Википедија

Diplomatska misija

група људи из једне државе која је присутна у другој држави да представља државу која шаље

Diplomatska misija ili strana misija je grupa ljudi iz jedne države ili organizacije prisutne u nekoj drugoj državi koja predstavlja državu ili organizaciju koja se šalje zvanično u državi prijema.[1] U praksi, diplomatska misija obično označava rezidentnu misiju, odnosno ambasadu, koja je glavna kancelarija diplomatskih predstavnika neke zemlje u glavnom gradu druge države, dok konzulati predstavljaju manje diplomatske misije koje se obično nalaze izvan glavnog grada primaoca (ali se može naći u glavnom gradu, obično kada zemlja slanja nema ambasadu u državi prijema). Pored toga što je diplomatska misija u zemlji u kojoj se nalazi, ona može biti stalna misija nerezidenta u jednu ili više drugih zemalja. Stoga postoje ambasade rezidenata i nerezidenti.[2][3][4][5]

Španska ambasada pri Svetoj stolici

Nazivi diplomatskih misija uredi

Stalna diplomatska misija tipično se naziva ambasada, a šef misije poznat je kao ambasador ili visoki komesar. Termin "ambasada" se obično koristi i kao deo zgrade u kome se obavlja rad diplomatske misije, ali strogo govoreći, sama diplomatska delegacija predstavlja ambasadu, a kancelarijski prostor i diplomatska rad se zove kancelarija. Dakle, ambasada radi u kancelarijskom objektu.

Članovi diplomatske misije mogu boraviti unutar ili izvan zgrade u kojoj se nalazi kancelarijska misija, a njihove privatne rezidencije uživaju ista prava kao i prostorije misije u pogledu nepovredivosti i zaštite.[6]

Sve misije Ujedinjenih nacija poznate su samo kao trajne misije, dok su misije država članica EU u Evropskoj uniji poznate kao trajna zastupanja i šef takve misije obično je stalni predstavnik i ambasador. Misije Evropske unije u inostranstvu poznate su kao delegacije EU. Neke zemlje imaju poseban naziv za svoje misije i osoblje: Vatikansku misiju vodi nuncio (latinski "izaslanik") i stoga poznat kao apostolska nunciatura. Za vreme vladavine Muamera Gaddafija, misije Libije su koristile ime "narodni biro", a šef misije bio je sekretar.

Misije između Komonvelt zemalja poznate su kao visoke komisije i njihovi šefovi su visoki poverenici.[7] To je zato što su ambasadori razmenjeni između inostranih zemalja, ali od početka Zajednice, zemlje članice su nominalno tvrdile da one nisu strane jedna drugoj (isti razlog kao i imenovanje kancelarije za inostrane i komonvelte). Ambasador predstavlja jedan šef države u drugu i akreditivna pisma ambasadora rešava jedan šef države u drugu. Sve dok Indija nije postala republika 26. januara 1950. godine, svi članovi Komonvelata su imali istog šefa države, zbog čega je imenovanje ambasadora između njih nemoguće. Stoga se visoki predstavnik zemlje Komonvelata u drugoj naziva visokog komesara, akreditovanog ne šefom države, već vladom zemlje prijema, ali u isto vreme smatran ekvivalentom ambasadora. I danas, iako dve zemlje Komonvelata imaju različite šefove države, visoki diplomatski predstavnik svakog od njih i dalje se zove visoki komesar, bez obzira da li on predstavlja vladu koja šalje ili šalje šef države.[8][9] Still today, even if two Commonwealth countries have distinct heads of state (Presidents), each one's senior diplomatic representative to the other continues to be called a high commissioner, whether he or she represents a sending government or a sending head of state.[10]

U prošlosti je diplomatska misija na čelu sa zvaničnikom nižeg ranga (izaslanik ili rezident ministra) poznata kao legacija. Pošto su redovi izaslanika i rezidenta ministra efektno zastareli, oznaka legacije danas se više ne koristi. Konzulat je sličan, ali nije isti kao i diplomatska kancelarija, ali sa fokusom na bavljenje pojedincima i preduzećima, kako je definisano Bečkom konvencijom o konzularnim odnosima. Generalni konzulat ili konzulat je generalno predstavnik ambasade u lokalnim zajednicama izvan glavnog grada.[7] Na primer, Ujedinjeno Kraljevstvo ima Ambasadu Ujedinjenog Kraljevstva u Vašingtonu, ali i održava sedam generalnih konzula i četiri konzulata u drugim delovima SAD. Osoba zadužena za konzulat ili generalni konzulat poznata je kao konzul ili generalni konzul. Slične usluge se takođe mogu obezbediti na ambasadi (da služe regionu glavnog grada) u onome što se obično zove konzularna sekcija.

U slučajevima spora, uobičajeno je da zemlja povuče svog šefa misije kao znak svog nezadovoljstva. Ovo je manje drastično nego potpuno smanjivanje diplomatskih odnosa, a misija će nastaviti da funkcioniše manje-više normalno, ali sada će biti na čelu s punomoćnikom (obično zamenikom šefa misije) koji mogu imati ograničena ovlašćenja. Načelnik poslova za privremene poslove takođe rukovodi misijom tokom perioda između kraja jednog šefa mandata misije i početka drugog.

Ekstrateritorijalnost uredi

Suprotno popularnom mišljenju, većina diplomatskih misija ne uživa puno eksteritarno stanje i u tim slučajevima nije suverena teritorija zastupane države.[11] Naprotiv, prostorije diplomatskih misija obično ostaju u nadležnosti države domaćina, dok su Bečkom konvencijom o diplomatskim odnosima pružene posebne privilegije (kao što je imunitet iz većine lokalnih zakona). Svoje diplomate i dalje zadržavaju puni diplomatski imunitet i (pridržavajući se Bečke konvencije) zemlja domaćina ne sme ući u prostorije misije bez dozvole predstavljene zemlje, čak i da ugasi vatru.[12] Međunarodna pravila označavaju napad na ambasadu kao napad na zemlju koju predstavlja. Izraz "ekstrateritorijalnost" često se primjenjuje na diplomatske misije, ali obično samo u ovom širem smislu.

Kako zemlja domaćin ne može bez dozvole da ulazi u ambasadu predstavničke zemlje, ambasade ponekad koriste izbeglice koje napuštaju zemlju domaćina ili treće zemlje. Na primer, severnokorejski državljani, koji bi bili uhapšeni i deportovani iz Kine nakon otkrića, zatražili su zatočeništvo u različitim ambasadama trećih zemalja u Kini. Kada su unutar ambasade diplomatski kanali se mogu koristiti za rešavanje problema i slanje izbeglica u drugu zemlju.

Značajne povrede eksterateritorijalnosti ambasade uključuju ponovljene invazije britanske ambasade, Pekinga (1967),[13] iranske krize za taoce (1979—1981) i krize za taoce japanske ambasade u rezidenciji ambasadora u Limi, Peru (1996).

Uloga uredi

 
Ambasade Nikaragve u Vašingtonu.

Bečka konvencija o diplomatskim odnosima iz 1961. godine navodi:

Funkcije diplomatske misije sastoje se, između ostalog, u zastupanju države slanja u državi prijema; štiteći interese u državi prijema od strane države slanja i njenih državljana, u granicama dozvoljenim međunarodnim pravom; pregovaranje sa vladom države prijema; utvrđivanje prema svim zakonskim sredstvima uslova i događaja u državi prijema i izveštavanje o tome od vlade države pošiljaoca; promovisanja prijateljskih odnosa između države pošiljaoca i države prijema i razvijanja njihovih ekonomskih, kulturnih i naučnih odnosa.[14]

Diplomatske misije između članova britanskog Komonvelta naroda se ne zovu ambasade, ali visoke komesarijati i imaju poseban diplomatski odnos. Generalno se očekuje da će ambasada zemlje Komonvelata u državi koja nije članica Komonvelata učinila sve od sebe da pruži diplomatske usluge građanima drugih zemalja zajednice, ako zemlja građana nema tu ambasadu u toj zemlji. Kanadski i australijski državljani uživaju još veću saradnju između svojih konzularnih službi, kako je navedeno u Sporazumu o deljenju konzularnih usluga između Kanade i Australije. Istu vrstu postupka takođe multilateralno prate države članice Evropske unije (EU). Evropski građani kojima je potrebna konzularna pomoć u zemlji bez diplomatskog ili konzularnog predstavništva svoje zemlje mogu se obratiti bilo kojoj konzularnoj ili diplomatskoj misiji druge države članice EU.[15]

Prava i imuniteti (kao što je diplomatski imunitet) diplomatskih misija su kodifikovani u Bečka konvencija o diplomatskim odnosima iz 1961Bečkoj konvenciji o diplomatskim odnosima iz 1961. godine.

Višestruke misije u istom gradu uredi

Neki gradovi mogu ugostiti više od jedne misije iz iste zemlje. Primer je Rim, gde mnoge države održavaju misije u Italiji, a druge u Svetoj stolici. Za ove misije nije običajno da dele prostorije niti diplomatsko osoblje. U slučaju UN agencija za hranu, šef misije u Republici Italiji obično se akredituje kao stalni predstavnik. SAD održavaju posebnu misiju Sjedinjenih Država u agencijama UN-a u Rimu čiji je šef ambasador Sjedinjenih Država u agencijama Ujedinjenih nacija za hranu i poljoprivredu. Kalkuta je domaćin dve visoke komisije Bangladeša, jedan u Park Cirkusu i drugi u ulici Mirza Galib. Ovo je učinjeno kako bi se smanjila pretrpanost unutar zamenske Visoke komisije. U početku je otvoren Cirkus Parku i kasnije, u ulici Mirza Galib. Sada obe zamenske visoke komisije izdaju Bangladešu vize.

Nediplomatske kancelarije uredi

Vlade država koje ne priznaju država prijema i teritorije koje ne tvrde da su suverene države mogu osnovati kancelarije u inostranstvu koje nemaju zvanični diplomatski status kao što je definisano Bečkom konvencijom o diplomatskim odnosima. Primeri su kancelarije za ekonomsko i kulturno predstavništvo u Tajpeju koje predstavljaju vladu Republike Kine, predstavništva Somalije u Londonu, Adis Abeba, Rim i Vašington i Hongkonške privredne i trgovinske kancelarije koje predstavljaju vladu te teritorije. Takve kancelarije pretpostavljaju neke od nediplomatskih funkcija diplomatskih pozicija, kao što su promovisanje trgovinskih interesa i pružanje pomoći svojim građanima i stanovnicima. Oni ipak nisu diplomatske misije, njihovo osoblje nije diplomatsko i nemaju diplomatske vize, mada može postojati zakon koji predviđa lične imunitete i poreske privilegije, kao što je slučaj sa kancelarijama u Hong Kongu u Londonu i Torontu.

Reference uredi

  1. ^ „What is a Foreign Mission /Chancery?”. www.state.gov (na jeziku: engleski). Pristupljeno 25. 8. 2017. 
  2. ^ Nierop, Tom (1994). Systems and Regions in Global Politics: An Empirical Study of Diplomacy, International Organization and Trade 1950-1991. Wiley. str. 67. ISBN 978-0-471-94942-8. 
  3. ^ "The Russian Federation has diplomatic relations with a total of 187 countries, but some of them – mainly for financial reasons – maintain non-resident embassies in other countries", International Affairs, issues 4–6 (Znanye Pub. House, 2006). pp. 78
  4. ^ University of Cambridge. Deon Geldenhuys, Isolated States: A Comparative Analysis. Of Chile's 109 foreign diplomatic missions in 1988, no fewer than 31 were on a non-residential basis, while 17 of the 63 missions in Santiago were non resident. 1990. str. 158. ISBN 978-0-521-40268-2. 
  5. ^ "America's diplomatic mission to (Saudi Arabia) was changed from non-resident to permanent Minister in Jeddah" (Fahad M. Al-Nafjan, The Origins of Saudi-American Relations, page not numbered).
  6. ^ „1961 Vienna Convention on Diplomatic Relations, article 30” (PDF). 
  7. ^ a b Andrews 2007, str. 33
  8. ^ Nutt, Jim S. „Diplomatic and Consular Representations”. Arhivirano iz originala 22. 05. 2018. g. Pristupljeno 11. 05. 2018. 
  9. ^ „Commonwealth Parliamentary Association, "What does the work of a High Commissioner involve?"” (PDF). Arhivirano iz originala (PDF) 22. 12. 2018. g. Pristupljeno 11. 05. 2018. 
  10. ^ Satow 2009, str. 426.
  11. ^ 'Laws and Rules Regarding Extraterritoriality' on integrity-legal.com: "There is a common misconception that Embassies and Consulates have extraterritoriality. As anecdotal evidence of this misconception, people will often say things like, 'the US Embassy sits upon United States soil.' For the most part, this is not the case as extraterritoriality is not conferred upon an Embassy or Consulate, but in some situations extraterritoriality may be created by Treaty".
  12. ^ „What is a U.S. Embassy?”. diplomacy.state.gov. Arhivirano iz originala 10. 5. 2018. g. Pristupljeno 11. 5. 2018. 
  13. ^ „Sir Ray Whitney” . The Daily Telegraph. London. 15. 8. 2012. Arhivirano iz originala 2022-01-12. g. Pristupljeno 17. 8. 2015. „Red Guards scaled the British mission's wall as diplomats watched the Ealing comedy Two-Way Stretch. They retreated to an inner room without switching off the projector, pushing a piano across the door as the mob broke windows and began climbing in. Whitney and his colleagues retreated again to the embassy's secure zone, with heavily barred windows. The Chinese set fire to the mission, then used a battering ram on the steel emergency door.” 
  14. ^ „Vienna Convention on Diplomatic Relationships, article 3” (PDF). 
  15. ^ „European Council – Consular protection”. 

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Diplomatska misija na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Дипломатска_мисија&oldid=27371972”