Japanski nosač aviona Rjudžo
Rjudžo (pogrešno Rjuđo) bio je japanski laki flotni nosač aviona korišćen tokom Drugog svetskog rata u japanskoj carskoj mornarici.
| Japanski nosač aviona Rjudžo | |
|---|---|
 Nosač aviona Rjudžo | |
| Opšti podaci | |
| Karijera |  |
| Kobilica postavljena | 26. novembar 1929. |
| Porinut | 2. april 1931. |
| Završetak gradnje | 9. maj 1933. |
| Sudbina | Potonuo 24. avgust 1942. |
| Glavne karakteristike | |
| Deplasman | 12.350 tona standardni deplasman 14.290 tona puni deplasman |
| Dužina | 175,40 m |
| Širina | 20,80 m |
| Gaz | 7,0 m |
| Pogon | 2 × Parne turbine, snage 65.000 KS |
| Brzina | 28 kn (52 km/h) |
| Posada | 924 oficira i mornara |
| Naoružanje | Topovi: 8 × 127mm, 22 × 25mm, 24 × 13mm Avioni: 36 + 12 |
Istorija projekta uredi
Nakon potpisivanja Vašingtonskog sporazuma, gradnja lakih nosača aviona ostala je izvan ograničenja. To je dalo mogućnost japanskom admiralštabu da pokuša da kompenzira slabost prvog nosača aviona (Hošo), izgradnjom novog težine 10.000 tona. Sredstva za izgradnju broda bila su dodeljena po programu za popunu flote iz 1927. godine i tada započinje projektovanje broda. Uvođenjem, na predlog francuskih brodograditelja, poprečnih čeličnih užadi za zaustavljanje aviona i korišćenjem barijere za odvajanje zone za sletanje na krmi, dalo je mogućnost projektantima da smanje standardnu težinu na 7.500 tona. Sa gradnjom broda krenulo se 25. novembra 1929. godine. Po projektu se predlagalo da hangar bude na jednom nivou, no odmah po započinjanju gradnje, admiralštab zahteva da se udvostruči broj aviona. Zato je bilo neophodno da se preradi prvobitan projekt i postavi i druga hangarna paluba. Tako je novi nosač aviona mogao da ponese 36 aviona i još 12 u rezervi. Oni su dodavani na poletnu palubu sa dva lifta za avione, stim što je krmeni bio znatno manji od prednjeg. Mala površina poletne palube nije dozvoljavala da se na njoj nalazi odjednom više od 6 aviona, usled čega je dejstvo njegove aviogrupe bilo nedovoljno efikasno. Za razliku od prethodnih projekata na Rjuđu je izvršen pokušaj ne postavljanja ostrvske nadgradnje. Dim iz kotlova se odvodio kroz dva brodska dimnjaka razlišite veličine, izvedenih na desni bok i tradicionalno savijeni ka vodenoj površini. Po projektu turbine na brodu su omogućavale maksimalnu brzinu od 29 kn (54 km/h). Od naoružanja na brodu je predviđeno 6 dvocevnih topova 127 mm i 6 četvorocevnih mitraljeza 13 mm. Zbog narasle visine broda i ograničene težine nije se vodilo računa o debljini zaštitnog oklopa, šta više ni o vitalnim pregradama koje su jako važne za sam brod. Laka okopna zaštita bila je i oko magacina i mašinskog odeljenja. Rjudžo je porinut 2. aprila 1931. godine a uveden u stroj japanske mornarice 9. maja 1933. godine.
Modernizacija uredi
Nakon tragedije eskortnog minopolagača Tomocuru, pored mnogih brodova, vraćen je nazad u brodogradilište i Rjudžo. U periodu od 1934. do 1936. godine otklonjeni su brojni nedostaci na brodu. Za povećanu stabilnost, na brodu su postavljene plutače, koje su povećale širinu broda za pola metra, a u tremu broda su postavili 1.200 tona balasta (dodatno opterećenje koje se postavlja na dno broda kako bi se povećala njegova stabilnost). Kao dopunska mera za povećanje stabilnosti broda, demontirana su 2 dvocevna topa 127 mm. Tokom 1938. godine postavljena su 2 dvocevna protiv-avionska topa 25 mm a zamenjena su i 6 četvorocevna mitraljeza 13 mm sa 12 dvocevnih. Godine, 1942. broj topova 25 mm je povećan na 22 (6×3 i 2×2). Sastav avio grupe je promenjen tokom 1941. godine i sastojao se od 9+4 A6M2, 18 B5N i 9+4 D3A, a julu 1942. godine vazduhoplovna grupa je imala sledeći sastav: 30+4 A6M2 i 6+1 D3A.
Taktičko-tehnički podaci uredi
| Pre modernizacije | Posle modernizacije | |
|---|---|---|
| Standardna težina: | 10.600 tona | 12.350 tona |
| Puna težina: | 12.300 tona | 14.290 tona |
| Dužina: | 175.40 m | 175.40 m |
| Širina: | 20.30 m | 20.80 m |
| Gaz (srednji): | 5.60 m | 7.10 m |
| Poletna paluba: | 156.50×23 m | 156.50×23 m |
| Pogon: | 6 kotla „Kanpon“ | 6 kotla „Kanpon“ |
| Snaga: | 65.000 KS (2 parne turbine) | 65.000 KS (2 parne turbine) |
| Brzina: | 29 kn (54 km/h) | 28 kn (52 km/h) |
| Daljina plovljenja: | 10.000 nautičkih milja/14 kn (26 km/h) | 10.000 nautičkih milja/14 kn (26 km/h) |
| Količina goriva: | 2490 tona nafte | 2490 tona nafte |
| Posada: | 600 čoveka | 924 čoveka |
| Univerzalna artiljerija: | 6×2 topa 127 mm | 4×2 topa 127 mm |
| Protivavionska artiljerija: | - | 2×2 topa 25 mm |
| Mitraljezi: | 6×4 mitraljeza 13 mm | 12×2 mitraljeza 13 mm |
| Aviogrupa: | 36+12 | 36+12 |
| Lovci: | - | 9+4 A5M2 |
| Obrušavajući bombarderi: | - | 18+4 D1A2 |
| Torpedonosci: | - | 9+4 B4J1 |
U službi uredi
Nosač aviona Rjudžo je upisan u spisak flote 9. maja 1933. godine i ušao je u satav 2. divizije nosača aviona. Manevri koje je japanska mornarica izvela početkom 1934. godine, su pokazali da deo novoizgrađenih brodova, a među njima i Rjudžo nemaju dovoljnu stabilnost. Iz tog razloga nosač aviona je povučen u rezervu i od 1934. do 1936. godine je modernizovan u brodogradilištu u Sasebu. Od januara 1937. godine je u sastav 4. divizije nosača aviona. U 1939. godini Rjudžo uzima učešće u ratu protiv Kine. Po prvobitnom planu rata protiv Amerike i saveznika, Rjudžo je zajedno sa nosačem aviona Zuiho predat viceadmiralu Nišizu Cukahari, kao podrška napada Druge vazdušne flote na Filipine. Aviogrupe sa ta dva nosača aviona su predate Prvoj vazdušnoj floti za napad na Perl Harbor. Nakon neprihvatanja Cukahare da upotrebi nosač aviona Rjudžo, brod je uveden u sastav četvrte grupe za iznenadne napade i tokom novembra 1941. godine pristiže na ostrvo Palau.
Dana, 8. decembra 1941. godine sa nosača je uzletelo 13 aviona Nakadžima B5N i 9 Micubiši A6M Zero, koji su napali američke brodove i vojne jedinice u Davau. Do kraja godine Rjudžo osigurava vazdušnu podršku desantima: u zalivu Lamon, zalivu Davao i na ostrvo Holo. Početkom 1942. godine bazira se u zalivu Kam Ran i ulazi u sastav glavnih snaga Južne ekspedicione flote koja je bila pod komandom viceadmirala Đisabure Ozave. Prva operacija u januaru bila je osiguranje vazdušne podrške desnta na Britanski Borneo. Od 9. februara do 17. februara 1942. godine uzima učešće u napadu na Palembang - Sumatra, gde su avioni sa Rjuđa potopili 2 a oštetili još 2 broda.
U periodu 25. februar - 9. mart 1942. godine pokriva konvoj ka zalivu Banten i uzima učešće u zauzimanju ostrva Java i Sumatra. Dana, 1. marta 1942. godine avioni njegove aviogrupe potapaju američki razarač Poup. Zatim odlazi prema Formozi (danas Tajvan), gde stiže 20. marta, a nakon toga prelazi u Merguj. Uzima učešće u operaciji „C“ kao deo krstaričke grupe pod komandom Đisabure Ozave. Posle toga, do maja 1942. godine prolazi planski remont u Jokosuki. Rjudžo 25. maja 1942. godine zajedno sa ostalim brodovima iz Druge mobilne grupe započinje da ispunjava zadatak po operaciji „MI“. Dana, 4. juna 1942. godine 13 aviona Nakadžima B5N i 9 Micubiši A6M Zero iz sastava njegove aviogrupe napada Dač Harbor. Sledećeg dana napad je ponovljen sa 12 aviona Nakadžima B5N i 8 Micubiši A6M Zero. U sklopi Midvejske bitke, Rjudžo učestvuje u borbi protiv Amerikanaca na Aleutskim ostrvima. Dana, 31. jula 1942. godine je uključen u sastav 2. divizije nosača aviona u satavu Treće flote. Početkom avgusta iste godine je prebačen na ostrvo Truk, a odatle 19. avgusta 1942. godine uzima učešće u bici za istočna Solomonova ostrva kao deo Diverzione grupe. U toj bici ga napadaju američki aviona sa nosača aviona Saratoga 24. avgusta 1942. godine i pogađaju sa 4 do 6 bombi i jednim torpedom, nakon čega Rjudžo tone zajedno sa većim delom posade.
