Žerovnica

Žerovnica
Žerovnica;
	Pogled na Žitkovac i Žerovnicu
Administrativni podaci
Država	Srbija
Autonomna pokrajina	Kosovo i Metohija
Upravni okrug	Kosovskomitrovački
Opština	Zvečan
Stanovništvo
— 2011.	520
Geografske karakteristike
Koordinate	42° 55′ 55″ S; 20° 48′ 24″ I / 42.9319° S; 20.8067° I
Vremenska zona	UTC+1 (CET), leti UTC+2 (CEST)
Aps. visina	529 m
	Žerovnica Žerovnica na karti Srbije
Ostali podaci
Poštanski broj	38227
Pozivni broj	+381 (0)28
Registarska oznaka	KM

Žerovnica (alb. Zherovnicë) je naselje u opštini Zvečan na Kosovu i Metohiji.

Atar naselja se nalazi na teritoriji katastarske opštine Žerovnica površine 228 ha, po opštinskim procenama 209 ha. Selo Žerovnica nalazi se na 4 km severozapadno od Zvečana u dolini Kozarevske reke sa kućama na obe strane reke između Spasojevog i Vidovog brda. Naselje je dobro povezano jer kroz selo prolazi put Zvečan – Zubin Potok, ali neke ulice u selu nisu asfaltirane. Selo je povezano na gradski vodovod, a delovi imaju seoske vodovode. Većina domaćinstava ima fiksne telefone. U selu postoji crkva sa starim grobljem.

Geografija uredi

Žerovnica je sa obe strane glavnog puta koji vodi za Banjsku iz Kosovske Mitrovice, a potes je između Šarenog Kamena, Vidova (Vidojeva) Brda i Spasova Brda. Kuće su sa obe strane Kozarevske Reke, dopiru do kuća susednog sela Bandol, pa je prelaz iz jednog sela u drugo neprimetan. Upotrebljava se voda sa izvora i bunara: na desnoj strani reke ima četiri bunara, od kojih je jedan kod škole, a na levoj je izvor Ledinak. Bunari leti umanje vodu ali ne presušuju. Njive i livade su na mestima koja se nazivaju: Baščina, Padalište, Krčevina, Mokreš, Ledina, Šareni Kamen, Zapis, Ravna Njiva i Oraovica; šume i ispaše su na Vidovu Brdu i na Spasovu Brdu.

Istorija uredi

Pominje se u Svetostefanskoj povelji kralja Stefana Milutina iz 1313. godine kao selo koje je darovano Manastiru Banjska. U turskom popisu iz 1455. godine kao „Žrnovnica“ sa popisanom 31 hrišćanskom kućom. U kasnijim popisima broj hrišćanskih kuća se smanjuje, a naročito posle velike seobe 1690. godine. Po narodnim predanja u sukobu sa Turcima oko devojke u blizini crkve ubijeno je mnogo Srba, da nije imao ko da ih sahrani. U selu povećanje broja srpskog stanovništva započinje krajem 18. veka vraćanjem ljudi na svoja vekovna ognjišta. Srpski konzul u Prištini Todor Stanković zapisao je da je sredinom 19. veka u Žerovnici bilo samo 7 srpskih kuća. Selo ima osnovnu školu od 1921. godine. Na tromeđi Žerovnice, Sandola i Doljana je staro groblje, kod kojega je i današnje za sva tri sela i iz jednog dela Žitkovca.

Poreklo stanovništva po rodovima uredi

Po predanju došla su odnekud dva brata, Dragoje i Pavle, Kuči. Od njih su:^[1]

Radovići, 6 kuća, Božovići, 5 kuća, Simovići, 3 kuće, Marković, 1 kuća, Mlađovići, 7 kuća, Lekovići, 11 kuća, i Radovanovići, 2 kuće, slava Sv. Nikola; Živkovići u Rudinama, na Rogozni, su od ovoga roda.
Milovići, 2 kuće, slava Mitrovdan, su iz Mekog Dela na Rogozni, prešli iz Žitkovca.
Vuletići, 3 kuće, Gvozdenović, 1 kuća, su od od Spasojevića u Jagnjenici i Mijailovića u Bandolu.

Poislamljeni rodovi bili su katolici:

Mehović, 1 kuća, Suljković, 1 kuća, Alitovići, 3 kuće, Beranović, 1 kuća, Braović, 1 kuća, i druga grana istog roda:
Canovići, Asanovići, 2 kuće, su iz susednog sela Čabre.

Demografija uredi

Prema procenama iz 2009. godine koje su korišćene za popis na Kosovu 2011. godine, ovo mesto je imalo 520 stanovnika, naselje ima srpsku etničku većinu.^[2]^[3]

Populacija (ist.): Žerovnica
Godina	1948	1953	1961	1971	1981	1991	2011
Stanovništvo	354	370	391	504	531	508	520

Evolucija stanovništva

Reference uredi

^ (Petar Ž. Petrović: Raška– izdanje 2010. godine.)
^ „Composition ethnique 2009”. Pristupljeno 10. 4. 2018.
^ Na osnovu predstavljenih podataka (ažuriranje 2009) koji su stvarni i koji su vrlo približni sa podacima koji su proizišli iz popisa stanovništva 2011. kao i sa podacima iz ostalih izvora, ASK je upotrebila podatke iz ažuriranja 2009. godine kao zvanične podatke o proceni stanovništva opština: Leposavić, Zubin Potok, Zvečan i severni deo Mitrovice.

[1] (Petar Ž. Petrović: Raška– izdanje 2010. godine.)

[stats3-2] „Composition ethnique 2009”. Pristupljeno 10. 4. 2018.

[3] Na osnovu predstavljenih podataka (ažuriranje 2009) koji su stvarni i koji su vrlo približni sa podacima koji su proizišli iz popisa stanovništva 2011. kao i sa podacima iz ostalih izvora, ASK je upotrebila podatke iz ažuriranja 2009. godine kao zvanične podatke o proceni stanovništva opština: Leposavić, Zubin Potok, Zvečan i severni deo Mitrovice.

[1]

[2]

[3]