Episkop šumadijski Valerijan

Valerijan
(Stefanović)
Valerijan; (Stefanović)
Osnovni podaci
Pomesna crkva	Srpska pravoslavna crkva
Eparhija	Eparhija žička
Čin	episkop
Titula	episkop šumadijski
Sedište	Kragujevac
Godine službe	1947—1976
Naslednik	Sava Vuković
Lični podaci
Svetovno ime	Vasilije Stefanović
Datum rođenja	28. jun 1908.
Mesto rođenja	Lešnica kod Podrinja, Austrougarska
Datum smrti	23. oktobar 1976. (68 god.)
Mesto smrti	Kragujevac, SFR Jugoslavija

Valerijan (svetovno Vasilije Stefanović; Lešnica kod Podrinja, 28. jun 1908 — Kragujevac, 23. oktobar 1976) bio je prvi episkop šumadijski.

Biografija

Rođen je u Velikoj Lešnici u Podrinju u trgovačkoj porodici od oca Milorada i majke Katarine. Njegovo svetovno ime bilo je Vasilije Stefanović. Osnovnu školu završio je u rodnom mestu, zatim šest razreda gimnazije u Šapcu 1925, Bogosloviju „Sveti Sava“ u Sremskim Karlovcima 1931, a Bogoslovski fakultet u Beogradu 1935. godine. Kao student teologije bio je stipendista episkopa banatskog dr Georgija (Letića). Za vreme svoga školovanja bio je odličan učenik i student. Za suplenta Druge muške gimnazije u Beogradu postavljen je 26. decembra 1936. Profesorski ispit položio je u februaru 1939. i u tom svojstvu ostao je sve do izbora za episkopa, u Šestoj muškoj gimnaziji^[1].

Četvrte nedelje Uskršnjeg posta, 5. aprila 1938. godine, iguman Leontije (Pavlović), nastojatelj manastira Vrdnika i vršilac dužnosti upravnika Patrijaršijskog dvora, zamonašio ga je u činu „rase i kamilavke“ davši mu monaško ime Valerijan. Na praznik Blagovesti iste godine je rukopoložen u čin đakona od vikarnog episkopa sremskog Save (Trlajića), kasnijeg episkopa gornjokarlovačkog. U čin jeromonaha rukopoložio ga je 1. septembra 1940. vikarni episkop moravički Arsenije (Bradvarević), kasnije mitropolit crnogorsko-primorski.

Episkop

Na vanrednom zasedanju Svetog arhijerejskog sabora, 11. decembra 1940, jeromonah Valerijan je izabran za vikarnog episkopa budimljanskog. Hirotonisan je za episkopa 26. januara 1941. u Sabornoj crkvi u Beogradu. Hirotoniju su izvršili patrijarh srpski Gavrilo, mitropolit kišinjevski Anastasije Gribanovski, poglavar Ruske pravoslavne zagranične crkve i episkop timočki Emilijan Piperković. Episkop Valerijan bio je poslednji episkop Srpske pravoslavne crkve, čiji je izbor potvrdilo Kraljevsko namesništvo u ime maloletnog kralja Petra II.

Episkop Valerijan ostao je na položaju vikarnog episkopa za sve vreme Drugog svetskog rata brinući za sveštenike izbeglice i vršeći sve ostale poslove poverene mu od patrijarha Gavrila. Za episkopa novoosnovane Šumadijske eparhije izabran je 20. maja 1947. Na tom mestu bio je do svoje smrti 23. oktobra 1976. godine u Kragujevcu.