Vojska Jugoslavije
Vojska Jugoslavije (skraćeno VJ) je bila oružana sila Savezne Republike Jugoslavije. Postojala je od 20. maja 1992. do 4. februara 2003. godine. Nastala je od onih delova Jugoslovenske narodne armije koji su se nakon raspada SFRJ (i završetka vojnih povlačenja iz bivših jugoslovenskih republika) zatekli na teritoriji Savezne Republike Jugoslavije. Vojska Jugoslavije je, neposredno posle zvaničnog proglašenja Državne Zajednice Srbija i Crna Gora, preimenovana u Vojsku Srbije i Crne Gore. Vojska Jugoslavije je učestvovala u borbama sa albanskim teroristima na Kosovu i Metohiji, a potom i na jugu Srbije. Tokom NATO agresije na SRJ, VJ se sukobila sa jedinicama Severnoatlanstkog pakta na prostoru SRJ.
| Vojska Jugoslavije | |
|---|---|
.svg) Amblem VJ | |
| Osnovana | 20. maj 1992. |
| Raspuštena | 4. februar 2003. (11 god.) |
| Vidovi vojske |  Kopnena vojska (KoV) Ratno vazduhoplovstvo i protivvazdušna odbrana (RViPVO).svg){kind=small} Ratna mornarica (RM) |
| Glavni štab | Beograd |
| Vođstvo | |
| Predsednik | 1992—1993. Dobrica Ćosić 1993—1997. Zoran Lilić 1997—2000. Slobodan Milošević 2000—2003. Vojislav Koštunica |
| Načelnik Generalštaba | general-pukovnik Života Panić general-pukovnik Momčilo Perišić general armije Dragoljub Ojdanić general-pukovnik Nebojša Pavković general-pukovnik Branko Krga |
| Brojno stanje | |
| Vojno sposobni | od 19 |
| Obavezni vojni rok | 12 meseci |
| Broj raspoloživih za vojnu službu | 3.000.000, godina 15—49 |
| Broj sposobnih za vojnu službu | 2.300.000, godina 15—49 |
| Broj godišnje stasalih za vojnu službu | 101.547 |
| Aktivni sastav | 206.000 (2003) |
| Rezervni sastav | 680.000 (2003) |
| Troškovi | |
| Procenat BDP | 4,6%[traži se izvor] |
| Industrija | |
| Domaći nabavljači | Zastava Oružje
|
| Srodni članci | |
| Činovi | Činovi i oznake Vojske Jugoslavije |
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Organizacija uredi
Vojska Jugoslavije bila je podeljena na vidove, vidovi na rodove i službe, a rodovi i službe na vrste i specijalnosti.
Vidovi VJ su bili:
- Kopnena vojska (KoV),
- Ratno vazduhoplovstvo i protivvazdušna odbrana (RViPVO),
- Ratna mornarica (RM)
Formacije uredi
Vojska Jugoslavije je organizovana u armijskom sistemu gde je svaka armija držala svoju armijsku oblast. Armije su nastavkom velike reorganizacije JNA podeljene na korpuse, a oni na brigade. Osim armija u VJ su postojali i centri za obuku pešadije, vozača, oklopnih i mehanizovanih jedinica i artiljeraca, Gardijska brigada i 46. zaštitna motorizovana brigada, kao zasebne jedinice i ustanove.
Kopnena vojska uredi
Kopnena vojska (skraćeno KoV) je bila najbrojniji vid Vojske Jugoslavije. Ukupno je u aktivnom sastavu imala 3 armije, 7 korpusa, 34 brigade. U rezervnom sastavu bilo je 27 motorizovanih, 42 pešadijske i 6 artiljerijskih brigada. Od naoružanja i opreme raspolagala je sa oko 1300 tenkova, 568 borbenih vozila pešadije i oklopnih transportera, 1200 topova, 200 višecevnih bacača raketa, 1665 minobacača, 135 PO lansirnih sistema, 2000 protivavionskih topova i 60 raketnih protivavionskih sistema. Brojnost kopnene vojske je bila oko 85.000 aktivnih pripadnika.
Prva armija uredi
Prva armija je držala severni deo Savezne Republike Jugoslavije. Komanda Prve armije je bila u Beogradu a kasarne u Beogradu, Pančevu, Novom Sadu, Somboru, Kragujevcu, Sremskoj Mitrovici, Šapcu i Valjevu.
Druga armija uredi
Druga armije je držala jugozapadni deo SRJ sa komandom u Podgorici. Baze i kasarne su bile u Podgorici, Danilovgradu, Nikšiću, Užicu, Čačku, Novom Pazaru, Raškoj i Kremni.
Treća armija uredi
Treća armija je držala istočni, centralni i južni deo SRJ sa komandom u Nišu. Baze i kasarne su bile u Nišu, Prištini, Kruševcu, Leskovcu, Vranju, Pirotu, Prokuplju i Kuršumliji.
Ratno vazduhoplovstvo i protivvazdušna odbrana uredi
Ratno vazduhoplovstvo i protivvazdušna odbrana (skraćeno RViPVO) je u svom sastavu imalo oko 16700 aktivnih pripadnika. Ljudstvo je podeljeno u 4 lovačke, bombarderske i izviđačke i 3 helikopterske eksadrile, kao i 8 protivavionskih raketnih pukova. Ukupno se raspolagalo sa oko 200 vazduhoplova i oko 50 helikoptera.
Činovi uredi
Kao nastavljač vojske SFRJ (JNA) činovi u Vojsci Jugoslavije su se rangirali kao u JNA posle 1980.
Vojsku je sačinjavao stalni i rezervni sastav. Stalni sastav sačinjavao se od profesionalnih vojnika (profesionalnih podoficira i oficira, podoficira i vojnika po ugovoru) i vojnika na odsluženju vojnog roka. Rezervni sastav činili su oficiri, podoficiri i vojnici u rezervi i žene vojni obveznici.
Grb i oznake pripadnosti uredi
Autor grba i drugih oznaka pripadnosti Vojske Jugoslavije je umetnik Vladimir Labat Rovnjev[1][2][3], danas se koristi kao deo simbola Fruškogorskog pečata Eparhije sremske[4].
Značajni datumi (praznici) Vojske Jugoslavije uredi
Dani vidova Vojske Jugoslavije uredi
- 16. jun – Dan Kopnene vojske
- 24. decembar – Dan RViPVO
- 9. jun – Dan Ratne mornarice
Dani rodova Vojske Jugoslavije uredi
- 6. novembar – Dan roda inžinjerije
- 2. avgust – Dan roda avijacije
- 16. novembar – Dan roda pešadije
- 18. jun – Dan roda vazdušnog osmatranja i javljanja
- 30. septembar – Dan roda Artiljerijsko-raketnih jedinica PVO
- 20. septembar – Dan roda veze
- 14. septembar – Dan roda artiljerije
- 28. septembar – Dan roda ABHO
- 31. oktobar – Dan roda oklopno-mehanizovanih jedinica
- 11. novembar – Dan roda elektronskog izviđanja i protivelektronskih dejstva
- 9. jun – Dan roda pomorstva
Reference uredi
- ^ www.nedeljnik.rs | Serija grbova Vladimira Labata
- ^ www.instagram.com | 1
- ^ www.instagram.com | 2
- ^ www.fdsvar.org | Simbol Fruškogorskog pečata i krst u prepletu
- ^ Aćimović, Nikola (1977). Praznici Vojske Jugoslavije: Značajni događaji i ličnosti oslobodilačkih ratova Srbije i Crne Gore i NOR-a Jugoslavije. Beograd: Vojska. str. 308. ISBN 978-86-335-0030-2.
