Mitropolit raško-prizrenski Dionisije
Dionisije Petrović (svetovno ime Damjan Petrović; Bosanska Gradiška, 1858 — Skoplje, 7. decembar 1900) bio je mitropolit raško-prizrenski od 1896. do 1900. godine, kao srpski jerarh Carigradske patrijaršije.[1]
| Dionisije Petrović | |
|---|---|
.jpg) Mitropolit Dionisije Petrović | |
| Lični podaci | |
| Datum rođenja | 1858 |
| Mesto rođenja | Bosanska Gradiška, Osmansko carstvo |
| Datum smrti | 1900 |
| Mesto smrti | Skoplje, Osmansko carstvo |
| Mitropolit raško-prizrenski | |
| Godine | 1896-1900 |
| Prethodnik | Melentije Spandonidis |
| Godine | Nićifor Perić |
Biografija uredi
Mitropolit Dionisije je rođen 1858. godine u Bosanskoj Gradiški, u srpskoj pravoslavnoj porodici. Roditelji su mu bili Ostoja puškar (koji je rano umro)[2] i Marija, a na krštenju je dobio ime Damjan. Iz Bosne, gde je završio osnovnu školu u rodnom mestu se preselio u Kneževinu Srbiju, radi nastavka školovanja. Završio je je Bogosloviju u Beogradu, a potom je tu 1878. godine primio monaški postrig. Rukopoložen je za jeromonaha u Sabornoj crkvi u Beogradu 18. decembra 1878. godine Za protosinđela je proizveden 15. avgusta 1883. godine, i tri godine je služio pri Zvorničkoj mitropoliji. Kao pitomac srpske vlade kasnije je (1889) upućen u Halku, radi nastavka bogoslovskih studija. Potom je stupio u službu Carigradske patrijaršije i proizveden je za arhimandrita. Dodeljena mu je služba u Skopskoj eparhiji, gde je trebalo da pomaže tamošnjem mitropolitu.[3] Na tom položaju zatekao ga je izbor za mitropolita raško-prizrenskog.[4] Njegova arhijerejska hirotonija je obavljena 25. januara 1896. godine u patrijaršijskoj crkvi Sv. Đorđa na "Fenjeru" (Fanaru)u Carigradu, od strane carigradskog patrijarha Antima VII.[1] Turska državna vlast je potvrdila njegov izbor izdavanjem sultanovog berata.[5]
Izbor Srbina Dionisija za Arhiepiskopa Pećkog i Mitropolita Raško-prizrenskog i skenderijskog[2], dočekan je sa velikom radošću među pravoslavnim Srbima u oblastima Raške, Kosova i Metohije, koji su decenijama unazad tražili da im se umesto Grka-fanariota postavljaju arhijereji srpske narodnosti.[6] Stanje srpskog naroda na ovim područjima je bilo veoma teško, tako da se već na početku svoje uprave suočio sa velikim izazovima. Kod turskih vlasti je preduzimao korake u cilju zaštite srpskog življa od zloupotreba lokalnih zvaničnika i arbanaškog nasilja nad srpskim narodom u Kosovskom vilajetu. Pokušao je da unapredi eparhijsku upravu i crkveno-prosvetni život raških i kosovsko-metohijskih Srba. Za kratko vreme stekao je veliki ugled u narodu. Međutim, bio je lošeg zdravlja i umro je 7. decembra 1900. godine u Skoplju, gde je bio na lečenju. Sahranjen je u manastiru Gračanici.[1]
Reference uredi
- ^ a b v Vuković 1996, str. 171.
- ^ a b "Carigradski glasnik", Carigrad 1896. godine
- ^ Dučić 1896, str. 64.
- ^ Ivanić 1902, str. 118-119.
- ^ Dučić 1896, str. 73.
- ^ Novaković 1895.
Literatura uredi
- Vuković, Sava (1996). Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka. Beograd: Evro.
- Dučić, Nićifor (1896). Raško-prizrenska mitropolija i nacionalno-kulturna misija Kraljevine Srbije u Staroj Srbiji i Maćedoniji. Beograd.
- Ivanić, Ivan (1902). Iz crkvene istorije Srba u Turskoj u XVIII i XIX veku. Beograd-Novi Sad: Društvo Rad.
- Jagodić, Miloš (2008). „Nufusko pitanje: Problem zvaničnog priznavanja srpske nacije u Turskoj 1894-1910” (PDF). Istorijski časopis (57): 343—353. Arhivirano iz originala (PDF) 24. 03. 2018. g. Pristupljeno 22. 08. 2017.
- Mikić, Đorđe (1983). „Politička, kulturna i privredna stremljenja”. Istorija srpskog naroda. knj. 6, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 291—315.
- Jagodić, Miloš (2009). Srpsko-albanski odnosi u Kosovskom vilajetu (1878-1912). Beograd: Zavod za udžbenike.
- Novaković, Stojan (1895). Carigradska Patrijaršija i pravoslavlje u Evropskoj Turskoj: Razmatranja u prilog raspravi crkveno-prosvetnog pitanja u Evropskoj Turskoj. Beograd. Arhivirano iz originala 31. 07. 2017. g. Pristupljeno 26. 08. 2017.
- Petrović, Milić F. (1997). Dokumenta o Raškoj oblasti: 1890-1899. Beograd: Istorijski muzej Srbije.
- Puzović, Predrag (2000). Kratka istorija Srpske pravoslavne crkve (1219-2000). Kragujevac: Kalenić.[mrtva veza]
- Rakočević, Novica (1983). „Političke i društvene prilike”. Istorija srpskog naroda. knj. 6, sv. 1. Beograd: Srpska književna zadruga. str. 263—290.
Spoljašnje veze uredi
