Kulturna baština, kulturno nasleđe ili kulturno dobro, podrazumeva dobra[1] koja su nasleđena od prethodnih generacija ili koja nastaju u sadašnjosti, a imaju specifičnu vrednost za ljude i treba da budu sačuvana za buduće generacije. Ova dobra najčešće su pod režimom zaštite, imaju simbolički značaj u svesti ljudi, a sa ekonomske strane predstavljaju turistički potencijal. Kulturna baština utiče na identitet određenog naselja, regiona ili države, a kada su u pitanju objekti Svetske baštine oni imaju posebnu vrednost za celokupno čovečanstvo.

Podela kulturne baštine

uredi

Kulturna baština se deli na materijalnu i nematerijalnu.

Kulturna baština se takođe deli na nepokretna i pokretna dobra.

Nadležne institucije

uredi

Institucija koja je nadležna za zaštitu nepokretne kulturne baštine u Srbiji je Republički zavod za zaštitu spomenika kulture sa sedištem u Beogradu[2] i sa područnim zavodima u Novom Sadu, Subotici, Zrenjaninu, Pančevu, Sremskoj Mitrovici, Kosovskoj Mitrovici, Nišu, Kragujevcu, Valjevu, Kraljevu i Smederevu.

Na listi Svetske baštine[3] pod okriljem Unesko-a nalazi se (2010. godine) 731 lokalitet kulturne baštine. Cilj programa je da popiše, imenuje i čuva mesta od izuzetnog interesa na osnovu postavljenih kriterijuma. Mesta koja su na listi Svetske baštine mogu koristiti sredstva iz Fonda svetske baštine pod određenim uslovima. U Srbiji postoje četiri lokaliteta na listi Svetske baštine:[4] Stari Ras i Sopoćani (od 1979. godine), Studenica (od 1987. godine), kosovski manastiri (Visoki Dečani od 2004. godine, Gračanica, Pećka patrijaršija i Bogorodica Ljeviška od 2006. godine) i Romulijana (od 2007. godine). Od 2010. godine na preliminarnoj listi za upis na listu Svetske baštine po kriterijumima kulturnih vrednosti u Srbiji su Caričin grad, manastir Manasija, tvrđava u Baču, Negotinske pivnice i tvrđava u Smederevu, a od 2011. godine i stećci na lokalitetu Mramorje u Perućcu kod Bajine Bašte. Međunarodne organizacije kao što je Unesko, kada je u pitanju kultura, sarađuju sa nacionalnim institucijama u državama članicama.

Vidi još

uredi

Reference

uredi

Literatura

uredi

Spoljašnje veze

uredi