Nikolaj Bulganjin
Nikolaj Aleksandrovič Bulganjin (rus. Никола́й Алекса́ндрович Булга́нин; Nižnji Novgorod, 30. maj 1895 — Moskva, 24. februar 1975. (80. god)) bio je istaknuti sovjetski političar, koji je bio na mestu ministra odbrane (1953—1955) i premijer (1955—1958).[1]
| nikolaj bulganjin | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
.jpg) Nikolaj Bulganjin | ||||||||||||
| Lični podaci | ||||||||||||
| Datum rođenja | 30. maj 1895. | |||||||||||
| Mesto rođenja | Nižnji Novgorod, Ruska Imperija | |||||||||||
| Datum smrti | 24. februar 1975. (79 god.) | |||||||||||
| Mesto smrti | Moskva, SSSR | |||||||||||
| Profesija | društveno-politički radnik | |||||||||||
| Delovanje | ||||||||||||
| Član KPSS od | 1917. | |||||||||||
| Učešće u ratovima | Veliki otadžbinski rat | |||||||||||
| Služba | Sovjetska armija 1941 — 1958. | |||||||||||
| Čin | Maršal Sovjetskog Saveza general-pukovnik * degradiran 26. novembra 1958 | |||||||||||
| Premijer Sovjetskog Saveza | ||||||||||||
| Period | 1955 — 1958. | |||||||||||
| Prethodnik | Georgij Maljenkov | |||||||||||
| Naslednik | Nikita Hruščov | |||||||||||
| Odlikovanja |
| |||||||||||
Biografija uredi
Bulganjin je rođen u Nižnjem Novgorodu, kao sin kancelarijskog službenika. Pristupio je Boljševičkoj partiji 1917. godine, a 1918. ga je regrutovala Čeka, politička policija boljševičkog režima. U Čeki je služio do 1922. Nakon Ruskog građanskog rata je postao industrijski upravnik, radeći u upravi elektroindustrije do 1927, a kao direktor moskovske elektrodistribucije od 1927. do 1931. Od 1931. do 1937. je bio predsedavajući izvršnog komiteta Sovjeta grada Moskve.
1934. na XVII partijskom kongresu Komunističke partije, Bulganjin je izabran za člana-kandidata Centralnog komiteta. Kao lojalni staljinista, brzo je napredovao, dok su drugi lideri padali kao žrtve Staljinove Velike čistke 1937. - 38. Jula 1937, je postavljen za premijera Ruske Republike (RSFSR). Postao je punopravni član Centralnog komiteta kasnije iste godine, a u septembru 1938. je postao zamenik premijera Sovjetskog Saveza, i takođe šef Državne banke Sovjetskog Saveza.
Tokom Drugog svetskog rata, Bulganjin je igrao vodeću ulogu u vladi, a i u Crvenoj armiji, mada nikada nije komandovao na liniji fronta. Dobio je čin general-pukovnika i bio je član Državnog komiteta za odbranu. 1944. je postavljen za zamenika Komesara za odbranu, ispod Staljina, i služio je kao Staljinov najvažniji agent u Visokoj komandi Crvene armije. 1946. je postao ministar za oružane snage, i unapređen je u čin Maršala Sovjetskog Saveza. Takođe je postao član-kandidat Politbiroa Komunističke partije. Ponovo je bio zamenik premijera Sovjetskog Saveza pod Staljinom, od 1947. do 1950. 1948. godine je postao punopravan član Politbiroa.
Nakon Staljinove smrti marta 1953, Bulganjin je postavljen na mesto ministra odbrane. Bio je saveznik Nikite Hruščova tokom njegove borbe za vlast sa Georgijem Maljenkovim, i u februaru 1955. je nasledio Maljenkova na mestu premijera Sovjetskog Saveza. Bio je u javnosti viđen kao pobornik Hruščovljevog programa reforme i destaljinizacije. On i Hruščov su zajedno putovali u Indiju, Jugoslaviju i Ujedinjeno Kraljevstvo, gde su u medijima bili poznati kao „B i K šou."[2]
Do 1957, međutim, Bulganjin je počeo da deli sumnje u vezi sa Hruščovljevom liberalnom politikom sa konzervativnom grupom (takozvana „antipartijska grupa"), koju je vodio Vjačeslav Molotov. U junu, kada su konzervativci pokušali da uklone Hruščova sa vlasti na sastanku Politbiroa, Bulganjin se kolebao između dve strane. Kada su konzervativci poraženi i uklonjeni iz vlasti, Bulganjin je opstao tokom određenog perioda, ali je marta 1958, na sednici Vrhovnog sovjeta, Hruščov isforsirao njegovu ostavku.[1] U septembru je Bulganjin uklonjen iz Centralnog komiteta, i oduzeta mu je titula maršal. Otposlat je u Stavropolj na mesto predsedavajućeg Regionalnog ekonomskog saveta, što je bila simbolična pozicija. Februara 1960. je otišao u penziju.
Odlikovanja uredi
- Heroj socijalističkog rada (odlikovan 10. juna 1955)
- Orden Lenjina (dvaput odlikovan, 1931. i 1955)
- Orden crvene zastave (1943)
- Orden Suvorova, 1. reda (1945) i 2. reda (1943)
- Orden Kutuzova 1. reda (dvaput odlikovan, 1943. i 1944)
- Orden crvene zvezde (dvaput odlikovan, 1935. i 1953)
- Orden Republike Tuve (3. mart 1942)
- Veliki krst Virtuti militari (Poljska)
Reference uredi
- ^ a b Mišić, Milan, ur. (2005). Enciklopedija Britanika. A-B. Beograd: Narodna knjiga : Politika. str. 190. ISBN 86-331-2075-5.
- ^ Julius William Pratt A History of United States Foreign Policy, pp. 470, Prentice Hall, 1965 University of California original digitized February 8, 2007; 1979 4th ed. ISBN 978-0-13-392282-0.
