Ahen
Ahen (nem. Aachen, franc. Aix-la-Chapelle, hol. Aken, lat. Aquisgranum) grad je u nemačkoj saveznoj državi Severna Rajna-Vestfalija, na granici sa Holandijom i Belgijom, 65 km zapadno od Kelna. Ahen je najzapadniji grad Nemačke. Sa 249,000 stanovnika, Ahen je 13-ti najveći grad u Severnoj Rajni-Vestfaliji, i 28-i najveći grad u celoj Nemačkoj.
| Ahen Aachen | |
|---|---|
 Ahenska katedrala, pogled sa severa | |
 Zastava
 Grb
| |
| Administrativni podaci | |
| Država |  Nemačka |
| Savezna država | Severna Rajna-Vestfalija |
| Stanovništvo | |
| Stanovništvo | |
| — | 259.269[1] |
| — gustina | 1.612 st./km2 |
| Geografske karakteristike | |
| Koordinate | 50° 46′ 36″ S; 6° 05′ 01″ I / 50.77667° S; 6.08361° I |
| Vremenska zona | UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST) |
| Aps. visina | 173 m |
| Površina | 160,8 km2 |
  Ahen Ahen na karti Nemačke | |
| Ostali podaci | |
| Gradonačelnik | Marsel Filip (CDU) |
| Poštanski broj | 52062, 52063, 52064, 52065, 52066, 52067, 52068, 52069, 52070, 52071, 52072, 52073, 52074, 52075, 52076, 52077, 52078, 52079, 52080 |
| Pozivni broj | 0241, 02403, 02405, 02407, 02408 |
| Registarska oznaka | AC |
| Veb-sajt | |
| www.aachen.de | |
Kroz grad protiče reka Vurm, a zajedno sa Menhengladbahom, Ahen je jedini veći nemački grad u slivu Meze. Ahen je sedište gradske oblasti Ahen.
Sa RWTH Aachen (Rajnsko-Vestfalijskim Tehničkim Univerzitetom), Ahen ima jedan od najvećih i najtradicionalnijih tehničkih univerziteta u Evropi pored drugih univerziteta. Simbol grada, Ahenska katedrala, potiče iz Palatinske kapele Ahenskog kraljevskog palatinata koju je osnovao Karlo Veliki, a koja se smatra remek-delom karolinške arhitekture. Katedrala je 1978. godine uvrštena na Uneskovu listu svetske baštine kao prvi nemački i drugi spomenik kulture u svetu. Grad je episkopsko sedište eparhije Ahen i mesto održavanja godišnjeg konjičkog turnira CHIO Aachen. Štaviše, to je važna lokacija za nemačku konditorsku industriju
Istorija uredi
Naselili su ga Rimljani u 1. veku nove ere. Na mestu antičkog naselja Karlo Veliki je sagradio dvor i katedralu (po uzoru na ravensku baziliku San Vitale) oko 800. godine. U njoj se krunisao njegov sin Ludvig I Pobožni 813, kao i skoro svi carevi Rimsko-nemačkog carstva do 1513. Bio je centar karolinške kulture i drugi grad po veličini u carstvu Karla Velikog. Posle normanskih pustošenja 881. grad je obnovljen 983. Car Fridrih I ga je opasao čvrstim zidinama, koje je još pojačao Fridrih II 1215. U vreme verskih ratova u 16. veku grad je stradao i počeo da gubi svoj značaj i privilegije, a posebno kada su nemački vladari izabrali Frankfurt na Majni kao krunidbeni grad. Od 1801. pripao je Francuskoj, a 1815. Pruskoj. U Drugom svetskom ratu, kao važno uporište na prilazu Ruru u dugotrajnim i teškim borbama, bio je gotovo potpuno razrušen.
Geografija uredi
.svg)
Grad se nalazi na nadmorskoj visini od 173 metra. Površina opštine iznosi 160,8 km². U samom gradu je, prema proceni iz 2010. godine, živelo 259.269 stanovnika. Prosečna gustina naseljenosti iznosi 1.612 stanovnika/km². Jedno je od 10 opštinskih središta okruga Region Ahen. Poseduje regionalnu šifru (AGS) 5334002, NUTS (DEA21) i LOCODE (DE AAH) kod.
U okolini ima uglja i ruda gvožđa, bakra i olova. Poznat je po industriji mašina, vagona, sapuna, stakla. Pored katedrale Karla Velikog, u kojoj je i sahranjen, tu je i gotska većnica iz XIV. veka, muzeji i poznata banja sa termalnim supornim izvorima.
Ahenski Univerzitet (RWTH Aachen), osnovan 1870, jedan je od vodećih evropskih univerziteta tehnike, posebno za elektrotehniku i mašinstvo, ali i za informatiku i fiziku. Univerzitetska klinika Ahen je najveća evropska klinika u jednoj zgradi. Veliki broj softverskih i računarskih kompanija razvilo se u okolini Ahena.
Katedrala u Ahenu je od 1978. na listi Svetske baštine.
Međunarodna saradnja uredi
| Mjesto | Država | Vrsta saradnje | Od |
|---|---|---|---|
| Kostroma | Rusija | partnerstvo | 2005. |
| Okrug Arlington | SAD | partnerstvo | 1993. |
| Ningbo | Kina | partnerstvo | 1986. |
| Halifaks/Kolderdejl | Ujedinjeno Kraljevstvo | partnerstvo | 1979. |
| Rems | Francuska | partnerstvo | 1967. |
| Montebourg | Francuska | prijateljstvo | 1960. |
| Toledo | Španija | partnerstvo | 1985. |
| Kejptaun | Južnoafrička Republika | partnerstvo | 2005. |
| Izvor[2] | |||
Reference uredi
- ^ Broj stanovnika po njem. Saveznom zavodu za statistiku. Stanje 30. 6. 2010.
- ^ Savjet opština i regiona Evrope - Pregled međuopštinske saradnje, Pristupljeno 30. 6. 2010.
Spoljašnje veze uredi
- Zvanični veb-sajt
- Njem. Savezni zavod za statistiku (jezik: nemački)
- Stalna konferencija gradova i opština (jezik: nemački)
- KommOn - Informacioni sistem gradova, opština i okruga. (jezik: nemački)
- Plan naselja na mapi (Mapquest)
- Galerija slika spomenika i drugih znamenitosti grada (Franz-Josef Wirtz)
- Ahen juče i sutra
- Ahen na turističkom vodiču VikiPutovanja
- Foto putopis Ahen
