Vlaherna
Vlaherna je jedna od četvrti starog Carigrada, smeštena na krajnjem severozapadu grada. Poznata je po istoimenoj carskoj palati, čudotvornom izvoru oko koga je podignut manastir u kome se do četvrtog krstaškog rata čuvao tzv. Isusov pokrov.
Prošlost uredi
Vlaherna se nalazila van grada obuhvaćenog teodosijevim bedemima, od kojih ju je delio podzemni kanal koji se nadovezivao na šanac teodosijevih bedema. Na njenom prostoru je tokom 5. i 6. veka podignut veći broj crkava i kapelica, većinom naporima Pulherije i Justinijana I, tako da je ceo taj kraj bio prava mala Sveta gora. Bedemi su 627. godine prošireni da bi se zaštitila Vlaherna odnosno crkve u njoj, prvenstveno Bogorodica Vlahernska i palata.
Dolaskom Aleksija I Komnina na vlast 1081. godine palata Vlaherna je postala glavno sedište careva, a sama Vlaherna je postala prestižna četvrt grada u koju su se naseljavali najviši vizantijski zvaničnici. Smeštanje glavnog carskog sedišta u palatu Vlahernu podiglo značaj Bogorodice Vlahernske koja je postala najznačajnija crkva u gradu posle svete Sofije.
Iako su bedemi prošireni da bi obuhvatili Vlahernu i dodatno pojačani prenošenjem carskog središta u nju oni su predstavljali najslabiju tačku gradskih odbrana jer za razliku od ostalih delova nisu bili zaštićeni vodenim šancem. To su iskoristili krstaši prilikom osvajanja Carigrada, uspevši da na tom mestu probiju gradsku odbranu i probiju se u sam grad, unutar zidina.
Nakon oslobođenja Carigrada 1261. godine Vlaherna je nastavila da ima isti značaj kao i ranije, činivši aristokratski centar grada. Jovan VI Kantakuzin se ovenčao carskim vencem 1347. godine u Bogorodici Vlahernskoj postavivši je iznad svete Sofije u kojoj su do tad carevi ovenčavani.
Poslednji vizantijski car Konstantin Dragaš je do poslednjeg dana opsade boravio u palati Vlaherni iako je taj deo grada bio izložen najžešćim napadima. Kao i krstaši pre njih i Turci su prodrli kroz Vlahenu i osvojili grad (koji je nakon toga postao prestonica Osmanske imperije), iskoristivši nepažnju na Kerkoporta kapiji.
Dolaskom Osmanlija Vlaherna je izgubila pređašnji značaj, a njene najznačajnije građevine su bile prepuštene polakom propadanju koje se i dalje nastavlja.
