ „Osvećenje zvonare i novog krsta u Vidbiju”. spc.rs. 2012-07-17. Arhivirano iz originala 5. 11. 2023. g. Pristupljeno 2024-12-31.
- ^ Patrijarh Irinej u Vitbiju: Kada smo sa Bogom, neće nas ostaviti! („Radio Slovo ljubve”, 12. februar 2016)
- ^ Sredojević, protojerej Milovan (2016-02-14). „Patrijarh u poseti CŠO Svetog Arsenija Sremca u Vidbiju”. spc.rs. Arhivirano iz originala 3. 12. 2024. g. Pristupljeno 2024-12-31.
- ^ Hristov grob u Crkvi Svetog Arsenija Sremca
