Arhimandrit Stefan (Ilkić)
Stefan Ilkić (Sombor, 15. jun 1875 — Sombor, 9. maj 1963) bio je srpski učitelj i arhimandrit.
Stefan Ilkić | |
|---|---|
| Datum rođenja | 15. jun 1875. |
| Mesto rođenja | Sombor, Austrougarska |
| Datum smrti | 9. maj 1963. (87 god.) |
| Mesto smrti | Sombor, SFRJ |
Biografija uredi
Stefan S. Ilkić je rođen u Somboru, od oca Save trgovca.[1] Nakon prerane smrti majke, podizala ga je pomajka Melanija, rođena Mirić. U Somboru je završio učiteljsku školu 1893. godine.[2] Pohađao je potom Duhovnu akademiju u Kijevu (1897 — 1898), gde je stekao visoko teološko obrazovanje. Bio je prvo privremeni pa stalni učitelj (od novembra 1894) glavne muške "sredsrednje" škole u Somboru, sa prekidima između 1893. i 1908. godine.
Ilkić je izuzetno plodan pisac članaka, rasprava, govora i pedagoških priloga. Aktivan je i u društvenom životu mesta u kojima je duže boravio. Bio je sekretar Srpske čitaonice i Dobrotvorne zadruge „Srpkinje Somborkinje“. Ilkić je bio i predsednik Pevačkog društva i Srpskog omladinskog kola i Pozorišnog odbora. Radio je kao saradnik mnogih listova: „Školski list“ (bio i privemeni urednik 1900), „Branik“ i „Srpski Sion“.
Stefan Ilkić je mnogo pomogao santovačkim Šokcima koji su zbog mađarizacije napustili katolicizam i prešli u pravoslavlje. Postavljen je marta 1899. godine za privremenog učitelja u Santovu.[3] Ilkić je boravio u Santovu i podučavao „novoprišelce“ o osnovama pravoslavne vere do 16. marta 1899. godine. Kao vrsni pedagog učio ih je pojanju i molitvama na crkvenoslovenskom jeziku. Njegov trud urodio je plodom 12. marta 1899. kada je 1177 Santovčana prešlo u okrilje Srpske pravoslavne crkve. Maja meseca iste godine Stefan Ilkić je poveo Santovčane u obilazak srpskih manastira. Posetili su Ravanicu, Jazak, Hopovo i Krušedol. U Sremskim Karlovcima Santovčane je primio i patrijarh Georgije Branković.
Stefan Ilkić se 1908. godine zamonašio u manastiru Svetog Đorđa u okolini Temišvara. Nije dobio novo monaško ime. Bio je od 1908. godine nastojatelj manastira Svete Trojice u Velikoj Kikindi. Od 1918. do 1919. godine bio je u službi administratora srpske parohije u Aradu. Ovde je u novembru 1918. godine dočekao srpsku vojsku. U Aradu je osnovao Narodno veće koje je postojalo do ulaska rumunske vojske 19. maja 1919. godine. Odlaskom srpske vojske Ilkić je ostao u Rumuniji. Dok se bavio u Velikoj Kikindi, izdavao je "Crkveni kalendar" (1919). Služio je u Temišvaru - Fabrici. Istovremeno je obavljao i dužnost srpskog eparhijskog nadzornika. Od jula do septembra 1920. godine Ilkić je u Temišvaru organizovao prvi tromesečni kurs za učitelje koji su kasnije radili u srpskim školama u Rumuniji.
Vraća se u Sombor 1920. godine, gde je zatim bio sveštenik - nastojatelj Zadužbine Stevana Konjevića. Predavao je honorarno u isto vreme u nastavi na mađarskom jeziku, u somborskoj gimnaziji. Godine 1928. pokrenuo je časopis „Duhovna straža“, čiji je urednik ostao do 1941. godine.[4] Pisao je mnogo o istoriji Sombora. Bavio se i prevođenjem sa ruskog jezika.
Ilkić je 1932. godine postao arhimandrit. Uređivao je i kalendar Sinoda Srpske pravoslavne crkve „Crkva“ za 1934. i 1935. godinu. Jedno vreme bio je i direktor Gradske biblioteke u Somboru.
Godine 1936. je kao predsednik Istorijskog društva u Somboru sa svojim saradnicima izdao „Godišnjak Istorijskog društva u Somboru“.
Umro je 1963. godine u Somboru.
Reference uredi
Literatura uredi
- Toša Iskruljev: Raspeće naroda srpskog u Sremu 1914. godine (Novi Sad, 1941)
- Milan Vojnović: Sombor, ilustrovana hronika (Sombor, 1999)
Spoljašnje veze uredi
- Leposava Kljaić: Arhimandrit Stefan Ilkić 1875-1963, Zbornik Matice srpske za istoriju, broj 69-70, 2004. godine
