Vrmdža (tvrđava)

Vrmdža (tvrđava)
Vrmdža (tvrđava)
	Vrmdža (tvrđava)
Opšte informacije
Mesto	Vrmdža
Opština	Sokobanja
Država	Srbija
Vreme nastanka	3. vek
Tip kulturnog dobra	Spomenik kulture
Nadležna ustanova za zaštitu	Zavod za zaštitu spomenika kulture

Tvrđava Vrmdža poznata i kao Latin Grad je tvrđava u Srbiji, smeštena na okomitoj steni u istoimenom selu, u opštini Soko Banja. Danas postoje samo ostaci utvrđenja koji predstavljaju nepokretno kulturno dobro kao spomenik kulture.^[1]

Istorija uredi

Prvo utvrđenje na ovom mestu podigli su Rimljani u III veku, radi zaštite carskog puta koji je tuda prolazio i vodio ka današnjoj Bugarskoj, a tada za Bliski istok. Samo naselje Vrmdža se prvi put i spominje u starim rimskim dokumentima nakon izgradnje utvrđenja. Kasnije su Vizantinci 530. godine obnovili i proširili utvrđenje, da bi se carstvo branilo od napada slovenskih plemena. U 14. veku tvrđavu naseljavaju bogati vizantijski vlastelini.

U doba Nemanjića tvrđava dobija naziv Krajina i ona bila pogranična tvrđava prema Bugarskoj. Od doba kralja Milutina (1282—1321), i borbe se Drmanom i Kudelinom u Ždrelu, Vrmdža prestaje da bude pogranična tvrđava. Početkom XV veka, Vrmdža se, zajedno sa Bovanom, Stalaćem i Lipovcem, našla na udaru građanskog rata u Otomanskoj imperiji i sultan Musa ih zauzima 1412. godine. Međutim, on je ubrzo nakon toga poginuo u borbi sa despotom Stefanom (knez 1389—1402, despot 1402—1427), koji je povratio gradove.^[2]

Izgled tvrđave uredi

Tvrđava je bila opasana sa tri reda zidina, a na ulazu u tvrđavu se nalazio drveni pokretni most. U jednom delu se nalazio i mali dvorac je bio zasebno utvrđenje u tvrđavi opasan zidovima.

S obzirom da Je Musa Kesedžija 1413. godine porušio veliki deo tvrđave danas nije ostalo mnogo, sem temelja nekih objekata i delova zidova.^[3]