Mitropolit crnogorsko-primorski Danilo II
Danilo II (svetovno Tomo Dajković; Drušići, kod Cetinja, 19. oktobar 1895 — Cetinje, 14. septembar 1993) bio je mitropolit crnogorsko-primorski od 1961. do 1990. Poslednji je veteran Prvog svetskog rata iz Crne Gore.
| Danilo II Dajković | |
|---|---|
.jpg) | |
| Osnovni podaci | |
| Pomesna crkva | Srpska pravoslavna crkva |
| Čin | mitropolit |
| Titula | arhiepiskop cetinjski, mitropolit crnogorsko-primorski |
| Posljednja eparhija | Mitropolija crnogorsko-primorska |
| Godine službe | od 1961. do 1990. |
| Prethodnik | Arsenije Bradvarević |
| Naslednik | Amfilohije Radović |
| Lični podaci | |
| Svetovno ime | Tomo Dajković |
| Datum rođenja | 19. oktobar 1895. |
| Mesto rođenja | Drušići, kod Cetinja, Knjaževina Crna Gora |
| Datum smrti | 14. septembar 1993. (97 god.) |
| Mesto smrti | Cetinje, SR Jugoslavija |
Svetovni život uredi
Mitropolit Danilo rođen je kao Tomo Dajković u Drušićima, u Riječkoj nahiji kod Cetinja, 19. oktobra 1895. Osnovnu školu završio je u svom rodnom mestu, nižu gimnaziju u Podgorici, Bogoslovsko-učiteljsku školu na Cetinju, a Bogoslovski fakultet u Beogradu. Učestvovao je u balkanskom i Prvom svjetskom ratu kao vojnik crnogorske vojske.
Monaški život uredi
Rukopoložen za đakona 29. juna a za prezvitera 30. juna 1920. i bio parohijski sveštenik do 1930. godine. Do izbora za mitropolita crnogorsko-primorskog bio je sekretar Duhovnog suda u Štipu, crkvenosudski tužilac u Skoplju, član suda, arhijerejski zamenik i upravnik patrijaršijskog dvora u Beogradu.
Izabran je za mitropolita crnogorsko-primorskog 20. maja 1961. Hirotonisao ga je u beogradskoj Sabornoj crkvi 24. juna 1961. patrijarh srpski German, mitropolit zagrebački Damaskin i episkop banatski Visarion. Kao Mitropolit Danilo je, koliko su mu to uslovi, prilike i komunistički režim dozvolili, sredio stanje u Mitropoliji Crnogorsko-primorskoj, ali nije uspio da je odbrani Kapelu Svetog Petra Cetinjskog na Lovćenu od komunističkog režima. Kapela je srušena, 12. jula 1972. (na Petrovdan) a Vladika Rade utamničen u zidine „neznabožačkog” mauzoleja, u kome se i danas nalazi. Zbog planiranog nezakonitog rušenja imovine SPC - kapele na Lovćenu podigao je tužbu. Sudski proces je trajao od 1970. do 1982. kada je bio primoran da povuče tužbu čuvši Vidoja Žarkovića, koji mu je rekao da svi sudovi mogu donijeti odluku u njegovu korist, crkva se na Lovćenu neće graditi. Onda se mitropolit povukao, da se uzalud ne troši novac i vreme i povukao je tužbu. Advokat Radović je bio protiv takve odluke i bio je ljut na mitropolita, pošto je već bila određena komisija od Cetinjske opštine koja je tih dana trebala da izađe na Lovćen, da se ispita mogućnost povratka crkve.[1]
Za vreme njegove dugogodišnje uprave Crnogorsko-primorskom mitropolijom obnovljeni su mnogi hramovi i manastiri i otvorena Monaška škola u manastiru Ostrogu, kojoj su neki od predavača bili budući patrijarh Irinej[2] i Miraš Dedeić (koji je ubačen od UDBE i odgovarao je učenike od monaštva).[3] Barski sveštenik Jovan Plamenac je o Danilu Dajkoviću rekao da je za mitropolita crnogorsko-primorskog izabran od strane UDBE, ali da nije poklekao pred komunističkim nastojanjima da u potpunosti satru pravoslavnu crkvu u Crnoj Gori.[4]
Umirovljen je po svojoj molbi 1990. godine. Umro je na Cetinju 14. septembra 1993. godine i sahranjen u manastiru Ostrog.
Vidi još uredi
Reference uredi
- ^ Sumrak Lovćena. Cetinje: Svetigora. 2021. str. 305.
- ^ Pravoslavlje, br. 1278. od 15. juna, Patrijarh srpski Irinej: povodom 60 godina monaške, 45 godina episkopske i 10 godina patrijaršijske službe. Beograd: SPC. 2020. str. 10.
- ^ "NIJE UMEO DA PROČITA MOLITVU KOJU ZNA SVAKI BOGOSLOV" Kako je pokojni prota Momčilo govorio o raspopu Mirašu Dedeiću službe.
- ^ Srpsko Kolo, broj 48., novembar, Nema opstanka Srba u Crnoj Gori bez sistematske pomoći matice (PDF). Beograd. 2019. str. 6.
Literatura uredi
- Vuković, Sava (1996). Srpski jerarsi od devetog do dvadesetog veka. Beograd: Evro.
- Markuš, Jovan (2006). „Katalog-diptih episkopa i mitropolita zetskih, crnogorskih i primorskih od 1219. do 2006.”. Pravoslavlje u Crnoj Gori. Cetinje: Svetigora. str. 39—86.
