Википедија

Milan Roglić

Za druge upotrebe, pogledajte Roglić (višeznačna odrednica).

Milan Roglić (1904 — 1986) bio je srpski fotograf, foto-reporter - majstor novinske fotografije u periodu između svjetskih ratova u beogradskom listu „Pravda“[1], "PRAVDA-VELIKI RAT"[2], u beogradskom listu "Vreme"[3] kao i fotoreporter dva beogradska ilustrovana lista kao i Narodnog pozorišta takođe u Beogradu, službeni fotograf u Ministarstvu vlade Milana Nedića i član udruženja novinara Kraljevine Jugoslavije. Od 1926. godine pa sve do osamdesetih godina 20 vijeka, imao je fotografsku radnju u ulici Ive Lole Ribara (danas Svetogorska) br. 37 u Beogradu.[4][5]

Milan Roglić
Na školovanju u Marselju oko 1923. godine
Lični podaci
Datum rođenja(1904-06-22)22. jun 1904.
Mesto rođenjaKragujevac, Kraljevina Srbija
Datum smrti27. april 1986.(1986-04-27) (81 god.)
Mesto smrtiBeograd, SFRJ
Umetnički rad
Poljefotografija
Najvažnija dela
fotografija: 27. martovske demonstracije 1941. godine u Beogradu

Biografija uredi

Rođen je 22. juna 1904.g. (9. jun 1904 godine po starom kalendaru) u Kragujevcu. Rastao je u porušenoj i spaljenoj Srbiji u pauzama između Prvog i Drugog balkanskog, kao i za vrijeme i poslije Prvog svjetskog rata. Otac Miloš se iz Prvog svjetskog rata nije vratio u Srbiju. Otplovio je sa ranjenicima francuskim lađama u Marselj.

Pomoć francuske Vlade Srbima i Srbiji u tom veremenu bila je izuzetna. Tako je i Milan došao kod oca u Marselj. Tu je započeo svoje školovanje. Učio je fotografski zanat kod najboljih majstora fotografije tog vremena. Poslije završenog školovanja, vratio se u Srbiju, u Beograd. 1926. g. otvara u Beogradu samostalnu fotografsku radnju - "foto Rgolić".[5] Uskoro se zapošljava i u beogradskom večernjem listu „Pravda“ kao foto-reporter. Za Milana Roglića, kaže poznati srpski novinar Vuk Trnavski u Politici od 27. avgusta 1978. godine: „Bio je, u ono doba, jedan od najpoznatijih beogradskih fotoreportera; jedan od trojice vrhunskih majstora novinske fotografije čiji su snimci često značili što i uvodni komentar u listu."[4]

 
Demonstracije 27. marta 1941. godine u Beogradu (Milan Roglić)

U demonstracijama održanim 27. marta 1941. u Beogradu protiv potpisivanja Trojnog pakta Kraljevine Jugoslavije sa Nemačkim Rajhom, nastao je veliki broj Roglićevih fotografija. Među njima se izdvaja fotografija motocikliste sa posadom. Ušla je u sve udžbenike poslijeratne Jugoslavije i stala u red fotografskih dokumenata istorijske važnosti. Postala je mitska zajedno sa fotografijama „Vezirovog mosta“ i prelaza srpskih ratnika preko Drima u Prvom svjetskom ratu i Skriginove „Majke Knežopoljke“, fotografskog prepjeva Skenderove poeme Stojanka majka Knežopoljka o stradanju srpskih civila u Kozaračkoj ofanzivi 1942. godine. Poseban izraz i dokumentarnu važnost ove fotografije porede se sa Delakroovom slikom „Sloboda predvodi narod“[4]. Negativ ove fotografije se čuva u Vojnom muzeju u Beogradu na Kalemegdanu.[4] O ovoj Roglićevoj fotografiji piše i beogradsko "Vreme" 10.9.2015. g. </ref>[6] Između dva svjetska rata, fotografisao je, među ostalim i mnoge značajne ljude iz javnog života, i zabilježio više važnih događanja u istoriji Jugoslavije.

Roglić u kulturi uredi

Radio je, kao saradnik, za mnoge beogradske dnevne, večernje ali i listove iz kulture. (Modni časopis "Žena i svet", pozorišni list"Srpska scena", "Ilustrovani list". "Kolo"...)[7][8][9]

O doprinosu pozorišnoj umjetnosti časopis TEATRON uredi

TEATRON, časopis za pozorišnu umjetnost, u brojevima 156 i 157 pod brojem 211 navodi Roglića Milana i njegovo prisustvo u domenu pozorišne umetnosti.

 
Časopis za pozorišnu umjetnost "Teatron" - Milan Roglić

Zanimljivost - Roglić i maharadžinica uredi

Beogradska „Pravda“ 20.4.1934. g. strana 6 objavljuje zanimljivu anegdotu sa prijema indijskog maharadže sa svojom suprugom i cjelokupnom svitom u Dvoru u Beogradu. Kada je „blic“ Roglićeve „Lajke“ kliknuo, uplašena maharadžinica je poskočila. Nije došlo do incidenta jer se Maharadža sa evropskim manirima samo nasmijao, a Milan staloženo rekao na francuskom: „Veličanstvo, molim malo strpljenja!“ [10]

Sahrana patrijarha Varnave uredi

Milan je izuzetno prisutan u jugoslovenskoj novinarskoj fotografiji tog vremena. Poznata je njegova fotografija u beogradskoj "Pravdi" od 1937. g. koja bilježi oproštaj od duhovnog srpskog prvaka patrijarha Varnave, pred čijim sandukom u molitvi kleči i knez namjesnik Pavle i mnogobrojna dvorska svita. [11]

Okupacija Beograda u Drugom svjetskom ratu i poratno vrijeme uredi

U vremenu okupacije Srbije od strane fašističke Njemačke u Drugom svejtskom ratu, ucenjen logorom, foto-reporter Milan Roglić se zaposlio u Propagandnom odjeljenju Predsjedništva Vlade Milana Nedića i tako postao zvanični fotograf vlade .[12]

Sve negative njegovih fotografija, tako i ove od posebnog značaja, sačuvala je njegova sestra Dušanka i zet Petar Joksimović, u limenim kutijama zakopanim ispod uglja u podrumu stana u Beogradu - Dositejeva 38. Kutije sa negativima su iz uglja izvađene tek poslje završetka Drugog svjetskog rata.[13][14]

Neposredno poslije rata Milan je i uhapšen. Nekoliko mjeseci isleđivan od strane UDBE. Pušten je jer nije bilo dokaza o njegovoj saradnji sa okupatorom i kvislinzima, ali i na intervencije starih nekompromitovanih predratnih beogradskih veza Roglića kao i upornošću porodice Joksimović.[14] Poslije Drugog svjetskog rata učinio je mnogo portreta među njima i značajnih i poznatih ljudi tog vremena. Reprodukovao je mnogo slika akademika gospođe Ljubice Cuce Sokić. Bio je član Udruženja novinara Srbije.[15]Fotografiše fotografskim aparatom marke Lajka- "Leica".[4] Umro je u Beogradu 27. aprila 1986. gdje je i sahranjen na Novom groblju.

Galerija uredi

  •  
    Milanova fotografija na naslovnoj strani u časopisu "Kolo" iz 1944. g.
  •  
    Milanova fotografija u časopisu "Žena i svet" iz 1928. g.
  •  
    Isečak u časopisu "Vreme" - foto usluge izbora mis Jugoslavije za 1930. g.
  •  
    Milanova fotografija u pozorišnim novinama "Pozorišna scena" iz 1942. g.
  •  
    Milanova fotografija u časopisu "Ilustrovani list"
  •  
    Beogradska "Pravda"ː Demonstracije protiv fašizma i Dimitrija Ljotića u Beogradu 1.3.1937. g.
  •  
    Beogradska "Pravda"ː Sahrana patrijarha Varnave 1937. g.
  •  
    Milanova fotografija u časopisu "Kolo" - 1943.
  •  
    Bivši atelje Milana Roglića u Beogradu u ulici Ive Lole Ribara broj 37
  •  
    Milan sa ocem Milošem i sestrom Dušankom -1928. g.

Reference uredi

  1. ^ [1]
  2. ^ [2]
  3. ^ [3]
  4. ^ a b v g d Dnevni list Politika - Beograd: 27. avgust 1978.
  5. ^ a b Grupa autora, Vreme - beogradski list, Beograd, 18.9.1926.
  6. ^ [4]
  7. ^ Grupa autora, Srpska scena- Pozorišni list, Beograd, 16.12.1942.
  8. ^ Čitač knjiga
  9. ^ [5]
  10. ^ [ https://upload.wikimedia.org/wikipedia/sr/b/bc/Maharad%C5%BEinica_i_Rogli%C4%87.jpg Arhivirano na sajtu Wayback Machine (23. septembar 2018)], „Pravda“, 20.4.1934. strana 6
  11. ^ [6], „Pravda“, 1937.
  12. ^ Glas javnosti: „Skupa cena komformizma“, 14. 7. 2001., Pristupljeno 23. 9. 2012.
  13. ^ Dnevni list „Politika": Fotografija koja je preživela sve ratove 20. veka, B. Mališ, 18. 8. 2009., Pristupljeno 23. 9. 2012.
  14. ^ a b „Večernje novosti"- Beograd: 31. mart 2009.
  15. ^ [7], Pristupljeno 23. 10. 2012.

Literatura uredi

Spoljašnje veze uredi

 
Milan Roglić na Vikimedijinoj ostavi.
Preuzeto iz „https://sr.wikipedia.org/w/index.php?title=Милан_Роглић&oldid=27058718”