Kasem Sulejmani
Kasem Sulejmani (pers. قاسم سلیمانی; Kanate Malek, 11. mart 1957 — Bagdad, 3. januar 2020) bio je iranski general-major Korpusa Čuvara Islamske revolucije.
| Kasem Sulejmani | |
|---|---|
 Sulejmani 2019. godine | |
| Lični podaci | |
| Puno ime | Kasem Sulejmani |
| Datum rođenja | 11. mart 1957. |
| Mesto rođenja | Kanate Malek, Kerman, Pahlavi |
| Datum smrti | 3. januar 2020. (62 god.) |
| Mesto smrti | Bagdad, Irak |
| Vojna karijera | |
| Služba | 1979—2020 |
| Vojska | Oružane snage Islamske Republike Iran |
| Čin | General-major General-potpukovnik (posthumno) |
| Jedinica | Korpus Čuvara Islamske revolucije |
Rođen je u seoskoj oblasti Kanate Malek u pokrajini Kerman. Tokom događaja koji su prethodili Islamskoj revoluciji u Iranu, upoznao je sveštenika po imenu Reza Kamjab, koji je, kako navodi njegov brat, Sohrab Solejmani, bio jedan od glavnih protagonista protesta protiv Šahovog režima u Kermanu.[1]
Bio je komandant 41. divizije tokom Iračko-iranskog rata, a kasnije je pomagao teritorijama van Irana, najviše Kurdima u Iraku, Hezbolahu u Libanu i Hamasu u palestinskim teritorijama. Godine 2012. pomagao je sirijskoj vladi tokom građanskog rata, najviše protiv Islamske Države.
Poginuo je tokom napada na aerodrom u Bagdadu 3. januara 2020. godine. Posthumno mu je dodeljen čin general-potpukovnika.[2][3] Nakon njegove smrti, za zapovednika Kuds jedinica je izabran Esmail Gani.[4][5]
Karijera uredi
Iransko-irački rat uredi
Nakon trijumfa Islamske revolucije u Iranu 1979. godine, Kasem Sulejmani je postao član Korpusa Čuvara Islamske revolucije i na početku iračko-iranskog rata u Kermanu je obučio i na front poslao nekoliko bataljona. U jednom periodu komandovao je Zapadno-azerbejdžanskim korpusom. Godine 1980. dekretom Mohsena Rezaija, tadašnjeg zapovednika Revolucionarne garde, Sulejmani je imenovan za komandanta 41. divizije "Sarallah". Tokom iračko-iranskog rata bio je glavnokomandujući u operacijama "Fadžr 8", "Kerbela 4" i "Kerbela 5". Za Operaciju "Kerbela 5" kao jednu od najvažnijih iranskih operacija u ovom ratu smatra se da je oslabila političku i vojnu poziciju iračke vojske i stabilizovala situaciju u korist iranske armije.[6]
Komanda odredom Kuds uredi
Godine 1998. Sulejmani je imenovan za zapovednika snaga Kuds unutar Korpusa Čuvara Islamske revolucije. Tokom komandovanja snagama Kuds uticao je na jačanje Hezbolaha u Libanu i palestinskih militantnih grupa što se ogleda u brojnim bitkama, među kojima je 30-trodnevni rat između libanskog Hezbolaha sa cionističkim režimom i pobeda palestinskih boraca u 20-dvodnevnom ratu u Gazi protiv cionističke vojske.
Sulejmani je u Iraku oformio narodni mobilizacijski pokret (al-Ḥašd al-Šaʿbiyy) i Nacionalne snage odbrane (Quwāt ad-Difāʿ al-Watanī).
Zbog njegove uloge u vođenju regionalne strategije i suprotstavljanja neprijatelju, strani i domaći mediji su mu davali različita imena i nazive, kao što su "komandir iz senke", "međunarodni general", "zapovednik duh","misteriozni general","noćna mora neprijatelja", "Malik Aštar našeg doba", "general Hadži Kasem".[7]
Aktivnosti u Siriji i borba protiv ISIS-a (Islamska država) uredi
Pojavom ISIS-a u Siriji, gradovi i sela ove zemlje, izuzev prestonice Damaska, i nekoliko regiona kao što je Latakija i Tartus padali su jedan za drugim pod kontrolu ISIS-a. U jednom trenutku više od polovine sirijske teritorije bilo je pod kontrolom ISIS-a koji je u međuvremenu, u cilju širenja svoje teritorije, prešao sirijsku granicu i ušao u Irak. Za kratko vreme pao je i grad Mosul, i ISIS je stigao u dubinu iračke teritorije, sve do Faludže, Tikrita, Samare, pa čak i do granica Irana. Osim Damaska, Arbil i Bagdad su takođe bili podvrgnuti neprekidnoj okupaciji i brutalnim ubijanjima ISIS-a.
U tom trenutku snage Kuds i druge grupe otpora u regionu, pod komandom Sulejmanija preduzimaju mere savetodavnog i borbenog karaktera kako bi sprečile potpuni pad Sirije i Iraka u ruke najzloglasnije terorističke organizacije na svetu. Irački, sirijski kao i kurdski zvaničnici iz Iraka više puta su priznali ulogu koju je general Sulejmani imao u sprečavanju pada Arbila, Bagdada i Damaska. Neprocenjiva je uloga iranskog zapovednika u formiranju i upravljanju frontom otpora sastavljenom od pripadnika Islamske revolucionarne garde, Hezbolaha, avganistanskih Fatemijun boraca, pakistanskih Zejnebija i iračkih Hejdarijuna, a kasnije i pripadnika iračkog narodnog pokreta, Al-Hašd al-Šabij. Danas, kao neprolazna stoji slika muškarca srednjeg rasta na bojnom polju, obučenog u jednostavnu odeću boje peska bez ikakvih vojničkih obeležja okruženog vojnicima otpora različitih nacionalnosti. Ova slika je simbol generala Sulejmanija na prvim linijama fronta protiv ISIS-a. Ponavljanje ove slike ubrzalo je kraj ISIS-a. Preuzevši inicijativu u svoje ruke snage otpora su okrenule novu stranicu u borbi čime je za ISIS započela serija poraza.[8]
Sulejmanijevo iskreno obećanje uredi
30. novembra 2017. godine general Kasem Sulejmani, zapovednik snaga Kuds, objavio je u pismu Vrhovnom vođi revolucije zvaničan kraj terorističkog režima ISIS-a. Ovaj važan događaj objavljen je spuštanjem zastave ISIS-a u sirijskom gradu Bukamal. U stvari, to je bilo ispunjenje obećanja koje je poslednjih dana leta te godine tokom obeležavanja ceremonije Arbain na groblju mučenika u Šalmanu, posredstvom komandanta snaga Kuds objavio jedan od zapovednika pokreta otpora, šehid Morteza Huseinpur.[9]
Stvaranje Novog Bliskog istoka; veliki američki projekat uredi
Cilj i plan velikih sila, a posebno Amerike za region zapadne Azije (ili Bliskog istoka, po njihovom shvatanju) jeste projekat "Novi Bliski istok". U središtu ovog projekta su Sirija, Liban i Irak. Planirano je da na vlast dođu one vlade koje bi bile pokorne Americi kako ne bi bile pretnje SAD ili Izraelu. Taj uticaj nije ni trebalo da se dogodi na vidan i očigledan način, već u obliku duhovne i stvarne dominacije. Amerika je tom cilju težila kroz destabilizaciju regiona. Kako bi se obezbedili američki interesi, bilo je potrebno da se u regionu izazovu nesigurnost i nestabilnost, oslabe vlade koje vode samostalnu politiku i podrže terorističke i tekfirističke grupe i pokreti. Međutim, zahvaljujući Sulejmanijevoj strategiji, ovaj plan i američka strategija doživeli su fijasko.
Stavovi nekolicine istaknutih ličnosti o Sulejmanijevoj ulozi u borbi protiv terorizma uredi
Uloga zapovednika Sulejmanija u uništavanju ISIS-a nije nešto što bi neprijatelj mogao da negira. Zapovednik Sulejmani i njegova ličnost dugo su bili predmet analize američkih i zapadnih medija, još od nastanka ISIS-a, ali je njegova ključna uloga u uništavanju ISIS-a bila značajnija za međunarodne medije i zapadne i američke zvaničnike. Iranski komandant bio je na naslovnoj stranici američkog magazina Njuzvik gde je stajalo "besmrtni neprijatelj" uz objašnjenje: "Prvo je ratovao protiv Amerike. Sada razbija ISIS."
Stenli Makristal, bivši komandant Združene komande za specijalne operacije američke vojske u Iraku, kaže: "Pojavom zlog fenomena zvanog ISIS, Sulejmani naspram njega dobija ulogu viteza", i dodaje: "Uveren sam da je Sulejmani imao ključnu ulogu u spašavanju Asadovog režima. Bilo je gotovo nemoguće da Asad zadobije samopouzdanje, a u nekim slučajevima i sposobnost da opstane pred uraganom, one dve ili tri godine, kada je stvarno izgledalo da se njegova vlada raspada".
Rajan Kroker, bivši američki ambasador u Iraku, u vezi sa ulogom Sulejmanija u borbi protiv ISIS-a, kaže: "Kada se režim Bašara al-Asada klimao, snage Kuds i druge iranske formacije su mu priticale u pomoć".
Skot Benet, američki analitičar i nekadašnji oficir zadužen za psihološki rat, u razgovoru o ulozi zapovednika iranskih snaga Kuds u borbi protiv terorizma, kaže: "Sulejmani je u svojoj vojnoj kampanji protiv ISIS-ove agresije i terorizma postupao smireno pokazavši svetu da se Iran u svim aspektima moralno protivi ISIS-u i da svet postepeno shvata da Iran ne samo da nije sponzor ISIS-a, već da poseduje pravi i istinski način da se on zaustavi".
Džon Megvajer, bivši službenik Centralne obaveštajne agencije (CIA), govoreći o borbama u sirijskoj oblasti Al-Kusejr, koja je rezultirala ponovnim preuzimanjem ove strateške oblasti od strane sirijske armije, kaže: "Zapovednik Sulejmani je direktno komandovao ovom operacijom pretvorivši je u veliku pobedu".
Sulejmanijeva poniznost među svojim saborcima i vojnicima otpora bila je još jedno pitanje koje je privuklo pažnju američkih zvaničnika i stručnjaka. U svojoj izjavi Megvajer sa izvesnom zavišću konstatuje: "Kako je moguće da onaj čovek sa dna, koji ima 25 godina i bez zaštitnog prsluka se bori u jednoj paravojnoj formaciji, ne bude motivisan i ne da dobre rezultate kada vidi da njegov pretpostavljeni koji je godišta kao i njegov deda, usred kiše metaka korača na ratištu u običnoj košulji. Ovaj gest je nadahnjujuća poruka tom vojniku da kod ovog čoveka ne postoji strah i da i mi drugi treba da budemo takvi". Megvajer u nastavku kaže: "Ja zaista verujem da ljudi poput Sulejmanija osećaju kako sami pišu svoju sudbinu i ukoliko poginu, da je dobro što su poginuli. Njihovo gledište se potpuno razlikuje od gledišta nas Amerikanaca, i oni veruju kako ispunjavaju Božansku misiju".
Bivši američki predsednik Barak Obama, tokom jednog od svojih sastanaka sa iračkim premijerom, Hejdarom al-Abadijem, održanim 2014. godine rekao je: "On (Sulejmani) je moj neprijatelj. Ali, ja prema njemu imam posebnu vrstu uvažavanja".
Donald Tramp, sadašnji američki predsednik, koji je zapovednika Sulejmanija i njegov odred stavio na listu terorističkih grupa i izdao nalog za njegovu likvidaciju, ne može da ne prizna Sulejmanijevu antiterorističku prirodu; on na jednom mestu kaže: "Iranci se ISIS-a gnušaju više nego mi".[8]
Mučeništvo uredi
Ubistvo Kasema Sulejmanija, koje su u petak, 3. januara 2020. u Iraku izvele američke snage, ujedinilo je islamski Iran u žalosti.
Nakon ovog događaja, reagujući na ubistvo Sulejmanija, narod širom Irana je izašao na ulice i osudivši ovaj teroristički čin zatražio kaznu za njegove počinioce.[10] Kasem Sulejmani je iza sebe ostavio versko-politički testament u kojem se obraća raznim strukturama iranskog društva.
Reference uredi
- ^ قرآن, iqna ir | خبرگزاری بین المللی (3. 1. 2020). „نگاهی به زندگینامه سپهبد شهید قاسم سلیمانی”. fa (na jeziku: persijski). Pristupljeno 2020-01-10.
- ^ „Airstrike kills top Iran general Qassim Suleimani at Baghdad airport, Iraqi TV reports”. Euronews. Arhivirano iz originala 3. 1. 2020. g. Pristupljeno 3. 1. 2020.
- ^ „Iran’s SNSC to Sit to Extraordinary Meeting”. Farsnews. Arhivirano iz originala 03. 01. 2020. g. Pristupljeno 3. 1. 2020.
- ^ „Soleimani’s Deputy Esmail Ghaani Named Iran’s Quds Force Chief”. Bloomberg. 3. 1. 2020. Pristupljeno 4. 1. 2020.
- ^ „Esmail Gani novi komandant Kuds jedinica umesto Solejmanija”. www.rts.rs. 3. 1. 2020. Pristupljeno 4. 1. 2020.
- ^ بیرامی, هومن (2020-01-03). „سپهبد حاج قاسم سلیمانی”. موسسه فرهنگی آموزشی هدایت میزان (na jeziku: persijski). Pristupljeno 2020-01-10.
- ^ „سردار سلیمانی؛ نخستین سپهبد سپاه پاسداران /طرح ترور حاج قاسم در کرمان چطور خنثی شده بود؟”. خبرآنلاین (na jeziku: persijski). 2020-01-04. Pristupljeno 2020-01-10.
- ^ a b „جزئیات فرماندهی سردار سلیمانی در عملیات علیه تروریست / او کابوس داعش بود”. hadese24 (na jeziku: persijski). Pristupljeno 2020-01-10.
- ^ „داعشی که آمده بود تا بماند؛ اما رفت/ وعده صادقی که محقق شد + تصاویر و فیلم”. www.yjc.ir. Pristupljeno 2020-01-10.
- ^ „گزارش| ایران اسلامی یکپارچه عزادار سردار دلها / پاسخ محکم مردم ایران به آمریکاییها + فیلم- اخبار استانها - اخبار تسنیم - Tasnim”. خبرگزاری تسنیم - Tasnim (na jeziku: persijski). Pristupljeno 2020-01-10.
Spoljašnje veze uredi
- Ignatius, David (8. 6. 2008). „David Ignatius - At the Tip of Iran's Spear”. The Washington Post.
- Chulov, Martin (28. 7. 2011). „Qassem Suleimani: the Iranian general 'secretly running' Iraq”. The Guardian.
